سیستم های بی خطر کار

سیستم های بی خطر کار

فرمت: PDF تعداد صفحات: 10

مقدمه

برآورد کرده اند که حداقل، یک چهارم از کل سوانح مرگبار در محیط کار، به علت ناتوانی سیستم ها رخ میدهد، یعنی به علت روش انجام دادن کارها، وقوع می یابد. سیستم بی خطر کار عبارت است از روالی منظم که برای ایجاد آن، هر کار را به طور سیستماتیک، بررسی می کنند تا همه ی خطرات را شناسایی سازند و خطرات احتمالی را ارزیابی کنند. همچنین، در سیستم بی خطر کار، روش های بی خطر کار را مشخص می کنند تا از این طریق، خطرات، رفع شود یا خطرات احتمالی باقیمانده، کمینه شود.

می توان بسیاری از خطرات را، به وضوح، تشخیص داد و از طریق جداسازی فیزیکی افراد و این خطرات، یعنی با استفاده از حفاظ برای ماشین آلات، خطرات مزبور را رفع کرد. غالبا شرایطی هست که نمی توان خطرات را به این روش، رفع کرد و مؤلفه های خطر احتمالی و مربوط به هر کار، همچنان باقی می ماند. چنانچه با ارزیابی خطرات احتمالی، وجود چنین شرایطی، مشخص شود، ایجاد سیستم بی خطر کار، ضرورت می یابد.

برخی از مواردی که ایجاد سیستم های بی خطر کار را به منزله ی بخشی از کنترل ها، ضروری می کند، عبارت است از:

• تمیز کاری و تعمیرات و نگهداری
• وقوع تغییراتی در روال های نرمال، از جمله، تغییراتی در چیدمان، مواد و نیز، روش ها
• کار کردن افراد به تنهایی یا دور از محل کار و امکاناتش
• موارد خرابی و مواقع اضطراری
• کنترل فعالیت های پیمانکار در محل کار
• بارگیری، تخلیه و حرکت وسایل نقلیه.

ایجاد سیستم های بی خطر

در مورد کارهای کوتاه مدت، می توان سیستم بی خطر را فقط به طور شفاهی، بیان کرد. در چنین مواردی، باید خطرات موجود را اظهار داشت و راه  های جلوگیری از آنها را توضیح داد. ضرورت دارد چنین دستورالعمل هایی را فقط سرپرستان و مدیران بیان نمایند و اگر طراحی روش کار را به کارگران واگذار کنیم، دیگر سیستم کار، بی خطر نخواهد بود. قانون، کارفرما را ملزم کرده است همه ی خطرات احتمالی را برای کارکنان و دیگران، به نحو مناسب و کافی، ارزیابی کند. اگرچه می توان در بررسی برخی از خطرات احتمالی، از رهیافتی نسبتا بی نظم استفاده کرد، ولی برای ایجاد سیستم بی خطر کار، بهتر است تحلیلی منظم تر را به کار بریم. گاهی اوقات، می توان ارزیابی خطرات احتمالی را در اسناد سیاست گذاری لحاظ کرد، هر کار را به مراحل مختلف تفکیک ساخت و اقدامات احتیاطی هر مرحله را مشخص نمود. سپس، می توان روش ضروری کار را با استفاده از این اسناد، به کارگران جدید، به طور عملی، آموزش داد. چنین راهکاری را تحلیل ایمنی شغلی مینامند.

پنج مرحله ی زیر، در ایجاد همه ی سیستم های بی خطر، ضروری است:

• ارزیابی کار مورد نظر
• شناسایی خطرات و ارزیابی خطرات احتمالی
• تعیین و تعریف روش های بی خطر
• اجرای سیستم
• نظارت بر سیستم.

