صدا و بیماری های قلبی و عروقی

صدا و بیماری های قلبی و عروقی

مقدمه: کارگران در مشاغل مختلف در معرضں صدا قرار دارند که در طولانی مدت می تواند سبب کاهش شنوایی و اختلال خواب شود. افزایش مواجهه با صدا همچنین می تواند در بالا رفتن فشار خون، کاهش کارایی و زیاد شدن میزان غیبت از کار تأثیر داشته باشد.

 روشها: در این پژوهش مورد – شاهدی به تعداد ۸۰ نفر از کارگران یکی از صنایع اصفهان، از نظر مواجهه با صدا و فشار خون مورد مطالعه قرار گرفتند. تراز فشار صوت در خط تولید کارخانه مذکور به روش استاندارد ISO 1996 و با دستگاه صدا سنج SEL 440 بر حسب دسی بل (dBA) اندازه گیری شد. در معاینه بالینی در محل کار، فشار خون افراد در گروه های مواجهه یافته و بدون مواجهه طبق شرایط استاندارد با فشارسنج جیوه ای ALPK۲ بر حسب mmHg اندازه گیری شد. جهت تجزیه و تحلیل دادهها از آزمونهای Independent t و همبستگی Pearson استفاده شد.

یافته ها: تراز فشار صدا در کارگاه دارای میانگین ۲/۵۶±۹۵/۲۱ دسی بل بود که به طور معنی داری از حد مجاز ۸۵ دسیبل بالاتر (۲۰۰۹ ACGIH) میباشد (۰۱/ ۰ >P). فشار خون دیاستولی در ۲۸/۸ درصد موارد در محدوده طبیعی و در ۵۰/۱ درصد موارد در محدوده بالا و در ۲۱/۱ درصد موارد بین این دو محدوده قرار داشت. اختلاف میانگین فشار خون سیستولی گروه مورد با گروه شاهد در سطح ۰/۰۰۱ = P معنی دار بود. اما بین میانگین فشار خون دیاستولی این دو گروه اختلاف معنی دار نبود. آزمون همبستگی نشانگر (r = . /28 ,P < ۰/۰۰۶) وجود رابطه مستقیم و ضعیفی بین فشار خون سیستولی و صدا بود.

نتیجه گیری: مواجهه طولانی مدت با صدا در محیط کار، در بالا رفتن فشار خون به عنوان عامل خطرساز بیماری های قلبی-عروقی نقش دارد. به همین دلیل اجرای برنامه های آموزشی برای کارگران و انجام اقدامات کنترلی برای پیشگیری از اثرات زیان بار صدا در محیط کار، توجه به فشار خون کارگران و مراقبت ویژه در مورد کارگران با سابقه فشار خون بالا پیشنهاد می گردد.

مقدمه:

آلودگی صوتی به زندگی انسانتحمیل شده است و به صورت ناخواسته و ناخوشایند بر جسم و روان انسان اثر می گذارد. اثرات بیولوژیکی صدا شامل دو بخش شنوایی و غیرشنوایی است. مهمترین اثر صدا بر انسان افت شنوایی و اثرات غیرشنوایی نژادهای متفاوت و جوامع مختلف در برابر عوامل خارجی نظیر صدا، این ارتباط در مطالعات متعدد به صورت متناقض بیان شده است.

در برخی از مطالعات ارتباط معنی داری بین صدا و فشار خون بالا گزارش نشده است؛ در حالی که در مطالعات دیگری ارتباط صدا با فشار خون بالا معنی دار بوده است. از این رو صدا یک عامل خطرساز بیماری های قلبی-عروقی مطرح شده است.

به نظر میرسد ترازهای بالای فشار صدا از طریق افزایش استرس سبب ترشح هورمون آدرنالین و انقباض عروق محیطی و در نتیجه موجب فشار خون بالا می گردد. همچنین در اثر صدا، ضربان قلب تغییر می کند و بازده قلب کاهش می یابد و تنفس سریع می شود.

