مشکلات بینایی در رانندگان

مشکلات بینایی در رانندگان

ماريا مظاهری (متخصص طب کار و بیماریهای شغلی، کارشناس طب کار مرکز سلامت محیط و کار)

مهمترین حس از حواس پنجگانه برای رانندگی، بینایی است، چرا که بیش از ۹۰٪ اطلاعات از طریق بینایی به راننده می رسد. بینایی سالم برای رانندگی ایمن الزامی است. هر نوع نقص دید مهم، نظیر کاهش حدت بینایی یا میدان بینایی موجب کاهش توانایی فرد برای رانندگی ایمن بخصوص در جاده های پر ترافیک و اتومبیل های پرسرعت امروز می شود. فردی که نقص بینایی مهمی دارد ممکن است یک موقعیت خطرناک را اصلا تشخیص ندهد و یا به قدری دیر تشخیص دهد که فرصتی برای واکنش نشان دادن باقی نمانده باشد. جنبه های مهم و مختلف دید برای رانندگی عبارتند از:

1. حدت بینایی: بین ۶-۲٪ رانندگان دید ۵/۱۰ یا کمتر دارند. حدت بینایی یک راننده باید در حدی باشد که بتواند در زمان مناسب، موانع، عابرین، سایر وسایل نقلیه و علائم راهنمایی را در حالیکه با حداکثر سرعت مجاز در حال رانندگی است، در نور روز و تاریکی شب تشخیص دهد.
2. میدان دید: کمتر از ۱٪ رانندگان میدان دید دو چشمی کمتر از ۱۲۰ درجه دارند. برای رانندگی ایمن باید میدان دید کافی و پیوسته باشد. هر نوع اسکوتوم یا محدودیت در میدان دید دو چشمی موجب خطر می شود. این رانندگان بیشتر از پهلو تصادف می کنند. بخصوص کسانیکه اخیرا یک چشم خود را از دست داده باشند، ریسک بالایی دارند.
3. دوبینی: اختلال نادری است ولی میتواند بسیار خطرناک باشد. دوبینی در ۴۰ درجه مرکزی میدان دید (۲۰ درجه به چپ، راست، بالا و پایین Fixation) مانع رانندگی ایمن بوده و موجب عدم صلاحیت دریافت هر نوع گواهینامه می شود. پس از اصلاح دوبینی بهتر است فرد حداقل سه ماه به رانندگی نپردازد تا دید وی تطابق کامل پیدا کند.
4. دید رنگی: کوررنگی عمدتا ارثی است. ۸٪ مردان و ۰/۲٪ زنان کوررنگ هستند. در مردان ۲٪ کوررنگی قرمز و ۶٪ کوررنگی سبز دارند. در افرادی که کوررنگی قرمز دارند، تشخیص چراغ های ترمز اتومبیل های جلویی مشکل بوده و تصادف از جلو زیادتر است. داشتن دید رنگی کامل در سه رنگ قرمز، زرد و سبز برای اخذ بعضی انواع گواهینامه ضروری است. گر چه اکثر رانندگانی که کوررنگ هستند می توانند چراغ های راهنمایی را از روی تفاوت شدت رنگ و نیز محل قرارگیری آنها تشخیص دهند و یا از حرکت سایر اتومبیل ها و عابرین کمک گیرند ولی به هر حال در مواردی که هوا نامناسب باشد و یا چراغ ها ایراد داشته باشند، دچار مشکل جدی می شوند.
5. دید در شب: ۲٪ افراد جامعه دچار شب کوری هستند. تطابق در نور کم و نیز تطابق سریع با تاریکی پس از مواجهه با نور شدید، برای رانندگی در شب بسیار مهم است.
6. عمق دید: برخی تصادفات ناشی از عدم توانایی راننده در تخمین درست فاصله است. گرچه حتی اگر فردی یک چشم باشد می تواند با تمرین، در تخمین درست فاصله مهارت کسب کند. در افرادی که اخیرا دید یک چشم را از دست داده اند، چند ماهی تمرین لازم است.
7. کاتاراکت: عارضه شایعی است که بروز آن با افزایش سن، افزایش می یابد. رانندگانی که کاتاراکت دارند بیشتر با مشکل glare از نور اتومبیل های جلویی مواجه اند و این مسئله موجب کاهش دید آنها می شود.
8. گلوکوم: ۲-۱٪ افراد بالای ۴۰ سال گلوکوم دارند و بروز آن با افزایش سن، افزایش می یابد. گلوکوم خود موجب نقص در میدان دید شده و مصرف داروهای میوتیک می تواند سبب کاهش دید در شب گردد.

استانداردها و قوانین موجود برای جنبه های مختلف دید در کشورهای مختلف، متفاوت است. اما در غالب موارد وقتی که سایز و وزن وسیله نقلیه بالاتر بوده و مدت زمانی که فرد به اقتضای شغلش صرف رانندگی می کند بیشتر باشد، برای امنیت بیشتر مردم، راننده باید از بینایی بهتری برخوردار باشد.

حتما بخوانید:

⇐ مروری کوتاه بر روش های تشخیص خستگی و عدم تمرکز حواس راننده برای جلوگیری از تصادف

⇐ نقش اختلالات خواب و شناخت زودرس آن در سلامت شغلی رانندگان

⇐ بررسی ارتباط میان حواس پرتی و خطای رانندگی