نقش پدافند غیرعامل در مدیریت بحران

نقش پدافند غیرعامل در مدیریت بحران

فهرست:

• چکیده
• مفهوم پدافند غیرعامل
• بحران و مدیریت بحران
• تعاریف و اصطلاحات
• تاریخچه پدافند غیرعامل در دنیا
• اهمیت پدافند غیرعامل
• اقدامات پدافند غیرعامل در فرایند مدیریت بحران
• رابطه پدافند غیرعامل در مدیریت بحران

چکیده:

بشر همواره برای مقابله با فاجعه و حوادث، شیوه های متناسب با امکانات موجود در جامعه به کار برده است. امروزه کشورها به ویژه کشورهایی که تجربه خسارات و ویرانی های ناشی از جنگ را در پستوی ذهن خود دارند و یا به هر نحو دیگری اعم از نظامی، اقتصادی، سایبری، فرهنگی، زیستی و … مورد تهاجم قرار گرفته اند جهت حفظ سرمایه های خود و استحکام امنیت ملی خود برای پدافند غیرعامل جایگاه والایی قائل هستند و برای آن به برنامه ریزی و سرمایه گذاری دست زده اند پدافند غیرعامل یکی از روش های دفاعی غیرنظامی اثربخش و کارا در مقابل مخاطرات طبیعی و غیرطبیعی، در بیشتر کشورهای جهان محسوب می شود.

در این میان یکی از اهداف اصلی برنامه ریزی در این زمینه، توجه جدی به مدیریت بحران با ملاحظات پدافند غیرعامل است که بر اساس اصول پدافند غیرعامل می توان مدیریت بحران که دارای سطوح مختلف قبل، حین و بعد از مخاطرات است را بررسی نمود به همین منظور انجام اقدامات پدافند غیرعامل و رعایت اصول و ملاحظات آن، جهت مقابله با بحران ها و تهدیدات ایجاد شده به منظور کاهش خسارات، امری ضروری است.

پدافند غیرعامل یکی از روش های دفاعی غیرنظامی اثربخش و کارا در مقابل مخاطرات طبیعی و غیر طبیعی، در بیشتر کشورهای جهان محسوب می شود در هر برهه ای از تاریخ هنگام بروز فاجعه، انسان ها به اشکال مختلف در صدد مقابله با بحران برآمده و اجرای مراحل مدیریت بحران یعنی کاهش اثرات فاجعه، آمادگی مقابله، واکنش در شرایط بحرانی و جبران خسارات ناشی از حادثه نه به شکل امروزی، سابقه ی طولانی در ازای عمر بشر دارد. بحران، مفهومی خاص برای دلالت به مصداقی عام همچون از هم گسیختگی، بی نظمی، دگرگونی ذهنی شکنندگی بیش از حد معمول، تهدید ارزش ها، بی ثباتی اجتماعی سیاسی، مخاصمه نظامی است. در این میان یکی از اهداف اصلی برنامه ریزی در این زمینه، توجه جدی به مدیریت بحران با ملاحظات پدافند غیرعامل است که بر اساس اصول پدافند غیرعامل میتوان مدیریت بحران که دارای سطوح مختلف قبل، حین و بعد از مخاطرات است را بررسی نمود به همین منظور انجام اقدامات پدافند غیرعامل و رعایت اصول و ملاحظات آن، جهت مقابله با بحران ها و تهدیدات ایجاد شده به منظور کاهش خسارات، امری ضروری است.

از اهداف پدافند غیرعامل در مدیریت بحران، تأمین نیازهای حیاتی، ایجاد امنیت، تداوم خدمات رسانی به عموم مردم، حفظ جان انسانها در هنگام مواجه شدن با تهدید و بحران می باشد. هدف از این تحقیق بررسی تاثیر پدافند غیر عامل بر مدیریت بحران است. مطالعه مروری حاضر از طریق جمع آوری اطلاعات مورد نیاز تحقیق با استفاده از جستجو در پایگاه های دادهای داخلی و SID, Magiran, و Irandoc روش کتابخانه ای و با مراجعه به منابع معتبر، کتب و مقالات گردآوری شده است. نتیجه نشان داد عدم احساس آرامشی که از طریق پدافند غیرعامل به وجود می آید، مهم ترین مانع در مسیر حرکت کشور به سمت اهداف از پیش تعیین شده است.

کلیدواژه: پدافند غیرعامل، بحران، مدیریت بحران، بلایای طبیعی و غیرطبیعی

سرزمین ایران به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی و سیاسی خود، همواره در طول تاریخ شاهد بلایای طبیعی و غیر طبیعی بسیاری بوده و خسارات مالی و انسانی فراوانی را متحمل شده است. از این ر جایگاه نظری و عملی پدافند در برابر بحران در این گستره اهمیت بسیار دارد. تاریخ زندگانی بشر همواره با عنصر جنگ همراه بوده است.

این واقعیت به قدری ملموس و تأثیرگذار بوده که به عنوان یک پدیده اجتماعی پذیرفته شده و جامعه شناسان بخشی از تحقیقات خود را پیرامون آن و تأثیرات عمیقی که بر زندگانی انسان ها میگذارد اختصاص داده اند. بر همین اساس انسانها عامل دفاع را در سطوح مختلف مورد استفاده قرار داده و واژه پدافند به عنوان یک اصطلاح گویا برای دفاع در ادبیات امروز تعریف شده است و در یک دید کلان و در دو بخش پدافند عامل و غیرعامل تعریف گردیده است.

در این راستا پدافند غیرعامل با توجه به خوی تجاوز گرایانه، زیاده طلبانه و سیری ناپذیر استکبار جهانی، به یک اصل مهم، حیاتی و بسیار تعیین کننده تبدیل شده است. امروزه با پیشرفت تکنولوژی و پیچیدگی در نوع تسلیحات بکارگیری شده بر سرعت جنگ و اثرات مخرب و نامطلوب آن به شدت افزوده شده است و چنانچه کشوری نتواند در طرح ریزی و اجرای موفق این نوع از پدافند به گونه ای که هرگونه تفکر سلطه طلبانه را خنثی نماید، عمل کند به طور قطع حیات سیاسی و اقتصادی و …. خود را به مخاطره انداخته و زمینه نابودی خویش را فراهم آورده است.

از مهمترین موضوعاتی که در هنگام طراحی و برنامه ریزی شهرها برای فراهم نمودن ایمنی و امنیت هر چه بیشتر شهروندان و کاهش بحران باید مد نظر قرار گیرد، رعایت ملاحظات و اصول پدافند غیرعامل برای کاستن از آثار مخرب بحران ها می باشد. سرزمین ایران به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی و سیاسی خود، همواره در طول تاریخ شاهد بلایای طبیعی و غیرطبیعی بسیاری بوده و خسارات مالی و انسانی فراوانی را متحمل شده است. از این رو جایگاه نظری و عملی دفاع و پدافند در برابر بحران در این گستره حائز اهمیت بسیار می باشد.

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ اصول و مبانی پدافند غیرعامل

⇐ پدافند سایبری و جایگاه آن در فناوری های نوین اطلاعاتی

⇐ بهداشت حرفه ای چیست و سوالات متداول