وسایل حفاظتی چشم و صورت

Eye and face protective equipment

1-ضرورت استفاده از تجهیزات محافظ چشم و صورت

استفاده از تجهیزات محافظ چشم و صورت برای محافظت در برابر خطرات زیر ضروری است:

• ورود گردو خاک, تراشه های فلزی یا چوب ناشی از فعالیت های براده برداری, سنگ زنی, اره کردن, چکش کاری, استفاده از ابزار برقی یا ابزار بادی قوی پاشیدن مواد شیمیایی, مواد خورنده, مایعات داغ یا سایر محلول های خطرناک
• برخورد اجسام از قبیل شاخه درختان, زنجیرها, ابزار یا طناب
• انرژی ساطع شده از جوشکاری, اشعه مضر ناشی از استفاده از لیزر یا انواع دیگر اشعه (مانند گرما, جرقه و ذرات پرتاب شونده)

2-انواع وسایل حفاظت از چشم و صورت

وسایل حفاظت از چشم و صورت به 7 گروه اصلی طبقه بندی می شوند:

گروه 1- عینک های ایمنی – این عینک ها داریا قاب های ایمنی از جنس فلز یا پلاستیک و انزهای مقاوم در برابر ضربه هستند.

طبق استاندارد CSA این عینگ ها حتما باید دارای لبه باشدو عینک های ایمنی به دو کلاس A و B طبقه بندی می شوند.

عینکهای ایمنی کلاس A- دارای لبه محافظ جانبی (شکل 5)

عینک ایمنی کلاس B- دارای لبه محافظ و محافظ در برابر تشعشع (شکل 6)

گروه 2- عینک های حفاظتی – این عینک ها به دو دسته تقسیم می شوند:

دسته اول -عینک های حفاظتی فنجانی: این عینک ها کاملا بر روی چشم قرار می گیرند و چشم و ناحیه اطراف آن را محافظت می کنند. این عینک های دارای بندهای قابل تنظیم یا ارتجاعی هستند و برای جلوگیری از بخار گرفتگی لنزها, مجهز به روزنه های تهویه برای عبور هوا می باشند. این عینک ها در سه کلاس موجودند:

عینک های حفاظی فنجانی کلاس A – دارای روزنه های مستقیم می باشند که از عبور ذرات بزرگ جلوگیری می کنند اما گرد و غبار و مایعات می توانند از آنها عبور کنند (شکل 7)

عینک های حفاظتی فنجانی کلاس B – دارای روزنه های تهویه غیر مستقیم می باشند که مانع عبور ذرات گرد و غبار و مایعات می شوند (شکل 8)

عینک های حفاظتی فنجانی کلاس C – محافظ در برابر تشعشع (شکل 9)

دسته دوم – عینک های حفاظتی پوششی : این عینکها برای استفاده روی عینک ها طبی طراحی شده و دارای بن های قابل تنظیم یا ارتجاعی هستند این عینک های حفاظتی مانند عینک های حفاظتی فنجانی به سه کلاس طبقه بندی می شوند:

-عینک های حفاظتی پوششی کلاس A- مجهز به روزنه های تهویه مستقیم (شکل 10)

-عینک های حفاظتی پوششی کلاس B- مجهز به روزنه های غیر مستقیم برای عبور هوا و جلوگیری از بخار گرفتگی (شکل 11)

-عینک های  حفاظتی پوششی کلاس C- محافظ در برابر تشعشع ( شکل 12)

 گروه 3-ماسک های جوشکاری

این ماسک ها (شکل 13) چشم و صورت را در برابر تشعشع و ضربه محافظت می کنند. دو نوع ماسک جوشکاری وجود دارد: ماسک با صفحه لنز ثابت و ماسک با صفحه لنز متحرک ماسک ها با صفحات لنز متحرک دارای سه لنز هستند:

• صفحه فیلتر کننده یا تیره از جنس شیشه یا پلاستیک بر روی درب متحرک
• یک لنز بیرونی برای تمیز نگاه داشتن آن
• لنز شیشه ای یا پلاستیکی مقاوم در برابر ضربه که بر روی خود ماسک قرار می گیرد.

همچنین انواع خاصی از این ماسک ها مجهز به گوشی های صداگیر و سیستم های تصفیه هوا هستند. کارگرانی که نیاز به استفاده از عینک یا لنز طبی دارند می تواننداز نوعی از این ماسک ها که مجهز به ذره بین هستند استفاده کنند.

فیلتر یا صفحه تیره مانع عبور تشعشع می شود. جوشکاری قوس الکتریکی, نور مرئی و اشعه نامرئی ماوراء بنفش و مادون قرمز تولید می کند. اشعه ماوراءبنفش از نوع اشعه نامرئی است که باعث سوختگی پوست و آسیب به چشم می شود. به هر حال به دلیل نزدیکی چشم ها به قوس الکتریکی, شدت اشعه ماواءبنفش بیشتر است بنابراین در جوشکاری قوس الکتریکی استفاده از صفحه فیلتر کننده با لنز تیره با شماره مناسب برای جلوگیری از ورود این  اشعه خطرناک و کاهش انها تا حد ایمن ضروری است. شماره مناسب لنز از جدول 1 انتخاب می شود.

