طراحی ارگونومیک کارگاه ها و شرایط کارطراحی ارگونومیک کارگاه ها و شرایط کار
طراحی ارگونومیک کارگاه ها و شرایط کار
طراحی ارگونومیک کارگاه ها و شرایط کار
فرمت: PDF تعداد صفحات: 33
فهرست:
- مطالعات انجام شده در مورد حمل بار
- حداکثر وزن قابل قبول برای بلند کردن و پایین آوردن بار (بر حسب کیلوگرم) با توجه به طول بسته و ارتفاع بلند کردن بار بر حسب سانتی متر (Snook 1978)
- کشیدن و هل دادن
- جابجایی بار
- بلند کردن و پایین آوردن بار
- مشخصات سیستم حمل دستی بار (MMH)
- محیط کار
- روش های اندازه گیری حداکثر وزن مجاز کالا
- روش محاسباتی NIOSH همراه با مثال
روزانه در مشاغل مختلف صنعتی و غیرصنعتی و حتی زندگی روزمره قطعات گوناگونی جابجا شده، کشیده می شوند، برداشته شده و مورد جابجایی و حمل دستی قرار می گیرند بدیهی است بسته هایی که جابجا می شوند ممکن است کوچک یا بزرگ، دارای شکل و فرم ثابت و با غیر صلب بوده، بدون دستگیره و یا دارای دستگیره های مناسب باشند. لبه های نرم و یا تیز و برنده داشته باشند. در هر حال این دسته از فعالیت ها به دفعات متعدد رخ می دهند که بخشی از آنها به صورت تکراری و به عنوان یک شغل در واحدهای صنعتی – تولیدی مطرح می شوند. با توجه به آنچه در نسل گذشته ذکر کردید فعالیت های حمل دستی کالا از دسته اموری است که سلامت سیستم استخوانی – عضلانی کارگران را تهدید می نماید و بویژه در مواردی که اجسام جابجا شده حجیم بوده و دستگیره های مناسبی نیز نداشته باشند این صدمات به صورت جدی تری بروز می کند.
ویژگی بارها و بسته ها:
طراحی ارگونومیک بسته ها ظروف و کالاهای مختلف می تواند به کنترل صدمات جسمانی کمک کند. قوائد مهم در این امر عبارتند از:
- کوچک بودن بسته ها به منظور افزایش میزان ایمنی در حمل بار
- کاهش وزن بار
- قابلیت نگه داشتن بار در فاصله کاملا نزدیک به تنه
که البته جابجایی و حمل بارهای کوچک و سبک نیز می تواند باعث ایجاد صدمه شوند زیرا خم کردن بدن، حرکات بدنی حین حمل بار، اعمال نیرو، استفاده از انگشتان، بازوان، پاها و تنه در انجام چنین اموری اتفاق خواهد افتاد. بالطبع حمل بارهای سنگین می تواند استرس های بیشتری را ایجاد نماید. اعمال نیرو در حمل دستی بار باعث اعمال فشارها بر مچ و دست ها، آرنج شانه و تنه و خصوصا پاها و ناحیه کمر خواهد شد.
در حمل بار مسیر و دامنه اعمال نیرو متغیر بوده به وضعیت بدن حین بلند کردن بار، موقعیت قرارگیری بار و راستای اعمال نیرو بستگی دارد. از دیدگاه بیومکانیک و فیزیولوژی کار ناحیه کمر و دیسک های بین مهره ای از اولین سطوحی هستند که در حمل دستی بار متأثر می شوند.
اندام های در معرض خطر: تمامی بخش های بدن در حمل دستی بار متأثر می شوند اما مهمترین آنها عبارتند از: کمر، شانه ها، بازوان و دست ها
مطالعات انجام شده در مورد حمل بار
حمل دستی بار
تاکنون بررسی های مختلفی در خصوص نیروهای فشاری بر دیسک های بین مهره ای و همچنین یافتن وزن مجاز برای جابجایی و بلند کردن دستی انجام گرفته است که هر کدام به دلیل نواقصی که داشته اند، مورد ارزیابی و تجدیدنظر قرار گرفته اند و به مرور زمان با جمع آوری اطلاعات و داده های مختلف در زمینه های فیزیولوژی، کینیزولوژی، سایکولوژی و بیومکانیک؛ روش های ارزیابی میزان وزن مجاز برای بلند کردن دستی کالا دقیق تر و در عین حال کاربرد آن در طراحی های ارگونومیکی محیط های کار ساده تر شده است.
(۱۹۵۶) Emanuel و (۱۹۶۲) Switzer در یک از تحقیقات خود در مورد حدود مجاز کالا آزمایش هایی را بر روی تعدادی دانشجوی 18 ساله انجام داده اند. در این بررسی ها هر یک از دانشجویان بطور دلخواه بسته هایی را که در حمل آنها چندان احساس خستگی نمی کردند، جابجا کرده و در محل های خاصی قرار می دانند.
