آشنایی با سیستم مدیریت HSE و ادغام سیستم های مدیریتی

آشنایی با سیستم مدیریت HSE و ادغام سیستم های مدیریتی

فرمت: PDF   تعداد صفحات: 140

پیشگیری از بروز صدمات و حوادث بهداشتی ایمنی و محیط زیست در راستای توسعه پایدار و افزایش بهره وری با در نظر گرفتن سلامت و ایمنی کارکنان مشتریان پیمانکاران و دیگر افراد مستلزم وجود ساختار سیستم مدیریت HSE است.

HSE سیستمی است که به صورت یکپارچه و با همگرایی و چینش هم افزای نیروهای انسانی و امکانات و تجهیزات سعی در ایجاد محیطی سالم دلپذیر و با نشاط و به دور از حادثه خسارت و ضایعات دارد.

استقرار سیستم مدیریت HSE در سازمانها شرکت ها و صنایع بزرگ و کوچک در جهان همواره بر اساس یکسری خطوط راهنما انجام گرفته که معمول ا از ساختار مشابهی برخوردارند.

در دنیای پر رقابت امروز بسیاری از شرکت ها پی برده اند که باید مدیریت HSE را جز جدایی ناپذیر و ضروری سازمان خود قرار داد و به آن همان قدر اهمیت و بها دهند که به دیگر مدیریت های سازمان می دهند. هدف نهایی در سیستم مدیریت HSE محافظت از افراد جامعه اموال و محیط زیست می باشد.

ملاحظه همزمان موضوعات بهداشت ایمنی و محیط زیست علاوه بر حذف فعالیت های موازی به دلیل ایجاد تعادل فنی و اقتصادی سبب سهولت در
افزایش بهره وری و توسعه پایدار نیز می گردد.

پیشگیری از بروز صدمات و حوادث بهداشتی ایمنی و محیط زیست در راستای توسعه پایدار و افزایش بهره وری با در نظر گرفتن بهداشت و ایمنی کارکنان مشتریان پیمانکاران و دیگر افراد مستلزم وجود ساختار سیستم مدیریت HSE است.

در واقع سیستم مدیریت HSE بخشی از سیستم مدیریت کل جاری در یک سازمان است و همانند سایر سیستم های مدیریتی از چرخه دمینگ PIAN-DO CHECK ACT پیروی می کند. تمام شرکت های بزرگ نفتی دنیا از قبیل ADNOC ,BP ,SHEII ,TOTAL وزارت نفت ایران و … دارای مدلی از سیستم مدیریت HSE می باشند.

عناصر سیستم مدیریت HSE:

1- رهبری و تعهد (اعتقاد): مدیریت باید رهبری و تعهد عملی قوی و مشارکت در مسائل بهداشت ایمنی و محیط زیست را نشان داده و اثبات نمایند. همچنین باید منابع ضروری جهت دستیابی به اهداف HSE رهبری و تعهد مدیریت و آمادگی به منظور فراهم نمودن منابع مورد نیاز جهت دستیابی به اهداف HSE می باشد.

2- خط مشی و اهداف استراتژیک: هر سازمانی می تواند یک خط مشی جامع HSE خط مشی جداگانه برای هر یک از بخش های بهداشت ایمنی و محیط زیست داشته باشد. پذیرفتن توسعه و حمایت فعال و تعیین خط مشی از سوی بالاترین مقام و تهیه آن به صورت قابل فهم و اطلاع رسانی آن به کلیه گروه های ذینفع بسیار حائز اهمیت است.

3- سازمان دهی منابع و مستند سازی: سازمان بایستی نقش ها مسئولیت ها و توانایی های تک تک افراد را جهت ایفای نقش خود در بهبود عملکرد HSE تعریف مستند و اطلاع رسانی نماید.

4- ارزیابی و مدیریت ریسک: به طور مداوم سازمان باید ریسک های مرتبط با HSE را ارزیابی نماید همچنین باید به منظور شناسایی خطرات خاص ارزیابی و کنترل ریسک ها تا سطح قابل قبول فرایندها و فعالی تها را ارزیابی کند. سازمان بایستی برای ارزیابی و مدیریت ریسک های مرتبط با HSE روش های اجرایی ایجاد کند.

5- طرخ ریزی: ملاحظات HSE باید بخش جدایی ناپذیر تمام جنبه های طرح ریزی و تغییر در طراحی توسعه خرید و حمل و نقل محصولات و خدمات باشد شرکت باید برای تمام برنامه های کاری طرحی برای دستیابی به اهداف HSE و معیارهای اجرایی آن ارائه نماید.
6- اجرا ثبت و پایش: این عنصر مشخص می کنند که باید فعالیت ها چگونه انجام شود و چگونه اقدامات اصلاحی در زمان مورد نیاز در راستای بهبود اعمال گردند .

7- ممیزی و بازنگری: ممیزی و بازنگری باید به منظور تایید اجرا و اثربخشی سیستم مدیریت HSE و تناسب آن با الزامات سیستم صورت گیرد.

