فرآیند ارزیابی و مدیریت ریسک

فرآیند ارزیابی و مدیریت ریسک

فرمت: pdf   تعداد صفحات: 12

فهرست:

• مقدمه
• اهداف مدیریت ریسک
• فرآیند مدیریت ریسک
  • تعیین فضا
  • ارزیابی ریسک
  • کنترل ریسک
  • اطلاع رسانی و مشاوره
  • پایش و بازنگری

مقدمه

داشتن زندگی عاری از خطر آرزو و هدف همه ی مردم در همه ی اعصار بوده است؛ زیرا میل به ایمنی و امنیت بخش تفکیک ناپذیری از ماهیت همه ی انسانهاست. از طرفی دیگر بشر همواره در تلاش برای بهبود زندگی و راحتی بیشتر بوده و در این راه سعی کرده است با ایجاد تغییر در طبیعت، متغیرهای آن را به خدمت خود در آورد که در این راه همراه با دستیابی به مواد، تجهیزات، دستگاه ها و به عبارتی ساده تر به خدمت گرفتن فن آوری نوین و غیره با خطرات بیشتر و همچنین جدیدتری نیز مواجه گردیده است. برای مثال روشنایی الکتریکی جایگزین روشنایی نفتی و گازی شده است. روشنایی الکتریکی شاید کم خطرتر از روشنایی نفتی و گازی باشد، ولی برق علت یک هفتم آتش سوزی ها و به طور تقریبی ۱۰۰ شوک الکتریکی منجر به مرگ در سال در آمریکا است. مثال دیگر از خطرات جدید آزبست است که در سال ۱۹۳۰، یکی از پر مصرف ترین مواد برای ساخت عایق حرارتی، ترمز و دیگر مصارف بود. مقامات رسمی در سال ۱۹۷۸ برآورد کردند که ۱۱-۸ میلیون کارگر با آزبست مواجهه دارند که از این تعداد یک میلیون مورد قابل توجه بود، چون انتظار می رفت که در ۳۰ سال آینده نصف آنها در اثر سرطان بمیرند. حوادث بعد از بیماری های قلبی، سرطان، سکته و بیماریهای مزمن پنجمین علت اصلی مرگ بوده و برای افراد بزرگتر از ۶۵ سال میزان مرگ ناشی از حادثه افزایش می یابد. در ایالات متحده نرخ مرگهای ناشی از حوادث تقریبا از ۸۵ تا ۹۰ مورد به ازای هر ۱۰۰۰۰۰ نفر در سال ۱۹۱۰ به کمتر از ۳۵ مرگ در حال حاضر کاهش یافته است.

در زندگی رویدادهایی وجود دارد که منجر به سود یا زیان می شود. مردم زیان را دوست ندارند هرچند در امتحان کردن شانس خود را برای به دست آوردن سود، زیانهای بالقوه را می پذیرند. Rowe ریسک را به عنوان احتمال تحقق یافتن پیامدهای ناخواسته و منفی یک رویداد تعریف می کند. از نظر تاریخی، ارزیابی ریسک هایی که سلامت انسان را تهدید می کردند، اولین مقوله از ارزیابی ریسک است که به آن توجه شد و علت آن نیز ضرورت رسیدگی به اثرات زیان آور عوامل گوناگون بر انسان بود. به تدریج معلوم شد که باید به مسائل و مشکلات اقتصادی، اجتماعی، بوم شناختی ناشی از حوادث صنعتی بیشتر توجه کرد. بروز حوادثی مانند فاجعهی بوپال در هندوستان و فاجعه ی نیروگاه اتمی چرنوبیل حساسیت متخصصین را نسبت به اثرات این گونه حوادث و ریسک ناشی از فعالیت های صنعتی برانگیخت.

