کنترل تماس با ارتعاش تمام بدن
کنترل تماس با ارتعاش تمام بدن
کنترل تماس با ارتعاش تمام بدن
فرمت: PDF تعداد صفحات: 9
رویکردهای کنترل تماس با ارتعاش تمام بدن
حذف فعالیت های غیر ضروری، تقسیم کار و استفاده از اطلاعات موجود برای انتخاب ماشین آلاتی با آلایندگی کمتر برای کنترل ارتعاش تمام بدن مؤثر خواهند بود. به دلیل بعضی خصوصیات ارتعاش تمام بدن و نیز تنوع کارهای مشمول آن، استفاده از اصول کنترلی بالا مشکل می باشد. برای مثال ممکن است جایگزینی وسایل نقلیه با ارتعاش کمتر، به دلیل هزینه های زیاد عملا مقدور نباشد. علاوه بر این ممکن است به دلیل تخصصی بودن کار، امکان تقسیم کار بین افراد وجود نداشته باشد.
اگر چه امکان کاهش تماس از طریق انتخاب موتور مناسب و یا تسطیح زمین (برای رفت و آمد وسیله نقلیه) وجود دارد که ارتعاش را در منبع کنترل می کنند، اما در بسیاری از وسایل نقلیه روش اصلی کنترل ارتعاش تمام بدن استفاده از صندلی مناسب می باشد. معمولا تولیدکنندگان وسایل نقلیه در هر مدل از یک نوع صندلی خاص استفاده می کنند اما امکان انتخاب مناسب صندلی های متفاوت مطابق نظر مشتریان نیز وجود دارد. در صورت ارائه اطلاعات مناسب به مشتری، آنها بهترین و مناسب ترین صندلی را منطبق با شرایط کاری وسیله نقلیه انتخاب می کنند. و در این بخش نحوه انتخاب صندلی مطابق با مسائل ارگونومیک برای کاهش ارتعاش تمام بدن بیان می شود. سپس روشهای اندازه گیری تعیین کارایی صندلی تشریح می شوند. قسمت انتهایی این بخش نیز نگاهی به چگونگی انتقال شوک هایی که به دلیل نامناسب بودن و یا تنظیم غلط صندلی به نخاع منتقل می شوند دارد.
ارگونومی و ارتعاش تمام بدن
انتخاب یک صندلی مناسب نیازمند در نظر گرفتن عواملی از قبیل وضعیت بدنی مناسب؛ قابلیت دیدن توانایی کار با کنترل ها و نیز توجه به محیط فیزیکی می باشد. بررسی تمامی این عوامل با یکدیگر، نیازمند ارزیابی جامع ارگونومیک یک وظیفه خاص و یا یک دستگاه کاری می باشد. ارتعاشات موجود در یک ساختمان بندرت تحت یک ارزیابی جامع ارگونومی مورد بررسی قرار میگیرد اما در وسایل نقلیه، ارتعاش یک عامل کلیدی است که با بسیاری از عوامل دیگر تعامل دارد و به همین خاطر عمدتا به کمک ارزیابی جامع ارگونومی مورد مطالعه قرار می گیرد.
ارزیابی های ارگونومی ممکن است به شکل ژنریک و یا ویژه یک فرد انجام گیرد. هدف ارزیابی ژنریک تعیین میزان تناسب یک ایستگاه کار برای گستره معمولی از افراد می باشد که احتمالا در ایستگاه کاری مشغول کار خواهند شد، در حالی که ارزیابی ویژه نگاهی به یک فرد خاص می اندازد و سعی در تطبیق عوامل فیزیکی با فرد دارد. در حین ارزیابی ژنریک، میزان تناسب تنظیمات گوناگون ایستگاه کار با گستره طبیعی شکل، اندازه و توانایی های افراد استفاده کننده بسیار مهم است. در ارزیابی ویژه یا انفرادی، کسب اطمینان از تناسب ایستگاه کار و یا ابزار با استفاده کننده آن ضروری است.
