اندازه گیری پرتوها عوامل زیان آور ناشی از پرتو
اندازه گیری پرتوها عوامل زیان آور ناشی از پرتو
اندازه گیری پرتوها عوامل زیان آور ناشی از پرتو
مقدمه:
تشعشعات یکی از مخاطرات موجود در برخی از محیط های کار می‌باشند که ایمنی و سلامت کارگران را تحت تأثیر قرار می‌دهند. بر خلاف گردوغبار، گازها و حرارت تشعشعات از جمله عوامل زیان‌آوری می‌باشند که وقتی در یک محیط کاری بوجود می‌آیند، توسط حواس پنجگانه انسان قابل احساس و درک نمی باشند. بنابراین هیچ‌گونه اخطاری برای اجتناب از تماس با این تشعشعات وجود ندارند.
به علت وجود این ویژگی های طبیعی،قرائت کننده‌های حساس و قوی به کارشناسان کمک می‌نماید تا در صورت وجود مشکل در یک مکان، خطر را شناسایی کرده و به اطلاعات مورد نیاز دست یابند.
پرتوها:
پرتوها شکلی از انرژی می‌باشند که در محیط منتشر می‌شوند. برخی از آنها دارای جرم و برخی فاقد آن می‌باشند و با توجه به میزان انرژی دارای قدرت و نفوذ در ماده هستند. به طور کلی پرتوها به دو دسته تقسیم‌بندی می‌شوند:
- پرتوهای یونساز.
- پرتوهای غیر یونساز.
پرتوهای یونساز (Ionising Radiation):
هر تشعشعی اعم از ذرات متحرک یا امواج الکترومنیتیک که انرژی کافی برای تولید یون در یک ماده داشته باشد، تحت عنوان پرتو یونساز شناخته می شود.
پرتوهای غیر یونساز:
به بخشی از طیف الکترومغناطیسی اطلاق می‌گردد که برخورد آنها با ماده با یونسازی همراه نمی‌باشد. به عبارت دیگر پرتوهای غیر یونساز، به طور کلی به آن دسته از تابش‌هایی اطلاق می‌شود که انرژی فوتون آنها بیشتر از 12 الکترون ولت نباشد. این انرژی متناظر با طول موجی حدود 100 نانومتر است و بخشی از طیف الکترومنیتیک را در بر می‌گیرد. در جدول زیر پرتوهای غیریونساز و مشخصات آنها آورده شده است.
|
طول موج |
بسامد (Hz) |
نوع پرتو |
|
380-100 نانومتر |
1014×5/7 تا 1015×3 | ماوراء بنفش |
| 760-380 نانومتر | 1014×85/3 تا 1014×5/7 |
نور مرئی |
|
106-760 نانومتر |
1011×3 تا 1014×85/3 | مادون قرمز |
| 1000-1 ميلی متر | 108×3 تا 1011×3 |
ميكرو ويو |
پرتو فرابنفش:
پرتوهای الکترومغناطيسی با طول موج 100 تا 400 نانومتر، پرتوهای فرابنفش ناميده می شوند. پرتو فرابنفش به سه طيف تقسيم مي‌شود:
- UV(C) : 100 تا 280 نانومتر (ناحيه دور).
- UV(B) : 280 تا 315 نانومتر (ناحيه متوسط).
- UV(A) : 315 تا 380 نانومتر (ناحيه نزدیک).
منابع پرتو فرابنفش:
الف. منابع طبیعی: خورشید تمام بیناب پرتو فرابنفش را تابش می‌کند و اگر جو وجود نداشت، باعث ایجاد آسیب های زیاد می‌گردید. به دلیل وجود لایه ازن در جو، مقدار زیادی از شدت پرتو کاهش می‌یابد و در نتیجه هنگامی که پرتو خورشید به سطح زمین می‌رسد قابل تحمل می‌گردد.
ب. منابع مصنوعی: از منابع مصنوعی تولید پرتو فرابنفش می‌توان لامپ های بخار جیوه و فلورسنت را نام برد. همچنین، قوس الکتریکی در جوشکاری برق از منابع تولید این پرتو می‌باشد.
حدود مجاز تماس شغلی با پرتو فرابنفش:
برای ناحیه طیفی فرابنفش نزدیک (nm 400-315) چگالی کل شار تابشی (تابندگی کل) که بر چشم بدون حفاظ می‌تابد، برای مدت زمان بیش از 103 ثانیه (حدود 16 دقیقه) نباید از تجاوز کند و همچنین برای پرتوگیری کمتر از 103 ثانیه میزان دز جذب شده نباید از بیشتر شود.
ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.
ورود یا ثبـــت نــــام + اکــانت Vip
پس از ثبت نام و ورود به سایت اشتراک VIP بخرید
حتما بخوانید:
پاسخ دهید
میخواهید به بحث بپیوندید؟مشارکت رایگان.