مخاطرات زیستی آتش نشانان و راهنمای رفع آلودگی

مخاطرات زیستی آتش نشانان و راهنمای رفع آلودگی

تهیه و تنظیم: ناصر رهبر (افسر آتش نشانی تهران، کارشناس رسمی دادگستری)

فهرست:

• چکیده
• آلودگی و رفع  آلودگی
• اهداف رفع آلودگی
• مروری بر اختراعات رفع آلودگی
• عوامل انتخاب ناحیه استقرار منطقه و کریدور رفع آلودگی
• مراحل رفع آلودگی
• شستشوی فیزیکی یا شیمیایی افراد (حسب شرایط) و دادن لباس یکبار مصرف
• معاینات پزشکی و تریاژ
• روش های رفع آلودگی
• فرچه های قابل انعطاف با کنترل آب
• نتیجه گیری

محل انتشار عمدی یا غیرعمدی یک عامل بيوهازارد ممکن است قابل پیش بینی و شناسایی نباشد و پرسنل و تجهیزات تخصصی برای پاسخ به سانحه نیاز می باشد مکانیسم پاسخ برای اجرا، لازم است به روز و قابل پیاده سازی باشد الزامی است که برنامه ریزی ها از قبل انجام شده باشد و قبل از شروع شرایط اضطراری اعمال گردد به خصوص زمانی که یک حادثه شیمیایی یا بیولوژیک اتفاق می افتد.

چکیده:

انسان از بدو تولد تا پایان مرگ در معرض انواع آلودگی های زیستی مانند انواع باکتری، ویروس، قارچ ها و میکروارگانیسم ها قرار دارد که مسئولیت آن بر عهده خود فرد می باشد. برخی از مشاغل اجتماعی مانند آتش نشان، کادر درمان و پرسنل پسماند خطرناک، پرسنل را در معرض بیشتر این مخاطرات قرار میدهد و سازمان مسئول لازم است مطالعات و اقدامات منظم، پایدار و هوشمندی را به اجرا بگذارد تا آثار منفی مخاطرات زیستی بر فرد به حداقل ممکن کاهش یابد. در بررسی عملکرد حفاظت آتش نشانان در برابر مخاطرات زیستی ۳۴ سازمان آتش نشانی شهری، مورد تحقیق قرار گرفت و نتایج نشان میدهد برنامه های موجود برای حفاظت و ایمنی کفایت نداشته و نیازمند برنامه ریزی های متنوع آموزشی، تصمیم سازی و اجرایی جهت توسعه روش های حفاظتی آتش نشانان و مردم حاضر در صحنه حادثه بیولوژیکی و عفونی در برابر مخاطرات زیستی می باشیم. این مقاله تلاش می کند پس از بررسی مشکلات و چالش های موجود، روش ها و برنامه های رفع آلودگی امکان پذیر در همه سازمان های آتش نشانی ایران را ارایه نماید.

کلمات کلیدی: آلودگی، مخاطرات زیستی، آتش شان

1 – آلودگی و رفع آلودگی

هر ماده ای که زیان آور باشد لازم است در ظروف مربوطه خود نگهداری شود که در نهایت استفاده، بازیافت و یا به روش مناسب معدوم گردد. در جامعه بسیاری از افراد به دلایل مختلف اصول بدیهی ایمنی را به دلایل سهل انگاری و عمدی رعایت نمی کنند و موجب آسیب های قابل جبران و غیرقابل جبران به دیگر انسانها، حیوانات و محیط زیست می شوند. در کشورهای توسعه یافته، قانون، استانداردها و مجری قانون به صورت قدرتمند و دایمی برای جلوگیری از این تخلفات تلاش می کنند. در کشورهای توسعه نیافته کمبود قوانین و مقررات و سازمان های ناظر و تخلفات قانون گذار و مدیران سازمان های ناظر فرصت های بی شماری برای متخلفان و سهل انگاری فراهم نموده اند. آتش نشانان به واسطه شغل خود در معرض این مخاطرات زیستی شامل انواع آلودگی های موجود در حوادث بیمارستانی، آتش سوزی زباله ها، محیط های آلوده داخل ایستگاه آتش سوزی های همراه با آلودگی زیستی و بسیاری موارد دیگر قرار دارند. باور بسیاری از مدیران آتش نشانی بر این است که البسه آتش نشانی توانایی کامل حفاظت از آتش نشانان را در برابر مخاطرات زیستی دارد، اما مطالعات نشان میدهد موارد زیر نقض این نظریه را ثابت می کند.

