ایمنی گاز آمونیاک و کلر

ایمنی گاز آمونیاک و کلر

Ammonia and chlorine gas safety

آمونیاک یکی از پرکاربردترین گازها در صنعت به دفعات زیاد به عنوان کاتالیست و سرد کننده به کار می رود. در صنایع کشاورزی از آمونیاک برای تولید کودهای شیمیایی هم استفاده می شود. امونیک بویی تند, نافذ و شدیدا تحریک کننده دارد و اکثر افراد آن را درک می کنند. مواجهه ی بیش از حد و عدم رعایت نکات ایمنی هنگام استفاده از این گاز, خطرناک و گاه کشنده است.

گاز کلر, دهمین عنصر پر مصرف در جهان است. کلر در تصفیه آب آشامیدنی کاربرد زیادی دارد. ضمنا در ساخت مواد شیمیایی مانند انواع سموم کلره و پلاستیک ها هم به کار می رود. تقریبا در اکثر صنایع برای تصفیه آب آشامیدنی و با انجام فرایند های صنعتی به نوعی از کلر استفاده می شود. کلر (CL) آتشگیر نبوده و به صورت گاز یا مایع با بسیاری از مواد قابلیت ترکیب شدن دارد. کلر معمولا به دو شکل گاز و مایع وجود دارد. در حالت گازی از هوا سنگین تر و رنگ آن زرد مایل به سبز است.

توصیه ایمنی برای گاز آمونیاک (NH3):

1- تمام افرادی که در محیط کار آنها آمونیاک وجود دارد باید دوره های آموزشی مخصوص این گاز را طی کنند.

2- آمونیاک گازی محرک و خطرناک است. تماس آن با پوست باعث سرمازدگی و انجماد می شود.

3- تماس آمونیاک با چشم باعث زخم های شدید در حالات شدیدتر ممکن است باعث کاهش بینایی و کوری شود.

4- گاز آمونیاک برای آبزیان و محیط زیست بسیار خطرناک و سمی است.

5- تماس با گاز آمونیاک باعث تحریکات شدید تنفسی, احساس سوزش در مجاری و سرفه های مکرر می شود.

6- هنگام استفاده از این گاز باید از دستکش های لاستیکی صنعتی, حفاظ صورت و چشم و در صورت امکان از ماسک های تنفسی استفاده کرد.

7- از سالم بودن و نصب سیستم تهویه مطمئن شوید.

8- فردی را که در اثر با گاز آمونیاک دچار خفگی شده فورا به پزشک برسانید.

9- در صورت تماس چشم با گاز آمونیاک, فورا و به آرامی چشم را به مدت حداقل 15 دقیقه با آب بشوریید و به پزشک برسانید.

10- هر جا که گاز آمونیک وجود دارد باید چشم شویی و دوش اضطراری نصب شود.

11- هنگام کار, مخازن آمونیاک باید محصور محصور بوده و انبار به سیستم های نشت گاز تجهیز شود.

12- از لباس کار مقاوم در برابر مواد شیمیایی مخصوصا آمونیاک استفاده کنید.

13- علایم و تابلوهای هشداردهنده ی خطر گاز آمونیاک را نصب کنید.

14- در صورت نشتی گاز امونیاک ناایمن شدن محل توسط تیم امداد و نجات, افراد را از محوطه ی آلودگی دور کنید.

15- انبار مخازن آمونیاک باید خنک, خشک, یا تهویه مناسب و دور از نور افتاب و گرما و منابع آتش زا باشد.

16- علامت های اولیه مصدوم ناشی از امونیاک: سرفه, گرفتگی صدا, تنگی و احساس فشار در گلو و تحریک ملتحمه ی چشم است.

توصیه ایمنی برای گاز کلر (CL):

1- گاز کلر, سمی است و در صورت مواجهه باعث آسیب به سیستم تنفسی و در غلظت های زیاد باعث خفگی و مرگ می شود.

2- کلر مولکولی و کلر نوزاد یا اتمی با هم تفاوت هایی دارند که در جدول زیر مشاهده می کنید.

3- فقط در هنگام استفاده مجاز هستید کلاهک حفاظتی سیلندر کلر را بردارید؛ هنگام جابجایی و حمل و نقل وجود کلاهک الزامی است.

4- هرجا که گاز کلر وجود دارد نصب علایم هشدار دهنده ی خطر گاز کلز الزامی است.

5- در مناطقی که گاز کلر وجود دارد باید به تعداد افراد ماسک تنفسی ضد گاز تهیه شود.

6- تمام افرادی که به نوعی با گاز کلر سروکار دارند باید در کلاس های اموزشی با خطرات این گاز آشنا شوند.

7- از وسایل نقلیه مناسب برای جابه جایی کلر استفاده کنید.

8- محل نگهداری کلر باید به دور از مناطق مسکونی بوده و بر اساس جهت وزش باد غالب انتخاب شود.

9- از قرارگیری سیلندر کلر در مقابل خورشید, گرمای زیاد و منابع آتش زا جلوگیری شود.

10- از دستگاه های خودکار گازیاب برای نشتی گاز کلر استفاده کنید.

11- به علت سنگینی گاز کلر نسبت به هوا, در مواقع بروز حادثه به مناطق مرتفع بروید.

12- انجام هر گونه عملیات ایمنی و رفع نشتی کلر فقط توسط افراد با تجربه با کمک تجهیزات مخصوص مجاز است.

13- در اولین اقدام, فرد مسموم شده را فورا به هوای آزاد برسانید.

14- محل نگهداری و استفاده کلر را به تهویه مجهز کنید.

15- هنگام استفاده از کلر از وسایل حفاظت فردی: ماسک تنفسی, حفاظ تمام صورت دستکش و لباس یک سره شیمیایی استفده کنید.

Sirvan Sheikhi

هیچ وقت حرف استادمو (دکتر مرتضی مرتضوی) فراموش نمی کنم که گفت مهم نیست چی میخونی یا چیکاره می کنی مهم اینه هر کار کردی بهترین باشی. تک تک ما می تونیم در راستای فرهنگ سازی و ارتقا سطح علمی رشتمون گام برداریم, کافیه سطح اطلاعاتمون را بالا ببریم و همیار هم باشیم. امیدارم که تونسته باشم در این راستا کمکی به هم رشته های عزیزم کرده باشم.