تجربیات عملی در مهندسی بهداشت حرفه ای و ایمنی شغلی
تجربیات عملی در مهندسی بهداشت حرفه ای و ایمنی شغلی
تجربیات عملی در مهندسی بهداشت حرفه ای و ایمنی شغلی
ویرایش سال 98
تهیه و تنظیم: دکتر رستم گلمحمدی و مهندس مریم فرخ زاد
فرمت: Pdf تعداد صفحات: 79
فهرست مطالب
- حرفه ای گری چیست؟
- تجربیات عوامل زیان آور فیزیکی محیط کار و ارگونومی شغلی
- ملاحظات استفاده از حفاظ های شنوایی
- تفاوت عایق و جاذب صوت
- تفاوت پانل آکوستیک و تایل آکوستیک
- ملاحظات کنترل ارتعاش تجهیزات
- اندازه گیری روشنایی عمومی مصنوعی در شب
- به کارگیری افراد مناسب برای مشاغل خاص
- آماده نمودن بسترهای سازمانی قبل از آموزشهای ارگونومی
- تجربیات عوامل زیان آور شیمیایی در محیط کار، سم شناسی و تهویه صنعتی
- مقایسه نتایج نمونه برداری چند ساعته با حدود مجاز مواجهه شغلی
- کسب نتایج اشتباه به دنبال عدم کالیبراسیون صحیح تجهیزات
- درج واحد ppm به جای مقادیر جرمی در ترسیم منحنی کالیبراسیون
- نمونه برداری از کل ذرات و مقایسه با حد استنشاقی
- استفاده نادرست از فرمول های ارائه شده در نمونه برداری
- عدم اطلاع کارشناس مسئول بهداشت حرفه ای از روش نمونه برداری
- همراهی اساتید با دانشجویان در صنعت
- کسب نتایج اشتباه در عدم رعایت نکات توصیه شده در اندازه گیری
- ظاهر گزارش های شرکت های اندازه گیری بیانگر کیفیت کار نیست
- گزارش نتیجه حتی با نمونه برداری با استفاده از تجهیزات غیر مرتبط
- کاربرد صحیح حدود مجاز مواجهه شغلی
- جلوگیری از نیاز به تکرار نمونه برداری با دقت در مراحل اجرای کار
- تناقض بین اطلاعات به دست آمده از نتایج نمونه برداری هوا و پایش بیولوژیک
- تهیه نمونه های بیولوژیک به روش صحیح
- نیاز به توجه به شرایط آب و هوایی هنگام طراحی سیستم تهویه
- لزوم توجه به وجود آسایش کارگران در کنار نصب سیستم های تهویه
- توجیه مسئولین جهت نصب سیستم های تهویه
- کارایی نامناسب سیستم تهویه به علت عدم توجه به کل فرایند
- تجربیات ایمنی در محیط کار
- ملاحظات بازرسی از کارخانجات و نقش آن در پیشگیری از حوادث
- ارزیابی ریسک حریق و تجهیزات آتشنشانی در مناطق صنعتی
- تأمین سیستم ارتینگ برای تأسیسات الکتریکی
- مستحکم سازی سقف کوره های آجرپزی
- اقدامات پیشگیرانه ایمنی برق برای تعمیرکاران
- ایمنی بارگیری سوخت تقطیری در تانکر حمل سوخت
- لزوم آموزش کمکهای اولیه به کارکنان
- ایمنی کوره های داغ و حاوی مواد مذاب
- حفاظ گذاری مناطق خطر و تعبیه کلید توقف اضطراری برای تجهیزات
- لزوم اخذ مجوز کار ایمن
- لزوم استفاده از ارت، در صنایع شیمیایی
- ایمنی حریق در انبار فوم پلی استایرن
- رعایت اصول ایمنی در پلکان
- ایمنی برق در صنایع دارای حلالهای آلی
- ایمنی محفظه های تحت فشار در صنایع رنگرزی، چاپ و تکمیل پارچه
- برق گرفتگی به علت آسیب عایق کابل های برق
- انفجار حین بارگیری سوخت تقطیری در تانکر حمل سوخت
