صدا و ارتعاش در صنعت دکتر زارع

صدا و ارتعاش در صنعت دکتر زارع

 فرمت:Pdf    تعداد صفحات: 40

فهرست:

1. فصل اول: مفاهیم صدا و ارتعاش

2. فصل دوم: کمیات اندازه گیری صدا و ارتعاش

3. فصل سوم انتشار صوت

4. فصل چهارم: وسایل اندازه گیری صدا و ارتعاش

5. فصل پنجم : روش های اندازه گیری و ارزیابی صدا و ارتعاش

   1. آموزش کار با نرم افزار Surfer 10 برای ترسیم نقشه صوتی

6. فصل شش: اثرات صدا

7. فصل اول ارتعاش: مفاهیم اساسی

8. ارتعاش انسانی

9. بررسی سوالات فیزیک ارشد بهداشت حرفه ای سال 96

این جزوه به صورت فشرده و کاملا کاربردی تمام بخش های صدا و ارتعاش را به همراه فرمول ها و حل مسائل مورد بررسی قرار داده است که مقدمه ای از جزوه در زیر بیان شده است.

انواع صوت از نظر ویژگی های امواج

امواج صوتی به سه شکل اصوات ساده، اصوات مختلط دوره ای و اصوات مختلط غیر دورهای قابل تولید و انتشار می باشند

صوت ساده شامل یک موج سینوسی ساده است . این نوع موج در طبیعت وجود نداشته و در آزمایشگاه قابل تولید است.

اصوات مختلط دوره ای معمولاً یک بسامد اصلی و چند بسامد فرعی وجود دارد که با هم رابطه منظم و نوعاً از پیش طراحی شده ای دارند . امواج دوره ای در بلندی های معمول ، اثر ناخوشایندی ندارند اصوات موسیقی اصوات طبیعت و مکالمه از این دسته اند .

اصوات مختلط غیر دوره ای هستند . در این دسته رابطه معین یا پیش بینی شده ای از دامنه امواج و بسامد های آنها وجود ندارد . این اصوات عموما ناخواسته، ناخوشایند و تا حدودی اجتناب ناپذیر هستند.

از نظر احساس فیزیولوژیک اصوات به دو گروه : موسیقی و صدا تقسیم بندی شده اند .

موسیقی، اصوات منظمی هستند که رابطه معین و طراحی شده ای بین دوره های تغییرات دامنه فشار، طول موج ها و بسامدهای آنها وجود دارد.
صدا، اصوات نامنظمی هستند که ناخوشایند، آزار دهنده و عموماً اجتناب ناپذیر هستند که بین دوره های تغییرات دامنه های فشار، بسامدها و طول موج های آنها رابطه معینی وجود ندارد. در صنعت و محیط زیست به فراوانی از این نوع اصوات تولید و منتشر می گردد. آلودگی ناشی از این امواج در محیط تحت نام آلودگی صدا می باشد

انواع صوت از نظر محیط انتشار

با توجه به تمایز مشخصه های صوتی در محیط انتشار، صوت بر حسب محیط به دوگروه صوت هوایی و صوت پیکری تقسیم می شود .

صوت هوایی اصواتی هستند که در هوا یا گاز منتشر و به گوش می رسند

صوت پیکری اصواتی که از طریق محیط مایع یا جامد منتشر شده و از طریق تماس استخوان جمجمه یا پس از تبدیل به صوت هوایی قابل شنیدن هستند .

انواع صوت از نظر توزیع انرژی:
در اصوات مختلط، انرژی امواج صوتی می تواند در پهنه فرکانسی متفاوتی منتشر گردد . از این نظر اصوات را به دو دسته : اصوات با باند باریک و اصوات با باند پهن تقسیم می گردند .

در اصوات با باند باریک، حداکثر انرژی صوتی یا فشار صوتی در یک پهنه محدود از فرکانس منتشر می شود . صوت زنگ اخبار بوق و سوت از این دسته اند .

در اصوات با باند پهن انرژی صوتی در یک پهنه وسیع فرکانسی توزیع و منتشر می شود . اصوات مربوط به وسایل و ماشین های مرکب مانند موتورهای درون سوز، فن ها ، آسیاب و میکسر از این دسته اند

بیناب صوتی

به دلیل وسیع بودن طیف فرکانس قابل درک برای انسان و همچنین وسیع بودن باند اصوات صنعتی، جهت مطالعه صوت بجای بررسی مقادیر دامنه های فشار (توان و یا شدت) در تک تک فرکانس ها، محدوده فرکانس صوتی قابل درک را به نواحی قراردادی تقسیم می کنند و به هر ناحیه آن یک باند صوتی می گویند. در این حالت مطالعه صوت در هر ناحیه، و به طور قراردادی در فرکانس مرکزی آن انجام می گردد. به طور قراردادی کل محدوده قابل شنیدن را به 8 یا 10 ناحیه تقسیم می نمایند. در این روش آنالیز فرکانس صوت به راحتی امکان پذیر می شود.

در هر باند صوتی سه محدوده در نظر گرفته می شود :
فرکانس حد پایین (Fn)
فرکانس حد مرکزی (Fc)
فرکانس حد بالا (Fn+1)

تفاضل فرکانس حد بالا و حد پایین را پهنای باند می نامند . 𝐅_𝐧 +𝟏−𝐅_𝐧= 𝐁𝐖^𝟐

نسبت حد بالای فرکانس به حد پایین فرکانس در تعیین تعداد نواحی کاربرد دارد 𝐅_𝐧 +𝟏 / 𝐅𝐧 = 𝟐^𝐤

؛ عدد پهنای باند است و می توان آن را عدد صحیح یا کسری در نظر گرفت. k=1)  𝐅𝐧 +𝟏=𝟐𝐅𝐧 فرض)

در آنالیز فرکانس یک اکتاوباند فرکانس حد بالا دو برابر فرکانس حد پایین است. در این حالت پهنای باند را در تجزیه صوت، یک اکتاو باند (شامل 8 تا 10 باند) می نامند. فرکانسهای حد مرکزی این محدوده ها برای آنالیز صوت اهمیت بالایی دارند که به شرح زیر است:

اثر دوپلر:

هرگاه منبع صوت یا شنونده یا هر دوی انها نسبت به هم در حرکت باشند فرکانس (بسامد یا زیرایی) صوت در گوش شنونده با زمانی که هر دو ساکن (با لحظه ای که فرد ایستاده) باشند متفاوت می باشد .

✓ اگر شنونده به سمت منبع ثابت حرکت کند یا منبع به طرف شنونده در حال حرکت باشد فرد فرکانس بیشتری از فرکانس منبع را دریافت می کند.به عبارتی شنونده صدا را زیر تر احساس می کند.نازک تر

✓ اگر شنونده از منبع صوتی دور شود فرد فرکانس دریافتی کمتری از فرکانس واقعی صدای منبع درک می کند.به عبارتی شنونده صدا را بم تر احساس می کند. پهن تر

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید

حتما بخوانید:

⇐ جزوه صدا و ارتعاش دکتر منظم

⇐ روشهای کاربردی کنترل صدا در صنعت

⇐ ارزیابی صدا در محیط کار دکتر گلمحمدی

⇐ بسته آموزشی صدا و روشنایی در محیط کار

⇐ کنترل, اندازه گیری و ارزیابی ارتعاش

منبع: بهداشت حرفه ای