برای مثال، صندلی اتومبیل های شخصی قادر به جلو و یا عقب بردن می باشند، در حالی که زاویه پشتی به طور مجزا قابل تنظیم است. همچنین ارتفاع صندلی همانند ارتفاع فرمان غالبا قابل تنظیم است. زاویه آینه ها را نیز می توان در جهات افقی و عمودی تنظیم نمود. قبل از روشن کردن ماشین، راننده به طور طبیعی تنظیم های لازم را انجام می دهد. در غیر اینصورت ممکن است توانایی دید راننده از جلو و عقب و نیز توانایی کار با کنترل های ماشین محدود شده و خطراتی برای راننده پدید آید.
بنا به دلایل تجاری، تولیدکنندگان اتومبیل سعی در ساخت وسایل نقلیه ای را دارند که حداقل برای ۹۰ درصد از افراد مناسب باشند، اما امکان ساخت وسیله مناسب برای تمام افراد وجود ندارد. فشارهای تجاری موجب می شوند که کوشش زیادی برای کاهش میزان ارتعاش و افزایش آسایش رانندگان انجام گیرد. این موضوع در صنایع اتومبیل سازی در قالب برنامه NVH (یا صدا، ارتعاش و سفتی سیستم تعلیق) مورد توجه قرار میگیرد و هدف از این برنامه کاهش صدا و ارتعاش و نیز حرکت آرام و بدون تكان اتومبیل می باشد.
انتخاب وسایل نقلیه می تواند به عوامل مختلفی بستگی داشته باشد. برای مثال ممکن است فردی قیمت یک وسیله نقلیه را مهمتر از راحتی آن بداند. گستره وظایف یک وسیله نقلیه می تواند بسیار متغیر باشد. برای مثال، به یک تراکتور تجهیزات مختلفی برای انجام کارهای گوناگون نصب می شود. یک لیفتراک نسبت به یک اتومبیل شخصی باید قادر به انجام مانور در فضای کوچکتری باشد و به همین دلیل طراحی فرمان آن نیز متفاوت خواهد بود. تا جایی که به مسئله ارتعاش مربوط می شود، بسیاری از وسایل نقلیه تجاری در مقایسه با اتومبیل های شخصی بر روی زمین هایی به مراتب ناهموار تر کار می کنند و کنترل ارتعاش در آنها نیز در اولویت کمتری از اتومبیل های شخصی قرار داشته است.
با در نظر گرفتن آگاهی بیشتر رانندگان از خطرات بهداشتی ارتعاش و نیز وجود قوانین و دستورالعمل های بهداشتی، امروزه توجه بیشتری به طراحی و انتخاب صندلی وسایل نقلیه تجاری می شود. ایزولاسیون ارتعاش عاملی است که در کنار وضعیت بدنی، قابلیت دیدن و توانایی کنترل دستی اپراتور مورد توجه قرار می گیرد. ارتعاشات شدید، قابلیت دیدن و حرکات کنترلی ظریف را تحت تأثیر قرار می دهند و باید به یاد داشت که درک غلط یک نمایشگر و یا کاهش دقت حرکات کنترل دستی می توانند مشکلات ایمنی زیادی را به دنبال داشته باشند.
ارتعاشاتی که شدت آنها به اندازه ای نیست که موجب اختلال در بینایی و حرکات کنترلی شوند ممکن است به اندازه ای قوی باشند که آسیب های کمری را باعث شوند. هر چند که در اهمیت ارتعاش به عنوان عامل ایجاد آسیب های کمری هنوز بحث وجود دارد اما ثابت شده است که این عوارض در رانندگان وسایل نقلیه خارج جاده ای از شیوع بیشتری در مقایسه با رانندگان دیگر برخوردار است. اگر ارتعاش یک عامل اولیه هم نباشد، ممکن است به عنوان یک عامل تقویت کننده با عوامل دیگر به ویژه وضعیت بدنی نامناسب که احتمالا مهمترین عامل می باشد عمل کند.