- قصور در صدور پرمیت منجر به فوت تعمیرکار شد
- کاربرد غیر مجاز پرمیت، حادثه آفرید
- گازسنجی غیر اصولی حین کار در فضای محصور
- فوت دو کارگر در اثر عدم توجه به برخی نکات ایمنی در محیط کار
- صرفاً تهیه ی تجهیزات اطفاء حریق برای مقابله با حریق کافی نیست
- وقوع حادثه ای تلخ در معدن ذغال سنگ
- آتشسوزی در یک واحد صنعتی
- فعالیت در محیط محصور بدون اخذ پرمیت و خفگی کارگر
- تصادف در معدن
- سوختگی شدید صورت و دستها در اثر قوس الکتریکی
- استفاده از سیستم های تشویقی برای انجام بهینه امور محوله
- توجه به دغدغه های کارکنان برای بهبود شرایط ایمنی در واحدهای صنعتی
در ابتدا تشکر می کنیم از جناب دکتر گلمحمدی و مهندس فرخ زاد که تجربیات علمی خودشان را در اختیار جامعه مهندسین بهداشت حرفه ای قرار می دهند. سایر مهندسین در هر صنعتی که هستند, می توانند به صورت مکتوب تجربیات خود را نوشته و به دکتر گلمحمدی منتقل کنند تا در ویرایش های بعدی اضافه یا به صورت مجزا و رایگان در سایت دانشجویان بهداشت حرفه ای منتشر و در دسترس دانش آموختگان قرار دهد.
ملاحظات استفاده از حفاظهای شنوایی
همه میدانیم که در ارزیابی صدای شغلی، استفاده از وسایل حفاظت شنوایی جزء کنترلهای فنی محسوب نمی گردد. با این وجود همواره استفاده از تجهیزات به عنوان یک راهکار حفاظتی توسط کارشناسان بهداشت حرفه ای و مدیران توصیه می شود. کارگران اغلب تمایلی برای استفاده از حفاظهای شنوایی ندارند زیر برای آنها ایجاد مزاحمت می نماید. به طور مثال نوع حفاظ روگوشی (ear muff) علاوه بر فشار مداومی که بر روی جمجمه وارد می کند، به دلیل تماس با پوست اطراف لاله گوش عرق می کند و سبب حساسیت و صدمه به آن می شود.
نوع حفاظ توگوشی (ear plug) هم نیاز به نظافت دایمی دارد و اگر از نوع نخ دار باشد هرگونه حرکت نخ باعث ایجاد صدا در گوش می گردد. نوع قالب گوش (ear mold) هم دارای مشکلات مشابهی می باشد. طبعاً استفاده از انواع حفاظ شنوایی در محیط های گرم و مرطوب یا همراه کلاه حفاظتی کار را مشکل تر هم خواهد نمود. بر خلاف تصور، استفاده از حفاظ های شنوایی محدودیت زیادی در مکالمه ایجاد نمی کند. حال این حقیقت علمی را توضیح میدهم:
بر اساس قانون جرم، افت انتقال صدا در فرکانسهای پایین بسیار اندک است اما در فرکانسهای بالا افت انتقال صوت که همان کارایی عایق ها از جمله حفاظهای شنوایی است افزایش می یابد. به طور کلی به ازای هر اکتاو افزایش فرکانس صوت، افت انتقال عایق صدا 6 دسی بل بهبود می یابد و از آنجایی که مکالمه در فرکانس های پایین انجام می شود افت انتقال گوشی ها پایین بوده و فهم مکالمه میسر است. به همین دلیل ساده علمی می توان یک قاعده کلی تدوین نمود. فرکانس غالب (dominant frequency) فرکانسی است که بیشترین دامنه در آنالیز فرکانس صوت را به خود اختصاص داده است. حال اگر این شاخص فرکانس 555 هرتز یا پایینتر باشد، استفاده از گوشی توصیه نمی شود.