گروه 4- خفاظ های دستی جوشکاری

برای محافظت چشم و صورت در برابر تشعشع و ضربه طراحی شده اند. این حفاظ های مانند ماسک های جوشکاری گروه 3 هستند با این تفاوت که دارای درب متحرک لنز نیستند.

تذکر: هنگام استفاده از ماسک ها و حفاظ های دستی جوشکاری, کارگر دائما شیشه کحافظ را بر می دارد. برای محافظت از چشم ها هنگامی که شیشه محافظ در مقابل چشم ها قرار ندارد باید از عینک های ایمنی گروه 1 در زیر ماسک استفاده کرد.

گرو 5- هودها

هودها (شکل 15) متشکل از پنجره های پلاستیکی مقاوم در برابر ضربه و سیستم تامین هوا هستند. انواع هود ها عبارتند از:

• هود نوع A- هود با پنجره های مقاوم در برابر ضربه
• هود نوع B- هود برای محافظت در برابر گرد و غبار پاشیدن مواد خطرناک و مواد خوردنده
• هود نوع C- هود برای محافظت در برابر تشعشع
• هود نوع D- خود برای کار در برابر حرارت بسیار زیاد

گرو6- حفاظ های صورت

این تاسیسات دارای یک پنجره یا ویزور شفاف برای محافظت از صورت و چشم ها در برابر ضربه, پاشیدن مواد خطرناک, حرارت یا نور خیره کننده هستند. هنگام استفاده از این حفاظ ها, کاربر دائما در حال برداشتن و گذاشتن ویزرو است. برای محافظت از چشم ها هنگامی که ویزور بالاست از عینک های ایمنی گروه 1زیر این حفاظ استفاده کرد.

انواع محتلف حفاظ های صورت برای موارد زی مورد استفاده قرار م گیرند:

• حفاظ های صورت نوع A محافظت در برابر ضربه و پاشیدن مواد
• حفاظ های صورت نوع B برای محافظت در برابر تشعشع
• حفاظ های صورت نوع C برای محافظت در برابر حرارت بسیار زیاد

گروه 7- تجهیزات محافظت از صورت مجهز به ماسک های تنفسی

این تجهیزات به چهار گروه طبقه بندی می شوند:

• نوع A- برای محافظت در برابر ضربه و پاشیدن مواد (شکل 20)
• نوع B- برای محافظت در برابر تشعشع (شکل 21)
• نوع C- همراه با هودها یا کلاه های ایمنی ازاد (شکل 22)
• نوع D- همراه با هودها یا کلاه های ایمنی ازاد برای محافظت در برابر تشعشع (شکل 23)

برای انتخاب تجهیزات حفاظتی متاسب برای چشم و صورت می توان از جدول 2 استفاده کرد.

جدول 2- راهنمایی انتخاب تجهیزات حفاظتی مناسب برای چشم و صورت براساس خطرات موجود

تجهیزات گروه 1 و2 باید با تجهیزات مشخص شده گروه خای 3 و 4 و 5 و 6 مورد استفاده قرار گیرد.

3- نگهداری از تجهیزات محافظت از چشم و صورت

• لنزها مرتبا از نظر وجود خراش یا مواد دیگر که باعث تاری دید می شوند مورد بازرسی قرار گیرد.
• لنزهای خراشیده یا قاب های شل باید بلافاصله تعمیر یا جایگزین شوند.
• لنزها باید شسته شوند. تمیز کردن لنز خشک می تواند باعث خراشیدگی آن شود.
• از محلول ضد بخار می توان بر روی لنزهای شیش های پلاستیکی استفاده کرد.
• قاب عینک ها باید روزانه از نظر وجود ترک و خراش مورد بازرسی قرار گیرند.
• هرگز نباید محافظ های چشم را به داخل جعبه ابزار پرتاب کرد این کار باعث آسیب دیدگی و خراشیدگی انها می شود.

لنز های تماسی

از انجایی که تمیز نگه داشتن لنزهای تماسی هنگام بیرون آوردن و قرار دادن آنها در چشم در سایت بسیار مشکل است, توصیه می شود که در سایت از آنها استفاده نشود. یه هر حال در مواردی که برای رفع عیوب بینایی استفاده از آنها لازم است, کارگران باید دارای مجوز کتبی چشم پزشک برای ضرورت استفاده از لنز برای کارکرد ایمن باشند. در چنین مواردی, استفاده از تجهیزات حفاظت چشم (ترجیحا عینک های حفاظتی) الزمیست.

4- راهنمای انتخاب و خرید تجهیزات حفاظت از چشم و صورت

تجهیزات حفاظت از چشم و صورت باید با استاندارد وسایل حفاظت فردی ذکر شده مطابقت داشته باشد. در انتخاب وسیله محافظتی مناسب از چشم برای کارگران باید موارد زیر را در نظر گرفت:

• توانایی محافظت در برابر خطرات خاص محیط
• اندازه مناسب و راحتی استفاده
• محدود نکردن دید و حرکت
• بادوام و قابل تمیز بودن
• محدود نکردن عملکرد هر تجهیز حفاظتی دیگر