برخی از ارزیابی های تماس با ارتعاش به عنوان قسمتی از یک ارزیابی جامع ارگونومیکی انجام می شوند. وسایل نقلیه خارج جاده ای بر خلاف اتومبیل های جاده ای در معرض ترازهای زیاد ارتعاش هستند. ارزیابی تماس با ارتعاش برای افرادی که مسافرت هایی هوایی طولانی دارند به ویژه با هلیکوپتر و یا با قطار مسافرت می کنند ضروری است. به کمک اطلاعات موجود در بانک های اطلاعاتی و یا اطلاعات منتشره توسط تولیدکنندگان می توان یک ارزیابی مقدماتی انجام داد و در صورت نیاز باید ارزیابی میدانی انجام داد. ایجاد تغییر در صندلی و یا سیستم تعلیق وسیله نقلیه بدون توجه به شرایط واقعی کار نه عملی و نه مطلوب می باشد. ارزیابی ارگونومیکی می تواند نتایج زیر را در پی داشته باشد:
- محدود نمودن زمان کار اپراتور و تماس او با ارتعاشات و شدید
- انتخاب صندلی مناسب از بین گزینه های پیشنهادی توسط سازندگان
- ارائه مشخصات مطلوب وسیله نقلیه به تولیدکنندگان آنها در زمان سفارش خرید
- فشار روی تولیدکنندگان وسایل نقلیه برای بهبود تولیداتشان و یا ایجاد تغییراتی در مدل های موجود برای کاهش شدت ارتعاش.
صندلی های وسایل نقلیه در طول چندین سال بهبود پیدا کرده اند. در اواسط قرن بیستم میلادی، اکثر تراکتورها دارای صندلی تک نفره بودند. این صندلی های فولادی راننده را از ارتعاش و یا شوک های ناگهانی ایزوله نمی کردند. از طرف دیگر، این آگاهی وجود نداشت که طراحی بد صندلی منجر به افزایش تماس با ارتعاش می شود. با گذشت زمان، استفاده از یک لایه فوم در صندلی عمومیت پیدا کرد. این لایه فوم برای ایزولاسیون فرکانس های زیاد مؤثر بودند اما برای کاهش فرکانس هایی که مسبب اثرات ارتعاش تمام بدن می گردند تقریبا بی فایده بودند.
برای جداسازی مؤثر باید از صندلی های نصب شده روی فنر استفاده نمود. این گونه صندلی ها امروزه متداول شده اند. اگر صندلی با توجه به اصول ارتعاش به خوبی طراحی شود ممکن است شدت ارتعاش تا ۵۰ درصد کاهش یابد. این گونه صندلی ها شدت ارتعاش را در فرکانس های بیشتر از ۶Hz کاهش می دهند. اما ممکن است باعث تقویت ارتعاشات کمتر از Hz 6- که در وسایل نقلیه خارج جاده ای زیاد می گردند شوند. برای کاهش ارتعاش با فرکانس های کم باید عمل جداسازی تقویت شود. در وسایل نقلیه بزرگ این کار به وسیله به کارگیری دومین مرحله جداسازی انجام می شود. برای این کار صندلی بر روی پلات فرم معلقی به نحوی نصب می شود که فرکانس طبیعی آن کمتر شود. به عبارتی خود کابین به عنوان سیستم تعلیق عمل می کند. هر چه جرم بیشتر باشد، فرکانس طبیعی سیستم کاهش می یابد. طراحی صندلی و کابین وسیله نقلیه برای کاهش ارتعاش تمام بدن به طور مفصل بوسیله Lines و Stayner بحث شده است.
در وسایل نقلیه گران قیمت و بزرگ خارج جاده ای و داخل جاده ای، تغییرات طراحی ذکر شده در بالا به شکل استاندارد در آمده اند. به هر حال وسایل نقلیه مورد استفاده در صنایع کشاورزی و یا ساختمان سازی ممکن است قدیمی و یا از انواع ارزان قیمت باشند.
ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.
ورود یا ثبـــت نــــام + فعال کردن اکانت VIP
مزایای اشتراک ویژه : دسترسی به آرشیو هزاران مقالات تخصصی، درخواست مقالات فارسی و انگلیسی، مشاوره رایگان، تخفیف ویژه محصولات سایت و ...
حتما بخوانید:
⇐ کنترل, اندازه گیری و ارزیابی ارتعاش
دیدگاهتان را بنویسید
می خواهید در گفت و گو شرکت کنید؟خیالتان راحت باشد :)