تفاوت عایق و جاذب صوت
استفاده نابجا و نامناسب از مصالح می تواند سبب مشکلات بعدی در مباحث آلودگی صدا گردد. مثلا گفته می شود که سازه ها باید سبک باشند تا در برابر تنش های زلزله مقاومت کنند. حتی برخی مصالح نیز که عایق های حرارتی خوبی هستند، به تصور اینکه عایق صوتی خوبی هم هستند به کار برده می شوند. در حالیکه مصالح آکوستیکی خود دارای تعاریف و اصول مربوط به خود می باشند. برای کنترل انتقال صدا از یک مکان بسته به مکانهای
مجاور باید از عایق صوت مناسب استفاده شود. به طور مثال دیوارهای سه بعدی سبک (3D Panels) یا دیواره های پیش ساخته گچی و بلوکهای سفالی توخالی برای جداسازی اتاقها مناسب نیستند. پانل های سه بعدی عموماً از جنس پلی استایرن یا همان یونولیت هستند که علاوه بر آتشگیری سریع چگالی سطحی پایینی دارند. طبق اصول مهندسی صدا، عایق خوب باید دارای چگالی سطحی (kg/m2) بالایی باشد.
دیواره های گچی که اغلب دارای ضخامتی کمتر از 10 سانتیمتر هستند و بلوکهای سفال که ضخامتی بین 10 تا 20 سانتیمتر دارند، نیز سبک بوده و مقاومت کافی برای عایق بندی صدا خصوصاً در فرکانسهای پایین ندارند. بهترین عایق های صوتی مصالح یکدست و چگال هستند، در مقابل هر مصالحی
که سبک بوده و چگالی سطحی پایینی داشته باشد، میتواند به عنوان جاذب صوت استفاده شود. جاذبهای صدا بر روی سطوح داخلی بنا نصب می گردند تا از بازتابش های مکرر صوتی جلوگیری نمایند. استفاده از جاذبهای قوی در سقف و دیوارها میتواند تا 10 دسیبل صدا را در داخل بنا کنترل نماید. نکته مهم اینکه افزایش ضریب جذب مصالح با ضخامت جاذب نسبت مستقیم و خطی دارد. بهترین جاذبهای سطحی دارای ضریب جذب متوسط انرژی بالاتر از 0.5 هستند.
ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.
با سلام.
وقتتون بخیر من دانشجو ترم 5 بهداشت حرفه ای هستم میخواستم بدونم در محیط های کاری مخصوصا کارخانه ها و کارگاه کدام یک از مهارت ها ضروری تر و کاربردی تر هست.(دانش ایمنی- ارگونومی و…)
ممنون
سلام. محیط های مختلف متفاوت است و تمام زیر مجموعه های بهداشت حرفه ای ممورد نیاز است ولی ایمنی حرف اول را میزد و بایستی اطلاعات خوبی داشته باشید. بعدا شناسایی، ارزیابی و کنترل عوامل زیان آور محیط کار، معاینات کارگران و آموزش در اولویت هستند. ولی نمیشه یک نسخه را برای همه پیجید و هر صنعتی نیازهای خاص خود را دارد. مثلا اگر محیط اداری باشد بیشتر روشنایی، ارگونومی کاربرد دارد.
با سلام.
لطف میکنید راهنمایی کنید اگر کسی بخواد در زمینه HSE مطالعه داشته باشه البته بدون رفتن به دانشگاه، از کجا باید شروع کنه، چه کتاب و مراجعی استفاده کنه، بهتره.
همینطور اگر امکان داره، نمونه ای از ارزیابی ریسک و جنبه معدن سنگ آهن روباز اگر دارید، به اشتراک بگذارید، ممنون میشم.
سلام.
کتاب های بهداشت حرفه ای زیاد هستند ولی شما بایستی اول کتاب های پایه بهداشت حرفه ای را بخوانید که با کلیات آن آشنا بشید و سپس در هر صنعتی هستید دستورالعمل ها و آیین نامه های مربوط به آن صنعت هم مطالعه کنید.
ارزیابی ریسک زیادی در سایت قرار دارد که با جستجو می توانید پیدا کنید