اثرات لیزر و پرتوهای رادیویی

اثرات لیزر و پرتوهای رادیویی

فرمت: PDF   تعداد صفحات: 34

بطور کلی اثرات این دسته از پرتوها به سه دسته تقسیم می شود:

1. اثرات حرارتی پرتوهای رادیویی
2. اثرات غیر حراراتی پرتوهای رادیویی
3. اثر مولکولی

اثرات حرارتی پرتوهای رادیویی

جذب پرتوی رادیویی و تبدیل آن به گرما بوسیله بافت های بدن به عوامل متفاوتی بستگی دارد از جمله :

• سطح بدن
• عمق نفوذ پرتو
• میزان آب محتوی بافت ها
• ضخامت و توزیع بافت چربی
• تولید امواج ساکن
• عدم اتلاف یا تبادل حرارتی بدن با محیط

میزان ذخیره حرارت در بافت های بدن به طول مدت پرتوگیری، حرکت هوا یا جریان های هوا، رطوبت نسبی محیط، نوع لباس، دمای محیط و … وابسته است. بافت های شفاف چشم بویژه عدسی، بیضه ها و دستگاه عصبی مرکزی (CNS) نسبت به آثار حرارتی پرتوهای الکترومغناطیس حساسیت بسیار زیادی از خود نشان می دهند.

اثرات پرتوهای رادیویی بر چشم

حساسیت اندام ها نسبت به پرتوهای رادیویی به درجه تبادل حرارتی بدن با محیط و میزان تقسیمات میتوزی و درجه تقسیمات سلولی بستگی دارد. به عنوان مثال انرژی امواج رادیویی به مقدار نسبتا کم میتواند موجب ازدیاد درجه حرارت عدسی چشم شود. علت این امر ظرفیت اتلاف حرارتی بسیار پایین این اندام است. از سوی دیگر ازدیاد درجه حرارت در مراحل تقسیم سلولی و تقسیمات بعدی آن در عدسی چشم اثر می گذارد که ممکن است موجب کدر شدن عدسی چشم گردد.

اثرات پرتوهای رادیویی بر بیضه ها

پرتوهای رادیویی می توانند تقسیم سلول را در بیضه ها تشدید کند و باعث تقسیمات تدریجی آن در لوله های باریک منی ساز شود. به هر حال سلول های نطفه دار در اثر ازدیاد درجه حرارت آسیب می بینند. در شرایط عادی درجه حرارت درونی بیضه ها ۳۳ درجه سلسیوس یا حدود ۴ درجه کمتر از دمای کلی بدن است. ازدیاد درجه حرارت در سلول های ترشح کننده هورمون باعث تولید کمتر ماده هورمونی در بیضه ها می شود. کم کاری این سلول ها باعث اغتشاش ثانوی و عدم کفایت بافت مخاطی گردیده و در نتیجه بر ترشح هورمونی غدد تناسلی تاثیر می گذارد.

اثرات پرتوهای رادیویی بر دستگاه عصبی مرکزی (CNS)

در مورد دستگاه عصبی مرکزی، بدلیل شکل کروی کاسه سر عمل انعکاس و پخش پرتوهای رادیویی می تواند باعث تراکم انرژی پرتوهای رادیویی در بعضی از مناطق خاص گردد که در برخی موارد شدت تراکم بقدری می گردد که از قدرت تابشبیشتر است.

وضع شبکه تنه مغز و هیپوتالاموس به گونه ای است که این مناطق نسبت به امواج رادیویی بسیار حساس بوده و تبی خفیف و ازدیاد دما در این نواحی می تواند کارکرد بدن را به شدت مختل کند. بیماری سردرد تلگرافچی ها نیز به همین دلیل است.

اثرات غیر حراراتی پرتوهای رادیویی

این دسته از اثرات پرتوهای رادیویی خود دو دسته اند:

1. اثر میدان های الکترومغناطیسی
2. اثر عدم توازن

اثر میدان های الکترومغناطیسی

ذراتی که قطر آنها از ۱۵ میکرون بیشتر است به نوبه خود دارای بار الکتریکی می باشند. اغلب این ذرات بصورت تصادفی توزیع شده چنانچه تحت تاثیر میدان الکتریکی و مغناطیسی قرار گیرند، در راستای خطوط میدان این حوزه ها قرار گرفته و به عبارتی دیگر پولاریزه می شوند. قوی ترین شکل این گونه آرایش در نوع آرایش رشته مرواریدی است. جابجایی ذرات و نظم گرفتن آن قادر به اختلالاتی در سیستم بدن است.

اثر عدم توازن

این پدیده به آثاری از پرتو رادیویی مربوط می شود که ممکن است در بعضی از اندام ها مانند قلب و دستگاه عصبی مرکزی یک نوع فعالیت الکتریکی از خود نشان دهند. تحقیقات انجام شده بر روی انسان و حیوان نشان می دهد که دامنه و قله فرکانس های امواج الکتروانسفالوگراف و الکتروکاردیوگراف تحت تاثیر امواج رادیویی تغییر می کند.

اثر مولکولی

مقدار انرژی در امواج رادیویی آنقدر ناچیز است که نمی تواند عمل یونسازی را انجام دهد. این مقدار انرژی ممکن است موجب تحریکات ارتعاش مولکول های درشت گردد. به عبارتی انرژی امواج رادیویی قادر است اتم را تحریک و در نتیجه میل ترکیبی آن را تعییر دهد. تغییر میل ترکیبی برخی از اتم ها می تواند در بدن ایجاد مولکول های ناخواسته نماید که برخی از این مولکول ها مفید و بسیاری مضر خواهند بود.

ادامه مطالب زیر را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

• تاریخچه لیزر
• گسیل خودبخودی و گسیل القایی
• ویژگی های لیزر
• کاربرد لیزر
• اجزاء دستگاه تولید لیزر
• انواع لیزر و اثرات آنها
• حفاظت در برابر لیزر

حتما بخوانید:

⇐ بهداشت پرتوهای غیر یونساز (امواج رادیو فرکانس)

⇐ رادیواکولوژی و حفاظت در برابر پرتو

⇐ پرتوهای یونساز و غیر یونساز و اثرات آن روی بدن انسان

⇐ پاورپوینت ایمنی کار با لیزر