ابن آزمایش نشان داد که حداکثر وزن باری که ترجیح داده می شود، با افزایش ارتفاع بلند کردن بار کاهش داده است (56.35kg، برای ارتفاع 159 – 0 سانتیمتر) البته بلند کردن اشیاء بطور منفرد و برای یک مرتبه را نمی توان معیاری برای ارائه حدود توصیه شده وزنی بار گزارش نمود. در سال ۱۹۹۲ سازمان بین المللی کار (ILO) با توجه به نتایج این گونه بررسی ها و با بررسی گزارش ها پزشکی، حدودی را برای بلند کردن اشیاء به صورت منفرد و اتفاقی (غیرتکراری) ارائه کرده که در جدول 1 درج شده است.
برخی از تحقیقات مثل بررسی های Snook (1978) گویای این مطلب می باشند که چون در حین بلند کردن بار جهت حرکت جسم در خلاف جهت نیروی جاذبه زمین می باشد؛ بین بلند کردن بار (Lifting) و پایین آوردن بار (Lowering) باید تفاوتی وجود داشته باشد. (جدول 2 الف و ب)
|
وزن مجاز بر حسب کیلوگرم |
سن (سال) |
|
|
مرد |
زن |
|
|
14.57 |
9.78 | 14-16 |
| 18.45 | 11.72 |
16-18 |
|
22.63 |
13.66 | 18-20 |
| 24.46 | 14.57 |
20-25 |
|
20.59 |
12.74 | 25-50 |
| 15.59 | 9.78 |
50< |
جدول (1): حدود وزنی توصیه شده برای بلند کردن غیرتکراری و اتفاقی بار (1962.ILO)
یکی از پژوهش های که در مورد فعالیت های تکراری بلند کردن بار انجام گرفته و جزو بررسی های سایکو فیزیکی محسوب می آید، تحقیق (۶۹-۱۹۶۸) Irwin و Snook می باشد. در این تحقیق حداکثر تعداد مجاز جابجایی در واحد، زمان (فرکانس) در بلند کردن بار برای وزنه ها و فواصل مختلف مورد ارزیابی فرا گرفته است بسته های مورد استفاده در دو وزن ۱۵/۸۵ و ۲۲/۶۵ کیلوگرم دسته بندی شده و فواصلی که اجسام جابجا می شدند در سه وضعیت قرار داشته که عبارت بودند از:
الف- کف زمین تا سطح انگشتان دست (Thir in knuckle)
ب- سطح انگشتان تا سطح شانه (knuckle to shaulics)
ج۔ سطح شانه تا حداکثر دسترسی در بالای سر (Shoullcr to reach)
در این بررسی هر نفر سه مرتبه مورد آزمایش قرار گرفته و نتایج بدست آمده نشان داده است که ضربان قلب (HR) در مورد بلند کردن بارهای مختلف (۱۵/۸۵kgو ۲۲/۶۵kg) اختلاف قابل ملاحظه ای نداشته اما ضربان قلب در بلند کردن بار با ارتفاع های مختلف با یکدیگر تفاوت معنی دار داشته است.
در این بررسی ضربان قلب در بلند کردن بار از سطح انگشتان تا شانه، ۱۱۲ ضربه در دقیقه و برای در حالت دیگر یعنی بلند کردن بار از سطح انگشتان تا شانه و همچنین شانه تا حد دسترسی یکسان و برابر ۹۹ ضربه در دقیقه ثبت شده است ضمنا میزان اکسیژن مصرفی برای بلند کردن بار به کمک عضلات پا (حالت اسکات) و برای برداشتن با نیرو عضلات بازو (Armlift) به ترتیب 5.09 و 0.971 لیتر در دقیقه بوده است.
در کسری از تحقیقات دیگر Snook برای فعالیت های تکراری بلند کردن و پایین آوردن بار (Lowering و Lifting) جداول فوق را ارائه کرده است.
ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.
ورود یا ثبـــت نــــام + فعال کردن اکانت VIP
مزایای اشتراک ویژه : دسترسی به آرشیو هزاران مقالات تخصصی، درخواست مقالات فارسی و انگلیسی، مشاوره رایگان، تخفیف ویژه محصولات سایت و ...
حتما بخوانید:
⇐ طراحی ارگونومی برای ایمنی ماشین آلات
⇐ ارگونومی شناختی و طراحی بسته بندی
دیدگاه خود را ثبت کنید
تمایل دارید در گفتگوها شرکت کنید؟در گفتگو ها شرکت کنید.