شناسایی و ارزیابی سناریوهای اضطراری

شناسایی و ارزیابی سناریوهای اضطراری

فرمت: pdf   تعداد صفحات: 11

هدف: هدف از تدوین این راهنما، ارائه چارچوب مشخص و یکپارچه برای شناسایی و ارزیابی سناریوهای اضطراری است.

دامنه کاربرد: دامنه کاربرد این راهنما مشتمل بر همه شرکت های پتروشیمی و شرکت های زیرمجموعه شرکت ملی صنایع پتروشیمی است.

مسئولیت ها: مسئولیت نظارت عالیه بر پیاده سازی و اجرای این سند بر عهده مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست شرکت ملی صنایع پتروشیمی است. در شرکت های زیر مجموعه هلدینگ ها، مسئولیت نظارت بر حسن اجرای این سند بر عهده HSE هلدینگ مربوطه است.

مسئولیت بازنگری و بروزرسانی این سند، بر عهده مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست شرکت ملی صنایع پتروشیمی است.

مسئولیت اجرا و پیاده سازی این سند در تمامی شرکت های ذکر شده در دامنه کاربرد، برعهده مدیریت ارشد آن شرکت است.

منابع و مراجع:

•    راهنمای مدیریت شرایط اضطراری در صنعت نفت MOP-HSED-Gl
• Guideline for technical planning for on-site emergencies
• ARAMIS Project: 2002
• API-780: Security Risk Assessment Methodology for the Petroleum and  Petrochemical Industries
• NFPA 1600: Standard on Continuity, Emergency, and Crisis Management: 2019

تعاریف:

سناریوی اضطراری (Scenario Emergency): شرایطی که نیازمند پاسخ سریع و  مؤثر منابع اضطراری بوده و در صورت عدم کنترل به موقع می تواند سبب بروز خسارات  گسترده شده یا تشدید شود. انواع آتش سوزیها، نشت ها و انفجارات فرایندی که پتانسیل تشدید داشته باشند را می توان در زمره سناریوهای اضطراری قلمداد کرد.

سناریوی فرایندی (Scenario Process): گروهی از سناریوهای اضطراری که منشأ فرایندی داشته و به دلیل بروز خطا یا مشکلات فرایندی روی داده و عمدتا ناشی از  خروج یک ماده از یک تجهیز فرایندی هستند. این سناریوها عمدتا به صورت نشت یا رهایش، آتش سوزی و انفجار طبقه بندی می شوند.

سناریوی طبیعی (Scenario Natural): گروهی از سناریوهای اضطراری که ریشه در وقوع حوادث طبیعی دارند. سناریوهایی از قبیل سیل و زلزله مثال هایی از سناریوهای طبیعی هستند.

سناریوی انسان ساخت (Scenario made-Man): گروهی از سناریوها که توسط  انسانها و به صورت تعمدی با اهداف مشخص نظیر ایدئولوژیک، اقتصادی، اجتماعی  و با استفاده از ابزارهای آسی برسان ایجاد می شوند.

 تجزیه و تحلیل خطرات فرایندی (PHA -Analysis Hazard Process): گروهی از  تکنیک های شناسایی و ارزیابی خطرات فرایندی که به شناسایی و تحلیل خطرات مرتبط با فعالیت های فرایندی می پردازند. روش هایی مثل HAZOP، FTA، ETA از  جمله این روش ها محسوب می شوند.

شرایط اضطراری (Situation Emergency): وضعیتی غیرمنتظره و برنامه ریزی نشده  با منشأ فرایندی، طبیعی یا انسانی نظیر سیل، زلزله، انفجار، آتش سوزی، نشت و  ریزش نفت و مواد شیمیایی، رها شدن گاز، حملات سایبری که می تواند باعث مرگ  یا آسیب شدید به افراد و دارایی های فیزیکی، توقف کامل فرایندها یا عملیات صنعت نفت یا صدمات جدی محیط زیستی شود.

