طراحی تهویه تونل های راه آهن

طراحی تهویه تونل های راه آهن

 فرمت:PDF    تعداد صفحات: 10

نویسندگان: مهندس قاسم وفایی نوقابی, رضا شرقی و  جواد گنج بخش مزار

چکیده

طراحی و اجرای تهویه تونل های ریلی در زمان ساخت و انجام پیش بینی های لازم جهت این امر، در کیفیت و ایمنی حمل و نقل ریلی بسیار مهم و تأثیر گذار است. بدون شک عدم وجود یک سامانه تهویه کارآمد با توجه به ترافیک قابل توجه و روز افزون در مسیرهای ریلی کشور علاوه بر تأثیرات سوء در بازده و نحوه عملکرد لوکوموتیو، ممکن است آسیب های سنگین و جبران ناپذیر انسانی، در اثر استنشاق گازهای سمی خروجی دیزل، را به همراه داشته باشد. در این مقاله پس از بررسی روش های مختلف تهویه در تونل، به صورت موردی محاسبات لازم را برای سامانه تهویه به روش بادبزن در تونل خماری راه آهن شرق انجام داده و یک سامانه الکتریکی جهت هدایت و راهبری سامانه تهویه طراحی شده، مشخص شد. با توجه به وجود یک کانال تا سطح زمین نصب یک نردبان در این کانال و حفر یک کانال جدید به ارتفاع ۲۴ متر از سقف تونل تا سطح زمین در سمت دیگر تونل، جهت خروج اضطراری و تهویه طبیعی تونل پیشنهاد شد.

۱- مقدمه

با توجه به گسترش و توسعه راه آهن در سرتاسر گستره جمهوری اسلامی ایران و وجود مناطق کوهستانی قابل توجه در کشور و گذر راه آهن از این مناطق، وجود تونل در سامانه حمل و نقل ریلی، امری اجتناب ناپذیر است که در این میان تونل طویلی وجود دارد که نیاز به وجود یک سامانه تهویه کارآمد و موثر در آن به شدت وجود دارد.

عدم وجود سامانه تهویه در تونل های راه آهن به خصوص تونل های طویل ضمن محدود کردن دید لوکوموتیوران، ممکن است دمای تونل را تا حدی بالا ببرد که در بازده موتور لوکوموتیو تأثیر منفی قابل ملاحظه ای داشته باشد.

بدیهی است در شرایط سانحه، تخلیه مسافرین و انجام عملیات نجات بدون وجود سامانه تهویه امری دشوار و گاه غیر ممکن می نماید.
تعمیر و نگهداری خط و سازه تونل نیز با وجود سامانه تهویه ضعیف و ناکارآمد با کیفیت نازل صورت خواهد گرفت که این خود مقدمه سانحه ریلی در تونل است.

علی رغم اهمیت بسیار زیاد و حیاتی تهویه در تونل ها، به خصوص تونل های طویل، تاکنون توجه زیادی به این موضوع نشده است خصوصا که می بایست سامانه تهویه تونل در زمان طراحی اولیه مشخص و پیش بینی های لازم در این خصوص به عمل آید؛ در صورت بروز سانحه، این بی توجهی هزینه جانی و مالی زیادی در بر خواهد گرفت. به عنوان مثال حادثه آتش سوزی تونل Gotthard در سال ۲۰۰۱ منجر به مرگ ۱۱ نفر شد. توقف طولانی قطار در تونل بالوانو ایتالیا در سال ۱۹۴۴ و مسمومیت ناشی از گاز مونوکسید کربن منجر به مرگ ۴۲۶ نفر شد

در این مقاله پس از بررسی انواع تهویه در تونل ها، به بررسی استانداردهای مختلف جهت انتخاب سامانه تهویه مناسب در تونل ها | می پردازیم. سپس طراحی تهویه مکانیکی را برای تونل خماری واقع در حوزه اداره کل راه آهن شرق انجام داده و سامانه تغذیه و کنترل الکتریکی جهت تهویه مشخص می شود و در نهایت پیشنهاد شده است جهت تخلیه اضطراری علاوه بر تجهیز نمودن کانال موجود به نردبان جهت خروج اضطراری، یک کانال جدید جهت این امر حفر و مورد استفاده قرار گیرد.

۲- گازهای آلاینده در تونل های ترافیکی

در اثر احتراق موتورهای بنزینی و دیزلی، گازهای آلوده کننده محیط زیست از خانواده اکسیدهای کربن و ازت و همچنین دوده تولید می شود. مونو اکسید کربن از جمله گازهای سمی آلوده کننده محیط زیست حاصل از احتراق موتور خودروها می باشد.این گاز در عیار 0.1 درصد باعث سردرد و مسمومیت جزیی شده، اما در عیار 0.15 تا 0.2 درصد ممکن است مسمومیت خطرناک ایجاد کند. تنفس ۲۰ تا ۳۰ دقیقه از هوایی با عیار مونوکسید کربن 0.5 درصد به مرگ منجر می شود.اکسیدهای ازت از گازهای خطرناک بوده که اثر آنها فوری نیست و ۲۰ تا ۳۰ ساعت پس از استنشاق به مرگ منتهی می شود.

در عیارهای ppm ۶۰ ,۱۰۰ , ۱۵۰ و ۲۰۰ به ترتیب باعث سوزش حلق، سرفه، ناراحتی جدی تنفسی و مرگ می شود. گاز دی اکسید گوگرد دارای مزه بسیار تند و سمی بوده و در غلظتهای ppm ۵۰، ۲۰ و ۴۰۰ به ترتیب سوزش در چشم و سامانه تنفس، سورش شدید در چشم ، بینی و گلو و در نهایت مرگ به همراه خواهد داشت .

ادامه مطالب زیر را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

• انواع روش های تهویه تونل های راه آهن

• معیارهای انتخاب سامانه تهویه

• مشخصات هندسی تونل

• طراحی تهویه تونل

• نتیجه گیری

• و …

حتما بخوانید:

⇐ کتابچه طراحی سیستم تهویه مطبوع

⇐ نرم افزار طراحی تهویه موضعی

⇐ ارزیابی و طراحی سیستم تهویه در شركت ارج

⇐ طراحی تهویه مطبوع در صنایع نساجی