مدیریت ریسک و تاثیر آن در جلوگیری از هدر رفتن سرمایه واحدهای صنعتی

مدیریت ریسک و تاثیر آن در جلوگیری از هدر رفتن سرمایه واحدهای صنعتی

تهیه و تنظیم: دکتر محسن کارچانی

فرمت: WORD  تعداد صفحات: 8

مقدمه:

برطبق گزارش سازمان بین المللی کار (ILO) روزانه 5000 نفر در جهان به علت حوادث و بیماری های ناشی از کار جان خود را از دست می دهند و سالیانه چهار درصد تولید ناخالص داخلی در جهان معادل 1251353 میلیون دلار آمریکا صرف هزینه های مستقیم و غیرمستقیم بیماری ها و حوادث ناشی از کار می شود. مبلغ فوق 20 برابر بیشتر از کل کمک های رسمی بین المللی برای توسعه کشورهای جهان سوم است. بنابراین حوادث ناشی از کار یک زیان ملی به حساب می آیند (حتی اگر کلیه زیانهای وارده نیز از طرف شرکت های بیمه پرداخت شود). لذا پیشگیری از حوادث ناشی از کار از نظر اجتماعی و اقتصادی دارای اهمیت خاصی است. کارشناسان ایمنی معتقدند که بیش از 80 درصد حوادث و بیماری های ناشی از کار با روش های ساده و کم هزینه قابل پیشگیری هستند.

در این راستا یکی از روش های بسیار موثر پیشگیری و کنترل حوادث ناشی از کار مدیریت ریسک های موجود در هر محیط کاری می باشد. بنابراین لازم است هر محیط کاری برای اطمینان از اینکه در مورد هر ریسک شناسایی شده، پیش بینی ها و اقدامات لازم اتخاذ شود دارای یک برنامه مدون مدیریت ریسک باشد.

روش مطالعه: این مقاله به صورت مروری بر متون (review study) تهیه شده که در این زمینه از منابع کتابخانه ای، مقالات اینترنتی، ژورنال ها و کتب داخلی و خارجی استفاده گردیده است.

مواد و روش ها:

تعریف ریسک: عبارتست از امکان وقوع حادثه بر حسب احتمال وقوع و شدت آن. به واقع ریسک احتمال وقوع حادثه نامطلوبی است که در طی وضعیت یا دوره زمانی معینی رخ می دهد.

جهت کنترل ریسک های مختلف موجود در محیط کار استفاده از یک برنامه مدون مدیریت ریسک، ضمن جهت دهی اقدامات، بطور مؤثری مانع از اتلاف وقت، انرژی و سرمایه ها می گردد.

براساس نظریات ریچارد. ای. اولسون (Richard E. Olson) مدیریت ریسک شامل دوازده اصل کلی پذیرفته شده است که عبارتند از:

1. کلیه فعالیت های انسانی که در آنها از وسایل و تجهیزات فنی استفاده می شود، مستلزم حدودی از عناصر ریسک است.
2. از هر خطر شناسایی شده نباید هر اسید زیرا همه خطرات قابل کنترل هستند.
3. بایستی به مشکلات با دیدی صحیح و مناسب نگریست.
4. ریسک ها باید طبقه بندی شده و ارزیابی آنها بر اساس دانش، تجارب، و همچنین نیازهای صنعت صورت گیرد.
5. کلیه مقررات و اصول موجود در کارخانه و عناصر سازمانی آن بایستی طوری طرح ریزی شوند که از یک فلسفه واحد تبعیت کنند.
6. عملیات سیستم همواره با درجه ای از ریسک همراه است، یک تجزیه و تحلیل خوب بر ضرورت کاهش وقوع حوادث تاکید خواهد کرد.
7. تجزیه و تحلیل ایمنی سیستم و ارزیابی ریسک مغایرتی با کنترل های مناسب و صحیح فنی و مهندسی ندارد.
8. تعیین دقیق اهداف و پارامترهای بررسی ریسک بسیار مهمتر از یافتن روش های استاندارد شده معمول برای حل مشکلات است.
9. برای برطرف کردن مشکلات و مسایل ایمنی فقط یک “بهترین راه حل” وجود ندارد و تعداد متنوعی از روش ها موجود هستند که اجرای هر کدام از آنها ممکن است درجه ای از ریسک را کاهش دهد.
10. برای اطلاع از انواع روش های دستیابی به اهداف خاص ایمنی، بهترین و مؤثرترین راه، مشاوره با یک طراح است.
11. در عمل رسیدن به ایمنی کامل امکان پذیر نیست.
12. در برنامه ریزی و طراحی سیستم هیچ مشکل ایمنی وجود ندارد و تنها مشکلات مهندسی و مدیریتی هستند که در صورت حل نشدن می توانند منجر به بروز حادثه شوند.

یک برنامه مدیریت ریسک مؤثر شامل فاکتورهای زیر می باشد:

• کنترل های مدیریتی مناسب
• به کاربردن بهترین روشهای آنالیز
• مشارکت کلی کارکنان

یک طرح موفقیت آمیز مدیریت ریسک باید دارای خصوصیات زیر باشد:

معتبر، سازمان یافته، جامع نگر، متناسب، اقتصادی و متکی بر تکنولوژی های موجود.

آنچه که مشخص است این نکته می باشد که هرچه یک برنامه معتبرتر بوده و سازمان یافته تر باشد از جامعیت بیشتری برخوردار شده و پشتوانه قویتری پیدا خواهد کرد.

یک برنامه مدیریت ریسک شامل مراحل زیر است:

1. شناسایی و تعریف سیستم (System Detection & Definition): عبارتست از تعریف مشخصات فیزیکی و عملکردی سیستم و فهمیدن و ارزشیابی افراد، دستورالعمل ها، تسهیلات، تجهیزات و محیط.
2. شناسایی ریسک (Risk Detection): از مهم ترین مراحل مدیریت ریسک بوده و عبارتست از بررسی و تعیین کلیه شرایطی که دارای پتانسیل ایجاد آسیب، حوادث و خطرات هستند.

روش سازمان برای شناسایی خطرات و ارزیابی ریسک ها باید:

• با در نظر گرفتن دامنه فعالیت ها، طبیعت و زمان تعریف شود تا اطمینان حاصل گردد که روش بکار رفته پویا می باشد و نه واکنشی.
• توانایی تقسیم بندی ریسک ها و شناسایی خطراتی را که باید توسط اقداماتی حذف یا کنترل شوند،‌ داشته باشد.
• هماهنگ با تجربه عملیاتی و ظرفیت امکانات کنترل ریسک در سازمان باشد.
• ورودی های لازم را برای تعیین نیازمندی های سازمان، شناسایی نیازهای آموزش و یا گسترش عملیات فراهم نماید.

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ الزامات عمومی ایمنی و بهداشت در واحدهای صنعتی

⇐ ارزیابی شاخص های عملکردی HSE در شرکت عملیات نفتی

⇐ مدیریت ریسک در HSE