 پروژه ARAMIS) Project ARAMIS): پروژه ای در اتحادیه اروپا با عنوان Accidental Industries for Methodology Assessment Risk که با استفاده از یک روش مبتنی بر  ریسک به دنبال شناسایی و ارزیابی ریسک های بارز فرایندی و سناریوهای مهم است.

حوادث محدود (Incidents Localized): حوادثی که تأثیرات موضعی و نقطه ای از خود بر جای گذاشته و اغلب به یک محل یا تجهیز مشخص مثل یک پمپ یا تجهیز خاص محدود می شوند.

حوادث عمده (MajorIncident): حوادثی که تأثیراتی در سطح عمده داشته و می توانند پیامدهایی را در مرزهای داخلی شرکت ایجاد کنند (برای مثال، یک آتشسوزی  بزرگ یا یک انفجار کوچک).

حوادث فاجعه بار (Incidents Catastrophic): حوادثی که تأثیرات بزرگ و گسترده داشته و اغلب، تأثیرات آنها تا مرزهای بیرونی شرکت ها گسترش پیدا کرده و بر جوامع اطراف نیز تأثیرگذار خواهد بود (برای مثال، انفجارهای بزرگ و رهایش شدید و حجیم مواد سم و خطرناک

 تجزیه و تحلیل آسیب پذیری امنیتی Security Vulnerability Analysis-SVA: تجزیه و تحلیل آسیب پذیری امنیتی شامل تحلیل و ارزیابی نظام مند نقاط آسیب پذیر یک شرکت در کنار مطالعات مربوط به تهدیدات بالقوه است.

روش شناسایی NaTech Method NaTech: روشی که برای شناسایی خطرات طبیعی، از جمله سیل و زلزله که می توانند سبب آغاز بروز حوادث فرایندی در تأسیسات صنعتی شود، استفاده می شود حوادث فرایندی آغاز شده توسط بلایای طبیعی با عنوان Natech شناخته می شوند.

بدترین سناریوی ممکن (Worst Possible Scenario): سناریوی حادثه با بالاترین پیامد بدون در نظر گرفتن احتمال وقوع آن است با توجه به اینکه بدترین سناریوهای حوادث ممکن است احتمال وقوع ناچیزی داشته باشند سناریوهای معتبر بیشتر استفاده می شوند.

بدترین سناریوی معتبر Worst credible scenario: سناریویی با بالاترین پیامد که به طور منطقی باورپذیر تلقی می شود.

شاخص خطر ماده Substance Hazard Index HI: شاخص یا غلظتی که مقدار سمیت یک ماده را بر اساس فشار بخار آن ماده روی غلظت سمّی حاد همان ماده توصیف می کند. این شاخص سمیت یک ماده و توانایی انتشار آن را در محیط نشان می دهد.

اندیس حریق و انفجار (Fire and Explosion Index FEI): شاخصی که با لحاظ کردن مشخصات ذاتی ماده خطرات عمومی فرایند تولید ماده، خطرات اختصاصی فرایند تولید ماده و سیستم های کنترلی مختلف موجود سطح ریسک حریق و انفجار یک ماده را نمایش میدهد.

تکرار پذیری (پایایی) درونی و بیرونی به دست آوردن نتایج مشابه در ارزیابی ها، در صورت تکرار ارزیابی ها توسط همان تیم مجری یا تیم دیگر بیرونی

شاخص مواجهه شیمیایی (Chemical Exposure Index CEI): شاخصی که با لحاظ کردن بزرگترین مقدار نشت محتمل یک ماده از یک منبع، دامنه آسیب پذیری آن را مشخص می کند.

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ فرماندهی و مدیریت شرایط اضطراری با تمرکز بر سیستم فرماندهی حوادث

⇐ نمونه شرایط اضطراری ERP در صنعت نفت

⇐ توسعه و استقرار برنامه واکنش در شرایط اضطراری (EAP)

⇐ برنامه واکنش در شرایط اضطراری