در مطالعه تأثیر صدا بر ایجاد فشار خون بالا روی کارگران صنایع نساجی در معرض صدای با تراز فشار بیش از ۱۰۰ دسی بل (dBA)، شیوع فشار خون بالا گروه مورد نسبت به شاهد، برابر ۱/۳۴ بود که می تواند بر رابطه قوی بین صدا با فشار خون بالا دلالت داشته باشد. در مطالعه ای بر روی کارگران صنایع فلزی که در معرض صدای با تراز فشار صوت dBA ۱۱۰ بودند، فشار خون قبل از کار (mmHg ۱۱۶) تفاوت قابل ملاحظه ای با فشار خون حین کار (mmHg ۱۲۸) نشان داد و با افزایش صدا در بخش های مختلف کارخانه، میانگین فشار خون افراد شاغل نیز افزایش یافت و همبستگی خطی بین میانگین تراز فشار صدا و تغییرات فشار خون کارگران وجود داشت. در مطالعه بر روی کارکنان فرودگاه، بین میزان فشار خون کارگران رمپ با کارکنان اداری تفاوت معنی دار مشاهده شد. نتیجه این که مواجهه مزمن با ترازهای صوتی متغیر ناشی از هواپیماهای مختلف (متوسط dBA ۱۰۱) می تواند به عنوان یکی از عوامل خطرساز بروز بیماری فشار خون بالا به شمار آید.

مطالعه ای بر روی کارگران در معرض صدا، میانگین فشار خون دیاستولی در کارگران در معرض صدای روزانه (در طول ۸ ساعت کار) بالاتر از dBA ۹۰ نسبت به کارگران در معرض صدای با تراز کمتر از dBA ۹۰، میانگین بیشتری را شامل جسمی, روانی و تداخل در فعالیت می باشد. برخی اثرات زیان اور صدا بر سلامتی انسان اثبات شده است و برخی اثرات آن مانند افزایش فشار خون و بیماری های ایسکیمی قلبی تا حدی مورد بحث محققین می باشد. از طرفی باتوجه به ماهیت چند عاملی بودن بیماری فشار خون بالا و نیز پایداری نشان داد.

میانگین فشار خون سیستولی و دیاستولی نیز در حین کار به طور معنی داری بیشتر از گروه شاهد گزارش شد. مطالعه اندازه گیری فشار خون ۲۴ ساعته کارگران صنعت خودروسازی، که به مدت ۱۶ ساعت پیوسته در معرض صدای بالاتر از dBA ۸۵ بودند، نشان داد که میانگین فشار خون سیستولی در کارگران در معرض، بیشتر از کارگران در معرض صدای با تراز کمتر (dBA ۵۹) بود. همچنین در گروه در معرض، افزایش mmHg ۱ فشار خون سیستولی به ازای dBA ۱ افزایش صدا، به دست آمد.

مطالعه ای بر روی کارگران بافندگی نشان داد که با افزایش شدت صوت (بیشتر از dBA ۸۰)، فشار خون سیستولی و دیاستولی افزایش می یابد و این افزایش فشار خون ارتباط معنی داری با مدت مواجهه فرد با صدا دارد. ضربان قلب، فشار خون سیستولی و دیاستولی نشان داد که پارامترهای تحت مطالعه با افزایش سن و سابقه کار افزایش می یابد. ضربان قلب در اثر مواجهه با صدا تغییر نمی کند. فشار خون سیستولی به میزان کمتر و فشار خون دیاستولی به مقدار قابل توجهی در اثر مواجهه با صدا افزایش می یابد و در نهایت مشخص شد که فشار خون می تواند به عنوان شاخص مواجهه با صدا مطرح باشد. در حالی که ضربان قلب پارامتری قابل اتکا در رابطه با مواجهه با صدا نیست.

بررسی اثرات صدا و نوبت کاری بر فشار خون کارگران در صنعت پلاستیک سازی نشان داد که هر دو عامل صدا و نوبت کاری بر فشار خون سیستولی و دیاستولی اثر دارند ولی اثر صدا قوی تر از نوبت کاری است. همچنین بین صدا و افزایش فشار خون سیستولی و دیاستولی همبستگی وجود.

چندین بررسی بر روی رابطه فشار خون و صدا در کارگران بافندگی نشان داد که فشار خون سیستولی و دیاستولی با سن رابطه مستقیم و با شاخص توده بدنی (Body mass indeX یا BMI) رابطه معکوس دارد. فشار خون دیاستولی تنها با جنس ارتباط دارد. همچنین پس از حذف اثر عوامل سن, جنس و BMI رابطه مستقیمی بین فشار خون دیاستولی و صدا وجود

هنوز بسیاری از کارگران و کار فرمایان اثرات جانبی صدا را جدی نمی گیرند در حالی که صدا یکی از عوامل مختل کننده سلامت است. بیماری های قلبی- عروقی از جمله مهمترین بیماری های غیر واگیر است که عامل مرگ بسیاری از مردم جهان می باشد. با توجه به اثر صدا بر بالا رفتن فشار خون و اهمیت بیماری فشار خون بالا به عنوان یک عامل خطرساز بیماری های قلبی- عروقی و همچنین قابل پیشگیری بودن آن نیاز به پژوهشی به منظور تکمیل مطالعات قبلی و نیاز سنجی انجام مداخله برای سلامتی کارگران ضروری به نظر میرسد.

