پیشگیری و آمادگی در مقابله با بحران در پاندمی COVID-19، مبتنی بر تجربیات

پیشگیری و آمادگی در مقابله با بحران در پاندمی COVID-19، مبتنی بر تجربیات

مدیریت بحران علم و هنر برنامه‌ریزی، سازماندهی، هدایت و رهبری به صورت یکپارچه، جامع و هماهنگ است که با بهره‌گیری از ابزارهای در اختیار، تلاش مي‌کند خطرات ناشی از بحران‌های مختلف را براساس مراحل مختلف آن را کنترل نماید.

مدیریت درک ریسک، افزایش آگاهی و رفتارهای پیشگیرانه در هر بحران بسیار حائز اهمیت است.  بر این اساس در بحران های همه گیری باید اطلاعات صحیح در بازه زمانی کوتاه به بدست عموم مردم برسد. پیام رسانی باید مبتنی بر شواهد باشد و به اطلاعات غلط پاسخ دهد و رفتار منطقی، تطبیقی و محافظتی را القا کند. براین اساس ارتباط موثر یکی از مهمترین اولویت های نقشه راه سازمان جهانی بهداشت است، چرا که ارائه آموزش دقیق و به موقع موجب میشود تا افراد تصمیمات آگاهانه ای اتخاذ نمایند(1)

بحران های ناشی از همه گیری ها باعث تعطیلی و قرنطینه  و لغو بسیاری از فعالیت های تجاری و اجتماعی شده و بعضا منجر به وارد آمدن خسارات زیادی به کشورها می گردد، از این میان ویروس کرونا که اخیرا در کشور چین شایع شده بود  به دلیل گسترش سریع و ناشناخته بودن  تبعات بیشتری به دنبال داشته  است بار سنگینی بر سیستم بهداشت و درمان چین وارد نموده است که به علت کمبود تجهیزات، نبود منابع و نبود مدل های پیش بینی کننده و کمبود دارو موثر بوده است. (2) شدت همه گیری ویروس کرونا به نحوی بود که از سوی سازمان جهانی بهداشت به صورت یک هشدار جهانی اعلام شد.

ارزیابی ریسک ناکافی در مورد فوریت وضعیت و گزارش های محدود در مورد ویروس در چین ، تا حدودی منجر به گسترش سریع COVID-19 در سرزمین اصلی چین و به کشورهای نزدیکی و دوردست شده است.(1) با توجه به نوظهور بودن این ویروس بهترین اقدام پیشگیری و تشخیص و درمان به موقع بوده است.(2)

بنابراین در صورت آمادگی برای مقابله با این ویروس تبعات ناشی از آن کاهش می یابد. با توجه به همه گیری بالای این ویروس در تمام جهان و با توجه به مراودات تجاری ایران و چین، احتمال اینکه این ویروس به کشور ایران نیز برسد بسیار بالا بود بنابراین انتظار میرفت تا ما نیز قبل از بروز همه گیری، به منظور پیشگیری و قبل از تبدیل شدن به بحران داخلی آمادگی لازم را کسب نماییم. یکی از راه های موفقیت در مدیریت بحران ، عبرت گرفتن از تجربیات سایر کشور ها است، ازجمه تدابیر لازم مطالعه بر روی اقدامات و دستاوردهای کشورهای درگیر در این مسئله همچون کشور چین بوده است. اقداماتی نظیر قرنطینه و تعطیلی همه مراکز آموزشی و کانون های تجمع افراد تا به نوعی میزبان این ویروس کاهش یابد با توجه به اینکه عمده عوامل بیماری های ویروسی سیستم تنفسی انسان ویروسهای با عملکرد مشابه بوده و گاه از یک خانواده می باشند و راه های انتقال و پیشگیری مشابه نیز دارند بنابراین آمادگی در برابر این حوادث بیولوژیک آسان می باشد.