1.  بین قسمت های لباس نقاط آسیب پذیر وجود دارد مانند بین کلاه و گردن اورکت حریق، بین دستکش و اورکت، بین چکمه و شلوار حریق، لباس های نجات
2. در اطراف بسیاری از حوادث و آتش سوزی ها، آتش نشانان و مدیران با تصور نبود مخاطرات، لباس حفاظتی ناقص استفاده می کنند.
3. لباس های آلوده شده پرسنل در محل سانحه رفع آلودگی نمی شود و آلودگی به داخل خودرو حریق و ایستگاه آتش نشانی انتقال داده می شود.
4.  برای شستشوی لباس حریق، از ماشین لباسشویی داخل ایستگاه استفاده می شود که لباس های غیر حفاظت حریق (مانند لباس های اداری و لباس زیر) نیز در همان ماشین لباسشویی شسته شده و آلودگی به آن لباس ها منتقل می شود.
5.  دوره های رفع آلودگی ساده در محل سانحه به آتش نشانان کشور توسط متخصصین هازمت آموزش داده نشده است.
6.  تجهیزات ساده و ارزان قیمت و دستورالعمل ها رفع آلودگی مربوطه در ایستگاه های آتش نشانی کشور فراهم نشده است.

۲ – اهداف رفع آلودگی

محل انتشار عمدی یا غیرعمدی یک عامل بيوهازارد ممکن است قابل پیش بینی و شناسایی نباشد و پرسنل و تجهیزات تخصصی برای پاسخ به سانحه نیاز می باشد. مکانیسم پاسخ برای اجرا، لازم است به روز و قابل پیاده سازی باشد. الزامی است که برنامه ریزی ها از قبل انجام شده باشد و قبل از شروع شرایط اضطراری اعمال گردد. به خصوص زمانی که یک حادثه شیمیایی یا بیولوژیک اتفاق می افتد. بنابراین برای پاسخ به این مشکلات، سامانه جامعی طراحی گردد که بتواند پاسخگویی تمامی نیازهای ارائه شده باشد. سامانه رفع آلودگی و اورژانس سیار مصدومان حوادث CBRNE با هدف رفع آلودگی و درمان موقت مصدومان، در منطقه سرد یک حادثه CBRNE مستقر می شود. از این رو در ساخت این سامانه اهداف زیر در نظر گرفته شده است.

طراحی و ساخت سامانه رفع آلودگی و اورژانس سیار جامع برای مصدومان حوادث شیمیایی (Chemical)، بیولوژیک (Biological)، رادیولوژیک (Radiation)، هسته ای (Nuclear) و تله های انفجاری (Explosive). تولید سامانه رفع آلودگی بومی با تمام تجهیزات و امکانات مدرن بر رفع آلودگی همزمان از نفرات، دستگاه ها، تجهیزات، منطقه آلوده به شکلی که با فرهنگ ایران سازگار باشد.

• تدوین سازوکار رفع آلودگی از نفرات به گونه ای که در سریعترین زمان ممکن، مصدومان حادثه رفع آلودگی شوند.
• ایجاد یک سامانه اورژانس پزشکی به منظور انجام جراحی های سرپایی و فوری مورد نیاز در این گونه حوادث.
• طراحی و ساخت کانکس های تامین کننده نیازهای بخش های رفع آلودگی و سامانه اورژانس
•  طراحی و تجهیز دستگاه های مورد نیاز در سامانه براساس سناریو مناسب، به منظور فرماندهی دقیق یک حادثه CBRNE در منطقه عملیاتی
• خارج کردن ایمن پرسنل از لباس های حفاظت مواد خطرناک و دستگاه تنفسی که از گسترش آلودگی از منطقه آلوده به خارج آن جلوگیری شود یا به عبارت دیگر جلوگیری از آلودگی ثانویه.
• رفع آلودگی ابزار آلات در مرحله بعدی مورد توجه می باشد که ممکن است در جای دیگر از محل حادثه انجام گیرد. آلودگی ممکن است بصورت جامد، مایع یا ذرات ریز (گرد و غبار) باشند.

چه چیزهایی باید رفع آلودگی شوند:

1. افراد آلوده شامل مردم و پرسنل آتش نشانی
2.  زیرساخت ها از جمله جاده، ساختمان، خطوط لوله و تاسیسات
3.  وسایل نقلیه مانند کامیون، قطار، خودرو، اتوبوس و هواپیما
4. حیوانات و محیط زیست
5. خودروهای آتش نشانی و تجهیزات شامل هرگونه تجهیزاتی که در حین عملیات آلوده شده است.

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ نانوذرات و کاربرد آن در رفع آلودگی بیولوژیکی

⇐ رفع آلودگی تیمی تجهیزات

⇐ کمک های اولیه و آلودگی زدایی پس از حوادث شیمیایی

⇐ ارزیابی آلودگی های سطحی و منابع