روشها:

در این مطالعه موردی – شاهدی یک مرحله ای، انتخاب نمونه ها به روش آسان انجام شد. گروه مورد شامل ۸۰ نفر از کارگران یکی از صنایع اصفهان بدون سابقه فشار خون، بیماریهای قلبی و کلیوی بود و گروه شاهد کارمندان مرد بخش اداری همان کارخانه بدون سابقه فشار خون، بیماری های قلبی و کلیوی که از نظر سن و BMI با گروه مورد همسان بودند را شامل می شد. اطلاعات از طریق معاینه، مصاحبه و مراجعه به پرونده معاینات دورهای کارگران و پرونده پزشکی آنان تکمیل شد و در صورت اثبات وجود سابقه بیماری قلبی، کلیوی و فشار خون، افراد از تحقیق خارج شدند.

کارگران در این صنعت در معرض صداهایی با تراز فشار مختلف قرار داشتند که تراز کلی آن به روش استاندارد (۱۹۶۶ ISO) با دستگاه صداسنج مدل SEL۴۴۰ در حالت شبکه A و سرعت پاسخگویی میکروفن در حالت Slow بر حسب dBA تعیین گردید. حد مجاز تراز صدا بر حسب استاندارد ایران ACGIH 2009 برابر 85 dBA است.

در معاینه بالینی در محل کار، فشار خون افراد در گروههای مواجهه یافته (خط تولید) و بدون مواجهه طبق شرایط استاندارد در ساعات میانی شیفت کار (۹-۱۱ صبیح) اندازه گیری گردید. در آموزش عمومی به کارگران گفته شده بود که یک ساعت قبل از معاینه غذا، چای و قهوه نخورده باشند و از کشیدن سیگار پرهیز کنند. کارگر به مدت ۵ دقیقه روی صندلی نزدیک میز برای گذاشتن دست راست نشانده می شد. پس از آن فشار خون کارگر با فشارسنج ALPK۲ دو بار با فاصله یک دقیقه اندازه گیری می گردید و میانگین در فرم ثبت می شد. اگر فشار خون سیستولی از mmHg ۱۴۰ و دیاستولی از mmHg ۹۰ بیشتر بود، فرد دچار فشار خون بالا در نظر گرفته می شد. دمای محل معمولی بود.

جهت تجزیه و تحلیل دادهه ا از آزمون های t-test مستقل و همبستگی Pearson استفاده شد.

یافته ها

یافته های این طرح شامل نتایج معاینه بالینی و اندازه گیری صدا می باشند. سن افراد (۷/۷۹ ±) ۲۶/۶ سال و میانگین شاخص توده بدن (۴/۳۱ ±) ۲۳/۳۹ بود. میانگین سابقه کار افراد (۳/۶±) ۳/۵۸ سال بود. تراز فشار صدا در کارگاه دارای میانگین dBA ۹۵/۲۱ و به طور معنی داری از حد مجاز (85dBA)  بالاتر بود.

اختلاف میانگین فشار خون سیستولی گروه مورد با گروه شاهد در سطح ۰/۰۰۱ = P معنی دار بود. بین میانگین فشار خون دیاستولی گروه مورد با گروه شاهد اختلاف معنی داری مشاهده نشد. آزمون ضریب همبستگی Pearson نشان داد که بین فشار خون سیستولی و صدا رابطه مستقیمی وجود ( P<0.006, 0.28 =r).

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ پاورپوینت بیماری های سیستم شنوایی

⇐ اصول تشخیص بیماری های ناشی از کار

⇐ ایمنی در صدا

⇐ بیماری های ناشی ار عوامل فیزیکی حلم سرشت و دل پیشه

⇐ اثرات و کنترل صدا از گلمحمدی

⇐ بیماریهای دستگاه شنوایی ناشی از کار