آموزش علمی ایمنی و بهداشت

آموزش علمی ایمنی و بهداشت

فرمت: PDF تعداد صفحات: 7

مقدمه

آموزش عملی بهداشت، ایمنی و محیط زیست، به خودی خود، یک هدف نیست، بلکه وسیله ای برای نیل به هدفی دیگر است. نباید بیان مطالب کلی را درباره ی ضرورت ایمنی، به منزله آموزش کارکنان دانست، بلکه لازم است هم کارگران و هم مدیران، کارهای لازم را برای بهداشت، ایمنی و محیط زیست خود و دیگران و نیز، قوانین الزامی بهداشت، ایمنی و محیط زیست را فرا بگیرند. دانش راجع به رفتار بی خطر در وضعیت های شغلی مختلف، امری اکتسابی است و نه ذاتی و روش فراگیری این دانش نیز، یا آزمون و خطا است با بهره گیری از متخصصان قابل اعتماد در صنعت نوین (مدرن)، بسیار احتمال دارد که روش آزمون و خطا، تبعات بسیار ناگواری داشته باشد و اشتباهات ناگزیر یا گریز پذیر، بسیار وخیم یا حتی، مصیبت بار شوند.

پژوهش و تجربه ثابت کرده است که دانستن الگوهایی بی خطر برای رفتار، که از طريق دستورالعمل، فیلم، ویدیو، پوستر و کتابچه راهنما، کسب می شوند،  هرگز به منزله قطعی شدن رفتار بی خطر نیست. بنابراین، هرگز نباید آموزش عملی را منزله جانشینی برای شرایط کاری دارای بهداشت، ایمنی و محیط زیست و نیز جانشین طراحی مناسب کارخانه و تجهیزات دانست. از آنجا که بشر جایزالخطا است ضرورت دارد احتمال وقوع کار اشتباه و رفتار خطرناک را کاهش دهیم و در صورت وقوع چنین مواردی، تبعات وقوعشان را به حداقل ممکن برسانیم.

امکان دارد جهت صرفه جویی در وقت و هزینه، آموزش عملی ایمنی را بخشی از دیگر آموزش های شغلی یا روال های سازمانی بدانیم و مزیت چنین کاری، در آن است که از این طریق، مشخص می شود بهداشت، ایمنی و محیط زیست، بخشی لاینفک از مدیریت مناسب است.

آغاز آموزش عملی درباره ی هر موضوعی، مستلزم برقراری سه شرط است: تعهد، پشتیبانی و توجه مدیران، تأمین بودجه ی لازم و سازماندهی ضروری جهت ایجاد فرصت یادگیری و نیز، جهت حضور متخصصان موضوع مورد آموزش پشتیبانی مدیران، نشان می دهد که شخص آموزش دیده، فرصت خواهد داشت دانش و مهارت های جدید خود را در محیط کار، استفاده کند. همچنین، یکی از نشانه های پشتیبانی مدیران از ایمنی، آن است که ایشان، سرمشق دیگران باشند. اگر به کارگران، آموزش دهیم از قوانین ایمنی، تبعیت کنند، ولی سرپرستان، این قوانین را آشکارا نادیده بگیرند، کاری بیهوده انجام داده ایم.

ضرورت دارد که آموزش دهندگان، هم در موضوع مورد آموزش، مطلع باشند و هم بتوانند هرگونه سؤال عملی دربارهی کاربرد دانش مربوط را در محیط کار، پاسخ دهند. این سؤالات، شامل کارها، روال ها و قوانین هر سازمان نیز هست.

نیازهای آموزشی

نیازهای سازمانی به آموزش

آموزش ایمنی و بهداشت

معلوم شده است که کارکنان جدید، به سبب ندانستن خطرات محیط کار، بیشتر در معرض سانحه هستند. در حال حاضر، آموزش بهداشت، ایمنی و محیط زیست در برنامه ی مقدماتی آموزش عملی، مطابق قانون، الزامی است. ضرورت دارد در صورت تغییر شرایط شغلی و وقوع خطرات احتمالی جدید یا افزایش خطرات احتمالی قدیم، آموزش لازم، به انجام برسد. ضرورت دارد در موارد لازم، آموزش را به طور ادواری، تکرار کرد و در صورت بروز شرایط جدید، آموزش را با این شرایط، مطابقت دارد.

