معرفی ابزارهای غربالگری کاربردی برای سنجش صلاحیت رانندگی سالمندان

فرمت: Word   تعداد صفحات: 11

فهرست:

• آزمون TMT-B
• آزمون Maze Test
• آزمون MMSE
• معاینه شناختی آدن بروک (تجدیدنظر شده) ACE-R
• (Clock Drawing Test (CDT
• آزمون MOCA
• چارت اسنلن یا E چارت
• آزمون نجوا
• Rapid pace walk
• آزمون دامنه حرکتی (ROM)
• آزمون کوتاه شده افسردگی سالمندان (GDS-15)
• نتیجه گیری
• منابع

آزمون TMT-B:

آزمون TMT-B از سال 1944 به‌طور گسترده جهت بررسی‌های نوروسایکولوژیک در محیط های بالینی و تحقیقاتی ایران و جهان مورد استفاده قرار می‌گیرد. بررسی روایی این ابزار نیز در مطالعات مختلف ارزیابی و مورد تائید قرار گرفته است (1, 2). این تست جهت بررسی صلاحیت رانندگی استفاده شده و پیش‌بینی کننده خوبی برای حوادث رانندگی است(3-5). در در این آزمون قلم و کاغذی از آزمودنی خواسته می‌شود تا یکسـري از اعـداد و حـروف پراکنده در صفحه را به‌صورت متناوب توسط یـک خـط بـه یکـدیگر متصـل می‌کند. زمان لازم جهت تکمیل تست ثبت می‌شود. (3).

آزمون Maze Test

آزمون ماز یک آزمون قلم و کاغذی و دارای انواع مختلفی است. در این مطالعه آزمون ماز دکتر اسنلگرو انتخاب شد. این آزمون در مطالعات قبلی به‌عنوان پیش‌بینی کننده مناسبی برای حوادث رانندگی در سالمندان ساکن جامعه معرفی‌شده است(6, 7). در ایران آزمون ماز ذهنی جهت سنجش مهارت‌های ادراکی-حرکتی دانشجویان مورد استفاده قرار گرفته است(8). برای انجام این آزمون، مددجو در ابتدا یک ماز راهنما و ساده را به‌منظور آشنایی با تست تکمیل کند. سپس ماز اصلی در اختیار وی قرار می‌گیرد. مدت‌زمان تکمیل آزمون برحسب ثانیه، ثبت می‌شود(3).

آزمون MMSE

این آزمون در سال 1975 توسط فولستین و همکاران طراحی شد. از آن زمان تاکنون به ‌دفعات در محیط‌های مختلف بالینی و تحقیقاتی مورد استفاده قرار گرفته است(9). این آزمون مشتمل بر 5 حیطه و 11 سؤال است که به بررسی ابعاد مختلف حیطه روانی و شناختی آزمودنی می‌پردازد. اعتبار و روایی آن در ایران توسط سیدیان و همکاران گزارش ‌شده است(10). استفاده از این ابزار جهت پیش‌بینی وضعیت رانندگی سالمندان در مطالعات قبلی توصیه شده است(11). اجرای این آزمون حدود 5-10 دقیقه به طول می‌انجامد. کل امتیاز این آزمون 30 امتیاز است.

معاینه شناختی آدن بروک (تجدیدنظر شده) ACE-R

نسخه تجدیدنظر شده معاینه شناختی آدن بروک در سال 2006 توسط میوشی و همکاران در دانشگاه کمبریج باز طراحی شد(12). این آزمون شکل گسترش‌یافته آزمون MMSE است که خرده آزمون‌های حافظه، زبان، عناصر ادراک دیداری-فضایی گسترش‌یافته و خرده آزمون سیالی-کلامی به آن اضافه‌ شده است. این نسخه خلاصه ‌شده دارای حساسیت و ویژگی مناسب برای غربالگری شناختی است(13). اعتبار و روایی این آزمون در ایران توسط پور اعتماد و همکاران (روایی هم‌زمان (0.5= r) و ضریب آلفا کرونباخ 0.84) ارزیابی شده است (14).

فریرا و همکاران در سال 2012 مطالعه‌ای را به چاپ رسانیدند که نتایج آن نشان می‌دهد که آزمون آدن بروک نسبت به MMSE توانایی تشخیصی بالاتری برای شناسایی رانندگان غیر ایمن دارد(15). مدت‌زمان اجرای این آزمون، 15 الی 20 دقیقه است.

(Clock Drawing Test (CDT

آزمون ترسیم ساعت یک آزمون بسیار کوتاه و ساده برای تشخیص اختلالات شناختی است (16). روایی و پایایی آزمون در کشورهای مختلف بررسی و تائید شده است (17, 18). در ایران نیز روایی و پایایی آزمون توسط صادقی پور و همکاران ( پایایی بین ارزیابان 0.964 و ضریب کاپای 0.554 و روایی هم‌زمان 0.782 با آزمون MMSE) بررسی‌شده است (19). این آزمون از تست‌های پرکاربرد جهت ارزیابی وضعیت رانندگی سالمندان است که در محیط‌های بالینی و تحقیقاتی زیادی مورد استفاده قرار گرفته است(3, 20). با این ‌وجود تاکنون 30 روش امتیازدهی برای این آزمون گزارش ‌شده است(21). به‌منظور انجام این آزمون، از آزمودنی خواسته می‌شود که یک ساعت دیواری با تمام اعداد و در حالی که عقربه‌های آن ساعت 11 و 10 دقیقه را نشان دهد، ترسیم کند(3).

آزمون MOCA

آزمون ارزیابی شناختی مونترآل یا به‌اختصار موکا، یک پرسشنامه غربالگری شناختی است که در مدت 10 دقیقه مهارت های شناختی را می سنجد. این آزمون توسط نصرالدین و همکاران جهت تشخیص آسیب ‌شناختی خفیف (MCI) طراحی ‌شده است(22). آزمون MOCA، از آزمون‌های رایج مورد استفاده برای بررسی‌های شناختی سالمندان در ایران و جهان است(23, 24). روایی و پایایی آن در مطالعه چهره‌نگار و همکاران در سال 1390 بررسی‌شده است.(25). همچنین این آزمون از آزمون‌های پرکاربرد جهت ارزیابی وضعیت رانندگان سالمند و پیش‌بینی وضعیت رانندگی آن‌ها است(3, 26, 27).

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ ارگونومی و سالمندان