فرهنگ مسئولیت پذیری شهروندان در کاهش حریق و حوادث

فرهنگ مسئولیت پذیری شهروندان در کاهش حریق و حوادث

پدافند غيرعامل یکی از روش های دفاعی غیرنظامی اثربخش و کارا در مقابل مخاطرات طبیعی و غیرطبیعی، در بیشتر کشورهای جهان محسوب می شود.

چکیده

فراوانی حوادث و سوانح طبیعی، غیرطبیعی و انسان ساخت در کشور، ایران را به یکی از ۱۰ کشور حادثه خیز جهان تبدیل کرده است. اکثر شهرهای کشور در معرض خطرات ناشی از زلزله، سیل و حریق قرار دارند. از این رو مشارکت مردم و مسئولیت پذیری آنها در مواجهه با حوادث بسیار مهم است. چرا که وقتی شهروندان یک شهر خود را در امور مربوط به شهر، به ویژه مسایل ایمنی شریک بدانند، ارائه زمینه های مشارکت و آموزش آسان تر و موثرتر خواهد بود. در این مقاله سعی شده است با استفاده از روش کتابخانه ای و بهره گیری از روش تحقیق، سایت ها و مطالب مرتبط، موضوع مورد بررسی قرار گیرد.

کلمات کلیدی: حریق، حوادث، مسئولیت پذیری و فرهنگ

مقدمه

در جوامع شهری دستیابی به محیطی کاملا عاری از خطر و پیشامدهای احتمالی از حوادث به منظور حفاظت از جان، اموال، خانواده و سایر افراد جامعه، آرزوی دیرینه ای بوده، که بشر برای رسیدن به آن پیوسته در تلاش و تکاپو بوده است. در واقع زندگی شهری در کنار آسایش و رفاهی که برای شهرنشینان فراهم آورده است، در درون خود حوادث و خطرات بسیاری دارد که جان و مال افراد را تهدید می کند. آتش در کنار خدمت به بشر، سرمایه، تلاش و فرهنگ او را به نابودی کشانده است. افزایش جمعیت، رشد بیش از حد شهرها، در نتیجه افزایش مراکزی که بالقوه خطر حریق دارند از جمله عواملی است که نگرش واقع بینانه به مسایل پیشگیرانه به منظور مقابله با خطرهای احتمالی را مطرح می سازند؛ بنابراین به منظور پیشگیری هر چه توانمند تر از این نوع بحران باید به عنوان اولین و مهم ترین گام در این زمینه به آموزش و مشارکت شهروندان اهمیت به سزایی داد. زیرا ثابت گردیده است که موفق ترین طرح ها در برنامه های گذشته طرح هایی هستند که مردم به نحوی در آن مشارکت دارند، چرا که این برنامه ها و طرح ها را مردم خود اجرا نموده و آن ها را در سرنوشت خود دخیل می دانند؛ بنابراین وقتی شهروندان یک شهر، خود را در امور مربوط به مسایل شهری به ویژه مسایل ایمنی شهری شریک بدانند، ارائه زمینه های مشارکت و آموزش آسان تر و موثرتر خواهد بود. مجموعه اقداماتی است که پیش، هنگام و پس از وقوع بحران با هدف جلوگیری از وقوع مخاطرات یا کاهش آثار زیان بار آن انجام می شود باید به مردم آموزش داده شود به طوری که هنگامی که ایمنی شهر به شهروندان از سوی ماموران آتش نشانی عنوان می شود با واکنش های غیر منطقی آنها مواجه نشوند و فکر نکنند، اینکه مسائل ایمنی از سوی آتش نشانی سخت گرفته می شود غرض ورزی است.

تمام اقداماتی که جهت کاهش حوادث آتش سوزی انجام می شود، نیازمند این است که آموزش شهروندی در هنگام مقابله با حوادث داده شود و باید فرهنگ مسئولیت پذیری در شهروندان افزایش یابد تا حوادث در سطح شهر کاهش یابد. معمولا شیوه های پیشگیری از حریق، روی بررسی نکات مهندسی، الزامی کردن قوانین و مقررات، آموزش مردم جهت مقابله با حریق و تجزیه و تحلیل علل حوادث تمرکز دارند.

آتش سوزی همواره از عواملی بوده است که خسارت های بسیاری به انسان وارد کرده است، از آتش سوزی های مهیب لندن در سال ۱۶۶۶، مسکو در سال ۱۷۵۶، آتش سوزی شهر لس آنجلس در سال ۱۹۹۲، تا آخرین آتش سوزی گسترده در کتابخانه ملی عراق در سال ۲۰۰۳ که طی آن، کتابخانه عراق که گنجینه عظیم آثار مکتوب بین النهرین به شمار می آمد، در آتش سوخت و آسیب عمده ای دید. در کشور ما نیز آتش خسارت های بسیاری را به بار آورده است. اهمیت این موضوع زمانی بیشتر می شود که در اکثر طرح ها و برنامه هایی که در مرکز تصمیم گیری در زمینه پیشگیری از حریق صورت می گیرد، جای خالی مقوله های مهمی چون آموزش و مشارکت و مسئولیت پذیری شهروندان و تلاش در جهت بالا بردن سطح فرهنگ ایمنی در بین اقشار مختلف جامعه به خوبی احساس می شود، ضعف فرهنگ ایمنی در بین شهروندان، لزوم یک برنامه جامع و مدون در مورد آموزش عمومی در زمینه مسائل ایمنی و پیشگیرانه را مطرح می سازد.

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ استاندارد رویه عملیاتی (SOP) تمام حوادث و بحران ها

⇐ تحقیق درباره حوادث و رویدادها

⇐ پارامترهای کلیدی در صحنه عملیات حوادث مواد شیمیایی و کالاهای خطرناک

⇐ ارزیابی و مدل سازی پیامدهای ناشی از حریق