همچنین، افراد می توانند به کمک فناوری نوین، مثلا به کمک برنامه آموزشی رایانه تعاملی، به یادگیری بپردازند. نکات اساسی که باید در آموزش مقدماتی لحاظ شوند، عبارتند از:

• مرور برنامه یا سیاست گذاری کلی سازمان برای بهداشت و بحث درباره ی آن. همچنین، بررسی سیاست گذاری مربوط به فعالیت های شغلی تازه واردان
• اعتقاد سازمان درباره ی ایمنی: اهمیت بهداشت، به اندازه ی اهمیت تولید و هر کدام از فعالیت های سازمانی است. هر سانحه، عللی دارد و می توان از آن، جلوگیری کرد. مهم ترین مسئولیت مدیران، جلوگیری از وقوع سوانح است. هر یک از کارکنان، مسئول ایمنی خود و دیگران است
• قوانین و مقررات محلی، ملی و نیز، سازمانی در باب بهداشت، ایمنی و محیط زیست، اعتبار قانونی دارد و شخص متخلف، مورد مؤاخده قرار خواهد گرفت
• نقش سرپرستان و دیگر اعضای گروه مدیریت در بهداشت، ایمنی و محیط زیست: از جمله وظایف ایشان، عبارت است از اجرای اقداماتی جهت رفع مشکلات احتمالی و نیز، مشاوره در این خصوص. در صورت مطرح شدن هر گونه سؤال درباره جنبه های بهداشت، ایمنی و محیط زیست هر کار، باید با ایشان، مشورت کرد.
• در موارد لازم، استفاده از وسایل ایمنی شخصی، امری سلیقه ای نیست و یکی از شروط استخدام است.
• در صورت وقوع هرگونه جراحت، حتی اگر جراحت، بسیار جزئی باشد، ضرورت دارد کارگران، مورد کمکهای اولیه یا درمان پزشکی قرار گیرند و از همین رو، باید وقوع جراحت را بلافاصله به سرپرست خود اطلاع دهند. در کارهایی که مستلزم حمل مکرر اجسام سنگین و بد دست یا مستلزم حرکات زمانبندی شده، است، ضرورت دارد به کارگران، دستور داده شود که در صورت بروز هر گونه ناراحتی جسمی، وضعیت خود را بلافاصله گزارش کنند (لازم است این موارد را به ثبت رساند و بدون تأخير، مورد بررسی قرار داد).
• دستورالعمل نحوه ی عمل در آتش سوزی و مواقع اضطراری.
• ایجاد رفاه و امکانات رفاهی.
• لازم است تازه واردان، با تمهیدات موجود برای مشورت مدیران با کارگران و نمایندگانشان، آشنا شوند. مشورت با کارگران درباره ی بهداشت، ایمنی و محیط زیست و نیز، بازبینی ادواری کارها، دستورالعمل ها، سیستم ها و همچنین، اسناد مربوط، بخشی اساسی از هر برنامه ی مناسب برای بهداشت، ایمنی و محیط زیست است (با این حال، نباید به بهانه حضور کارگران و مشورت با آنها، مسئولیت مدیران را کمتر دانست، زیرا مدیران همه ی سطوح، برای کارایی تمام جنبه های هر سازمان، از جمله، بهداشت، ایمنی و محیط زیست آن، بیش از همه، مسئول هستند).

نیازهای خاص هر شغل به آموزش

لازم است آموزش عملی رایج به هر شغل یا کار، شامل این موارد باشد: آموزش عملی مهارتها، توضیح مقررات قابل اجرای ایمنی و قوانین و روال های سازمانی، نشان دادن روش استفاده از هر گونه وسیله ی ایمنی شخصی لازم (از جمله، درست بستن این وسایل، مواقع و روش استفاده و نیز، روش تمیز کردن وسایل مذکور) و نیز، عرضه همه اسناد لازم، از قبیل اسناد مجوز کار، کتابچه های ایمنی و نیز، برگه های راجع به اطلاعات مواد شیمیایی. همچنین، لازم است جنبه های قابل اجرا در مواقع اضطراری و در هنگام تخلیه ی محل، مورد آموزش قرار گیرد. ثابت شده است که استفاده از نتایج ارزیابی خطرات احتمالی، برای آموزش کارکنان، بسیار مفید است. مزیت دیگر استفاده از این نتایج در آموزش، آن است که از این طریق، مدیران، به یکی از وظایف خود، یعنی اطلاع رسانی به کارکنان در خصوص نتایج ارزیابی خطرات احتمالی نیز عمل کرده اند.

لازم است آموزش را سرپرست، به انجام برساند و ضرورت دارد، آموزش، مطابق برنامه ی مناسب و با استفاده از فهرست موارد آموزشی، به انجام برسد تا چیزی از قلم نیفتد.

نباید از آموزش در حین خدمت و وقوع تغییر در فرآیندها غافل شد. امکان دارد به سبب تصویب قانونی جدید یا به سبب پیدایش فناوری جدید، لازم شود مواردی جدید را در آموزش لحاظ کنیم. لازم است در برنامه ی آموزش کارکنان، دوره های بازآموزی ضروری را نیز در نظر بگیریم.

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ آموزش ایمنی و بهداشت حرفه ای

⇐ جزوه دوره آموزشی ایمنی, بهداشت و محیط زیست (HSE)

⇐ آموزش مقدماتی ایمنی و بهداشت حرفه ای

⇐ راهکارهای مدیریت بهداشت و ایمنی