مزایای استقرار سیستم مدیریت HSE :

از مهمترین مزایای استقرار این سیستم می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• شناخت کافی از خطرات در محیط کار
• ایجاد بستر مناسب برای بهبود بهره وری و تعالی سازمان
• ایجاد ساختار مشخص برای مدیریت HSE و تعیین مسئولیت ها
• هدفمند نمودن و یکپارچه کردن سیستم مدیریت بهداشت ایمنی و محیط زیست
• ایجاد بستر مناسب برای بهبود مستمر HSE در سازمان
• شناخت قوانین و مقررات ایمنی
• ارزیابی موثر ریسک ها و کاهشآن ها به منظور کنترل حوادث
• کاهش زیان های مستقیم و غیرمستقیم ناشی از حوادث
• ایجاد انگیزه در کارکنان به علت اعتماد آنها نسبت به مدیریت به واسطه تلاش برای ایجاد محیط کاری ایمن
• زمینه مناسب برای استفاده از توان فکری بالقوه کارکنان برای تقویت مدیریت HSE
• فراهم شدن زمینه های رقابت سالم و موثر
• امکان خود ارزیابی سازمان برای تطبیق با سیستم مدیریت HSE
• کاهش زیان های ناشی از حوادث شامل خسارات ناشی از توقف کار.

ادغام سیستم های مدیریتی (سیستم مدیریت یکپارچه):

در بسیاری از سازمانها برنامه های مدیریت محیط زیست ایمنی بهداشت و کیفیت به طور جداگانه طراحی می شوند. در حالی که این برنامه ها شباهت ها و الزامات مشترک بسیاری دارند وقتی کمبود منابع وجود داشته باشد ممکن است مدیران برای ترکیب این سیستم های مدیریتی فشار بیشتری را به کار ببرند تا بتوانند مدیریت موثر و کافی در این مسائل اعمال نمایند.

سیستم مدیریتی که در حال حاضر در بسیاری از سازمان ها مورد استفاده قرار گرفته عبارتند از:

• سیستم مدیریت کیفیت
• سیستم مدیریت محیط زیست
• سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی

برای ادغام این سیستم های مدیریتی ابتدا باید جنبه های مشترک این سیستم ها را شناسایی کرد. البته این مسئله را نیز باید در نظر داشت تمام جنبه های این سیستم ها نمی تواند به طور کامل در یکدیگر ادغام شوند میزانی که می توان سیستم ها را در یکدیگر ادغام نمود علاوه بر الزاماتی که خاص هر یک از سیستم ها می باشد بستگی به ماهیت و پیچیدگی فعالیت سازمان نیز دارد از این رو سیستم مدیریت یکپارچه IMS از سازمانی به سازمان دیگر متفاوت خواهد بود

سیستم مدیریت یکپارچه سیستمی است که در آن یک یا چند سیستم مدیریتی با ایزو ۹۰۰۱ ادغام می شوند ولی آنچه که در ایران به عنوان سیستم مدیریت یکپارچه شناخته شده است و برای آن گواهی نامه صادر می گردد سیستمی است که از مجموعه سه سیستم ایزو ۹۰۰۱ و ایزو ۱۴۰۰۱و OHSAS18001.

دلایل ادغام سیستم های مدیریت:

1. در تولید، هزینه کیفیت ضعیف آشکار است، استفاده از مواد نامناسب منجر به افزایش هزینه های دوباره کاری ضایعات مواد خام هدر رفته هزینه های مربوط به انرژی، هزینه خراب شدن تدریجی تجهیزات و غیره.
2. اگر چه برخی ابعاد مدیریت ضعیف مسائل بهداشت ایمنی و محیط زیست آشکار است. مثل صدمات، وقفه در شغل، هزینه های دادخواهی، جریمه ها هزینه های پاکسازی، انهدام زباله ها اما ابعاد دیگر کمتر مشهود هستند. این هزینه های نامشهود عبارتند از: استفاده ناکارآمد از نیروی انسانی بررسی زمان از دست رفته و بررسی حوادث، کاهش ارزش سهام به دنبال یک حادثه بزرگ.
3. از دلایل دیگر ادغام بسیاری از ابعاد سیستم های مدیریتی مشابهند از جمله تدوین خط مشی و اهداف، برنامه ریزی، آموزش و اطلاع رسانی، ممیزی، بازنگری مدیریت و …
4. در سال های اخیر فشار فزاینده ای که بر بسیاری از سازمانها تحمیل می شود تا خود را با نگرش نظام یافته تری در مورد سیستم مدیریت کیفیت و توسعه آن در زمینه بهداشت و ایمنی و محافظت از محیط زیست در محیط کاری مطابقت دهند.

ادامه مطالب زیر را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

• فواید ادغام سیستم های مدیریت HSE
• آماده سازی شرایط برای ادغام سیستم های مدیریتی
• تهیه طرح مقدماتی ساده
• حصول اطمینان از مد نظر قرار گرفتن کلیه نگرانی ها و مزایای بالقوه
• آشنایی با فرآیند مستندسازی سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی (OHSAS 18001)
• نظام نامه ایمنی و بهداشت شغلی
• روش های اجرای مدون
• روش های تهیه مستندات سیستم مدیریت ایمنی و بهداشت شغلی
• اصطلاحات و تعاریف مورد استفاده در ممیزی
• مدیریت برنامه ممیزی
• تهیه برنامه ممیزی
• و …

حتما بخوانید:

⇐ آشنایی با الزامات سیستم مدیریت یکپارچه (IMS)

⇐ چک لیست ممیزی سیستم مدیریت یکپارچه IMS

⇐ پاورپوینت یکپارچه سازی سیستم های مدیریتی