ارزیابی عملکرد ریوی با استفاده از اسپیرومتر الکترونیکی
ارزیابی عملکرد ریوی با استفاده از اسپیرومتر الکترونیکی
ارزیابی عملکرد ریوی با استفاده از اسپیرومتر الکترونیکی
اهداف آموزشی
- ابزارهای معمول برای پایش آنی عملکرد ریوی را نام برده، شناسایی کرده و سرهم کنید.
- اصول پایش عملکرد ریوی را به طور مختصر شرح دهید.
- اندازه گیری آنی عملکرد ریوی را انجام دهید.
- داده های قابل کاربرد نمونه برداری را با استفاده از فرم های داده های پایش میدانی ثبت کنید.
مقدمه
تست عملکرد ریوی عبارتست از اندازه گیری ظرفیت و عملکرد ریوی با هدف شناسایی اختلال های ریوی که ممکن است با دیگر روش ها، شناسایی نشده باشد. انجام تست سنجش عملکرد ریوی مسئولیت معمول متخصصان بهداشت صنعتی نیست. متخصصان بهداشت صنعتی صلاحیت لازم برای انجام تست عملکرد ریوی (‘PFTs) را ندارند. در اغلب اوقات تست عملکرد ریوی به وسیله یک کلینیک معتبر و دارای مجوز توسط پرستاران یا درمانگرهای تنفسی و یا افرادی که دوره مخصوص اسپیرومتری را طی کرده و دارای صلاحیت کافی در این زمینه اند انجام می شود. مسئولیت متخصصان بهداشت صنعتی در این زمینه آشنایی با جنبه های تست عملکرد ریوی است. دو کاربرد اصلی تست عملکرد ریوی در بهداشت صنعتی عبارتست از ارزشیابی کارگران برای تأیید استفاده از ماسک های تنفسی و شناسایی بیماری های ریوی مرتبط با شغل.
در واقع بر اساس قانون ایمنی و بهداشت شغلی (OSHA) تست عملکرد ریوی یکی از اجزای مراقبت های پزشکی برای کارگرانی است که باید از ماسک های مشخصی استفاده کنند و نیز برای برخی از کارگرانی که در معرض مواجهه با عوامل سمی برای دستگاه تنفسی هستند. به منظور تأييد امکان استفاده از وسیله حفاظت تنفسی توسط کارگران، لازم است آنان از نظر پزشکی مورد ارزیابی قرار گیرد. این ارزیابی شامل آزمون عملکرد ریوی (PFT) می باشد.
دیگر استانداردهای OSHA که به تست عملکرد ریوی (PFT) اشاره دارند، عبارتند از استاندارد آزبست (191.1001 29CFR)، استاندارد گرد و غبار کتان (191.1043 29CFR)، استاندارد بنزن (191.1028 29CFR) و استاندارد فرمالدئید (191.1048 29CFR). تست های عملکرد ریوی اغلب شامل اسپیرومتری و اندازه گیری حجم های ریوی و ظرفیت انتشاری است.
مجموعه این تست ها (انجام تست های عملکرد ریوی متوالی و بررسی روند آنها)، تشخیص اختلال های ریوی مثل بیماری های ریوی انسدادی ناشی از آسم شغلی و بیماری های ریوی ناشی از آزبست را امکانپذیر می سازد.
پایش
اسپیرومترها عبارتند از وسایلی که برای انجام تست های عملکرد ریوی استفاده می شوند. این وسایل حجم های ریوی را اندازه گیری می کنند. با مقایسه نتایج اسپیرومتری در دفعات آزمون می توان به تغییرات حجم های ریوی دست یافت. اسپیرومترهای جامع الکترونیکی نسبت به اسپیرومترهای جابجایی حجمی خیلی رایج شده اند. اسپیرومترهای جامع الکترونیکی یا دستگاه اندازه گیری عملکرد ریوی، یک دستگاه الکترونیکی است که جریان هوای حجمی ایجاد شده به وسیله فرد را در طی دم و بازدم اندازه گیری می کند. این دستگاه از یک قطعه دهانی تشکیل شده که به وسیله یک لوله قابل انعطاف به دستگاه متصل می شود. فرد با استفاده از یک گیره، سوراخ بینی اش را بسته و قطعه دهانی را در داخل دهانش می گذارد. به فرد آموزش داده می شود تا بر اساس دستور، دم و بازدم انجام دهد. جریان هوای دم و بازدم به طور الکترونیکی به یک سیگنال الکتریکی و سپس به مقدار کمی تبدیل شده و بر روی صفحه نمایش دستگاه به شکل قرائت مستقیم مشاهده می شود. ابزارها اغلب قابل اتصال به کامپیوترند. در اسپیرو گرام ها ارتباط بین داده ها نظیر (حجم در برابر زمان) برای یک بازدم اجباری به طور گرافیکی نمایش داده می شود.
حجم هوایی که بعد از یک دم عمیق می توان با شدت هر چه بیشتر و با حداکثر توان از ریه ها خارج کرد، ظرفیت حیاتی اجباری (FVC) نامیده می شود. حجم بازدمی اجباری که در طی اولین ثانیه اندازه گیری می شود FEV1 نامیده می شود. FVC و FEV1 برحسب لیتر اندازه گیری خواهند شد. دستگاه سنجش عملکرد ریوی، قادر است حجم های بازدمی را تا بیشتر از 7 لیتر اندازه گیری کند. بعلاوه حجم بازدمی می تواند برای حداقل 10 ثانیه نگهداشته شود.