قابلیت انتقال سریع کرونا مانع مداخله  رودررو می شود در مقابل ، ارائه خدمات آنلاین ، بی خطر است. بنابراین استفاده از خدمات آنلاین مبتنی بر اینترنت نسل 5G یک از تجربیات موفق چین در کنترل بار روانی ناشی از ظهور کرونا ویروس ناشناخته بود که طی آن خدمات بهداشت روان آنلاین ارائه شده است. از جمله اقدامات موثر و قابل تامل چین در آموزش و ارتقا آگاهی افراد شامل: انتشار سریع چندین کتاب در مورد پیشگیری، کنترل و آموزش بهداشت روان COVID-19 وارائه نسخه های الکترونیکی رایگان نیز برای عموم مردم. همچنین چندین برنامه هوش مصنوعی  به عنوان مداخلات برای بحران های روانی در طول اپیدمی استفاده شده است.(3)

تجربیات نشان داده در بروز هر بیماری یا بحران برخی اقلام بیشتر مورد نیاز هستند بنابراین مدیریت اصولی و ایجاد آمادگی با تامین تجهیزات مورد نیاز به میزان کافی و برنامه ریزی جهت  توزیع عادله در هر بحران مانع از غافلگیری در هر بحران خواهد شد.

راهکارهایی که ارتقا سطح آمادگی را در کشور:

• اعلام آماده باش صنایع تولید کننده مواد شوینده و ضدعفونی کننده و انجام نظارت بر کیفیت تولید
• ذخیره و تامین مواد غذایی به میزان نیاز کشور تا چند ماه آینده
• برنامه ریزی جهت توزیع مناسب و عادله تجهیزات حفاظتی در صورت بروز بحران
• اعلام دستورالعمل شناسایی و تست و بستری و درمان افراد مشکوک
• اعلام نحوه صحیح دفع پسماند های آلوده ناشی از فرآیند درمان افراد مشکوک یا بیمار
• اقدام به آموزش و اطلاع رسانی از طریق مراکز قانونی و معتمد
• تدوین برنامه عملیاتی مدیریت پسماند های پزشکی و عفونی کرونا
• مدیریت تخت های واحد مراقبت های ویژهICU بیمارستان
• تولید و تامین تجهیزات مورد نیاز حفاظتی و ضد عفونی
• ساخت کیت های تشخیصی با توجه به دانش روز
• قرنطینه محل های دارای اولین نشانه های بیماری
• پیگیری افراد دارای نشانه بیماری و در صورت نیاز تحت درمان و قرنطینه نمودن این افراد
• شناسایی کانون های تجمع افراد و دستور تخلیه و تعطیلی تا اطلاع ثانویه و ضدعفونی انه

به منظور پیشگیری از بروز همه گیری در گروه های مختلف شاغلین:

• آموزش اصول ضدعفونی به کارگران و کارفرمایان
• تامین مواد ضدعفونی و شوینده به میزان کافی در بین شاغلین هر مجموعه
• پس از بروز اولین نشانه های بیماری در افراد تعطیلی مراکز تجمع افراد شامل: بانک ها، مدارس و دانشگاه ها و صنایع غیر حیاتی ، مراکز گردشگری و توریستی و….
• اجرای ضدعفونی تمام مراکز عمومی و وسایل حمل و نقل عمومی
• اجرای منع آمد و شد در ورودی شهرهای آلوده
• اجرای طرح غربالگری در تمامی صنایع و کارخانجات

حتما بخوانید:

⇐ کرونا ویروس (COVID-19) و بیماری های غیرواگیر

⇐ مروری بر چالش های بهداشتی در مقابله با بحران اپیدمی ویروس کرونا (COVID-19)

⇐ آمادگی در مقابل بحران اپیدمی ویروسی Covid-19 مبتنی بر تجربیات در ایران

⇐ فعالیت های ارگونومی در مدیریت بحران Covid-19 و راهکارهای غلبه بر آن

این متن نقدی است بر مقاله فوق است:

Poursadeqiyan M, Feyz Arefi M. Preventive Approach and Preparation for Crisis Management Before the Outbreak. HDQ. 2020; 5 (4) :165-168
URL: http://hdq.uswr.ac.ir/article-1-291-en.html

References:

Peeri NC, Shrestha N, Rahman MS, Zaki R, Tan Z, Bibi S, et al. The SARS, MERS and novel coronavirus (COVID-19) epidemics, the newest and biggest global health threats: what lessons have we learned? International Journal of Epidemiology. 2020.

Xu K, Cai H, Shen Y, Ni Q, Chen Y, Hu S, et al. [Management of corona virus disease-19 (COVID-19): the Zhejiang experience]. Zhejiang da xue xue bao Yi xue ban = Journal of Zhejiang University Medical sciences. 2020;49(1):0.

Liu S, Yang L, Zhang C, Xiang Y-T, Liu Z, Hu S, et al. Online mental health services in China during the COVID-19 outbreak. The Lancet Psychiatry. 2020.