مدیریت مؤثر ریسک یکی از اصولی است که باعث اطمینان از موفقیت در رسیدن به اهداف سازمانی میشود. این نوع مدیریت ریسک در واقع ارزیابی ریسک مالی را نیز در بر می گیرد و شرایطی را فراهم نموده که می تواند هزینه ها را کاهش دهد و با موضوعاتی در ارتباط با ایمنی و بهداشت کار نیز تطبیق یافته است. در گذشته تلاش های موقتی در جهت مدیریت کردن ریسکها انجام می گردید که برای مثال فقط به کنترل یک خطر خاص پرداخته می شد. در حالی که اخیرا قوانین مختلف جهت کنترل ریسک ها بر فرآیندهای مدیریتی تأکید دارد؛ شیوه ای که اخیرا مورد تائید کمیسیون ایمنی و بهداشت انگلستان نیز قرار گرفته است.

جریان ایمنی کل سیستم یکی از مسائل موردنظر مدیریت ریسک است که به موجب آن ایمنی از طریق شناسایی خطرات، ارزیابی و برآورد ریسک خطر، حوادث و کنترل ریسک غیرقابل قبول، به دست می آید. این جریان یک حلقهی بسته است. خطرات شناسایی می شوند، کاهش می یابند و تا محقق شدن و مسلم شدن خاتمهی آن به حد مقبول پیگیری قرار می گیرند.

اهداف مدیریت ریسک اهداف مدیریت ریسک را می توان به دو دسته تقسیم کرد:

1. اهداف قبل از خسارت
2. اهداف بعد از خسارت

اهداف قبل از خسارت اشاره به مواردی دارد که ممکن است اتفاق بیفتد و اهداف بعد از خسارت شامل به کارگیری منابع برای بهبودی کامل و سریع یک خسارت است. جدول ۱ اهداف قبل و بعد از خسارت را نشان میدهد.

جدول ۱. اهداف مدیریت ریسک

فرآیند مدیریت ریسک

فرآیند مدیریت ریسک شامل ۵ مرحله اصلی زیر است (شکل ۱):

1. تعیین فضا
2. ارزیابی ریسک (شناسایی ریسک، آنالیز ریسک، ارزشیابی ریسک)
3. کنترل ریسک
4. اطلاع رسانی و مشاوره
5. پایش و بازنگری

تعیین فضا

تعیین فضاپارامترهای اساسی را برای مدیریت ریسک تعریف می کند و دامنه و معیارهارابرای بقیه ی مراحل تنظیم می نماید. تعیین فضا شامل درنظر گرفتن پارامترهای داخلی و خارجی مرتبط با کل سازمان و همچنین پیش زمینهی ریسک های خاصی است که مورد ارزیابی قرار گرفته اند. در تعیین فضا اهداف ارزیابی ریسک، معیارهای ریسک و برنامه های ارزیابی ریسک تعیین شده و مورد توافق قرار می گیرند. برای یک ارزیابی ریسک خاص، تعیین فضا باید شامل تعریف فضای خارجی و داخلی سازمان و طبقه بندی معیارهای ریسک باشد:

١. تعيين فضای خارجی شامل تشریح محیطی است که سازمان و سیستم در آن کار می کند، از جمله:

• عوامل محیط فرهنگی، سیاسی، قانونی، نظارتی، مالی، اقتصادی و رقابتی؛ چه بین المللی باشند و چه ملی، منطقه ای یا محلی؛
• محرک ها و روندهای کلیدی که پیامدهایی بر اهداف سازمان دارد؛
• ادراک و ارزش های علاقه مندان خارجی.

٢. تعیین فضای داخلی شامل تشریح موارد زیر است:

• توانمندی سازمان از نظر منابع و دانش؛ جریان های اطلاعات و فرآیندهای تصمیم گیری؛ ذینفعان داخلی؛
• اهداف و راهبردهایی که برای دستیابی به اهداف دخیل هستند؛
• ادراک، ارزش ها و فرهنگ؛

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ سیستم مدیریت ریسک خستگی (FRMS)

⇐ استانداردهای مدیریت ریسک مخاطرات

⇐ دوره آموزشی ارزیابی و مدیریت ریسک

⇐ روش اجرایی ارزیابی و مدیریت ریسک