نسبت FEV1 به FVC یک مقیاس تشخیصی خیلی مفید برای پزشکان است.
مقادیر نرمال FVC و FEV1 برحسب سن، وزن، قد، جنس و نژاد افراد، متفاوت است. خطاهای زیادی در سنجش عملکرد ریوی اتفاق می افتد. چنانچه دستگاه سنجش عملکرد ریوی کالیبره نباشد و یا به نحو مطلوب عمل نکند، می تواند سبب خطا در داده های عملکرد ریوی افراد شود.
شکل 1: اسپیرومتر الکترونیکی جامع با دستگاه سنجش عملکرد ریوی در وضعیت اتصال به فرد
تمرین
در این تمرین مفاهیم اساسی پایش آنی ظرفیت عملکرد ریوی، با استفاده از اسپیرومتری الکترونیکی جامع ارائه شده است. وقتی که داده های کافی درباره این موارد کسب شد و مراحل ارزشیابی را تکمیل نمودید، در کنار هر مورد علامت تأييد(√) قرار دهید.
مواد
1- کالیبراسیون اسپیرومتر الکترونیکی جامع
- سرنگ کالیبراسیون ۳ ليترى.
2- اندازه گیری عملکرد ریوی.
- اسپیرومتر الکترونیکی جامع یا دستگاه سنجش عملکرد ریوی.
- قطعه دهانی یکبار مصرف.
- گیره بینی
- فرم داده های پایش میدانی
روش
1- کالیبراسیون اسپیرومتر الکترونیکی جامع
- دستورالعمل سازنده در مورد مونتاژ و عملکرد دستگاه سنجش عملکرد ریوی را مطالعه کنید. توجه داشته باشید که دستگاه قبل و بعد از استفاده، کالیبره شده باشد، ولی ممکن است به کالیبراسیون های دوره ای توسط سازنده نیاز داشته باشد.
- دستگاه را روشن کنید.
- پیستون سرنگ کالیبراسیون را بکشید.
- سه لیتر هوا را در یک دوره زمانی 10 ثانیه ای، در اسپیرومتر تزریق کنید، تا جریان بازدمی یا مثبت تأمین شود.
- پیستون سرنگ را بکشید و سریعتر هوا را در یک دوره زمانی 10 ثانیه ای از اسپیرومتر خارج کنید، تا جریان دمی یا منفی تأیید شود.
- عمل مذکور را تا زمانی تکرار کنید که حجم های دمی و بازدمی برابر با 0.1 ± 3 لیتر بر روی صفحه نمایش دستگاه، نشان داده شود.
2- اندازه گیری عملکرد ریوی
- فرد مورد نظر را انتخاب کنید و هدف مراحل تست عملکرد ریوی را برایش تشریح کنید.
- اطمینان حاصل کنید که دستگاه روشن بوده و آماده کار است.
- یک قطعه دهانی یکبار مصرف به بخش مربوطه در دستگاه اسپیرومتر متصل کنید.
- گیره بینی را به بینی کارگر متصل کنید، تا سوراخ بینی او مسدود شود.
- از کارگر بخواهید تا قطعه دهانی را در دهانش قرار داده و با لبهایش آن را محکم بگیرد.
- به فرد آموزش دهید تا راحت باشد و به طور معمولی تنفس کند، تا به یک ترس گرافیکی از تنفس برسیم .
- وقتی که ترسیم نشان داد که تنفس عادی است، از فرد بخواهید تا یک دم عمیق انجام دهد و سپس با حداکثر توان و با فشار هوا را خارج کنید.
- اندازه گیری های FEV1, FVC را ثبت کنید.
- این کار را دو مرتبه دیگر هم انجام دهید و بهترین نتیجه را ثبت کنید.
- فرم داده های پایش را تکمیل کنید. به یاد داشته باشید که نام تکنسین، نام فرد، سن، وزن، قد، جنس، نژاد، سازنده اسپیرومتر الکترونیکی و مدل آن را نیز ثبت کنید.
فرم داده های ارزشیابی میدانی تست سنجش عملکرد ریوی فردی
نام و موقعیت محل:
آزمایشگر:
تاریخ انجام ارزشیابی:
تجهیزات پایش (نوع – مدل – سازنده):
کالیبراسیون قبل از تست: … لیتر
کالیبراسیون پس از تست… لیتر
فرد یا شماره شناسایی فرد |
جنس |
سن |
قد (cm) |
وزن (kg) |
نتایج تست سنجش عملکرد ریوی |
||
(FVC (L |
(FEV1 (L |
نسبت FEV1/FVC |
|||||
حتما بخوانید:
⇐ اسپیرومتری چیست؟ اهداف و الگوهای آن
سلام و وقت بخیر، این ترجمه بخشی از کتاب روش های ارزیابی بهداشت حرفه ای (industrial hygine evaluation methods) می باشد.آیا ترجمه کاملی از این کتاب موجوده؟
سلام. نه متاسفانه ترجمه کاملش موجود نیست