ارزیابی کار مورد نظر

ضرورت دارد همه ی جنبه های کار مورد نظر، بررسی شود. همچنین، بهتر است همه ی این جنبه ها را به صورت مکتوب در آوریم تا هیچ چیز، از قلم نیفتد. لازم است این کار را کارکنان بخش سرپرستی با همکاری کارگران، به انجام رسانند تا اطمینان حاصل شود که فرض های سرپرستان درباره ی روش های کار، مطابق واقعیت است. مواردی که باید شرح داده شوند، عبارتند از: آنچه به کار میرود که شامل کارخانه و تجهیزات، ناتوانی های بالقوه در ماشین آلات، مواد به کار رفته و نیز، موارد برقکاری ضروری برای اجرای کار است؛ منشأهای خطا که شامل ناتوانی های افراد، کارهای فوری و نیز، کارهای اضطراری است؛ محل اجرای کار که شامل محیط اجرای کار و ضرورت های لازم برای ایمنی آن است و نیز؛ روش اجرای کار که شامل روال ها، ناتوانی های بالقوه ی روش های کار، ترتیب مراحل اجرای کار و نیز، نیازهای آموزشی است.

شناسایی خطرات و ارزیابی خطرات احتمالی

پس از تهیه ی فهرستی از مؤلفه های هر کار، می توان خطرات مربوط را به وضوح، تعیین کرد و ارزیابی خطرات احتمالی را به انجام رساند. در مواردی که نتوان خطرات را رفع کرد یا نتوان خطرات احتمالی را کاهش داد، لازم می شود روال هایی جهت حصول اطمینان از بی خطر بودن روش کار، ابداع و طراحی کنیم.

تعیین و تعریف روش های بی خطر

همان طور که پیش از این گفتیم، می توان روش انتخابی را به طور شفاهی، توضیح داد. همچنین، می توان روش های بی خطر و ساده ای را به صورت مکتوب، ایجاد کرد یا این که روشی منظم تر را به کار برد که «سیستم صدور مجوز کار» نام دارد. هر شیوه ای را که در پیش بگیریم، عمل به این موارد ضروری است: تعیین مؤلفه های کار مورد نظر و هرگونه صلاحیت لازم؛ برنامه ریزی ترتیب مراحل اجرای کار؛ مشخص کردن روشهای بی خطر و به تأیید رسیده ی اجرای کار، از جمله تعیین چگونگی ورود به منطقه ی اجرای کار و خروج از آن (در صورت نیاز)؛ شرایطی که باید قبل از شروع کار، از برقراری آنها، اطمینان یافت، از قبیل، وضعیت جوی، عدم دسترسی افراد فاقد مجوز به ماشین آلات و نیز؛ پیاده کردن تجهیزات و دفع ضایعات در پایان کار مورد نظر.

اجرای سیستم

برای موفقیت سیستم بی خطر کار، اطلاع رسانی کافی، ضرورت دارد. لازم است همه ی افراد کاربر سیستم، آن را بفهمند و نیز، ضروری است که این سیستم، در همه ی مواقع، به انجام برسد. نکته ای مهم، آن است که همه ی افراد، ضرورت این سیستم و اهمیت آن را در برنامه ی جلوگیری از سوانح دریابند. ضرورت دارد این سیستم و اهمیت آن را در برنامه ی جلوگیری از سوانح دریابند.

ضرورت دارد سرپرستان بدانند که از جمله ی وظایفشان، ابداع، طراحی و حفظ سیستم های بی خطر کار و نیز، حصول اطمینان از این امر است که سیستم های مزبور، اجرا شوند و در صورت تغییر شرایط یا وقوع سانحه، مورد بازنویسی قرار گیرند. لازم است همه ی افراد دخیل، آموزش ببینند تا مهارتهای ضروری را کسب کنند و نیز، دریابند که کارشان چه خطراتی دارد و استفاده از روال های بی خطر، به منظور حذف این خطرات است. یکی از موارد لازم در هر سیستم بی خطر، این است که باید در صورت بروز هرگونه مشکل جدید، کار را متوقف کرد و تا هنگامی که روشی بی خطر برای حل آن مشکل، یافت نشده است، نباید کار را دوباره آغاز کرد.

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ جایگاه و مقدمات شناسایی مخاطرات و ارزیابی ریسک

⇐ مدیریت خطر و ایمنی بیمار

⇐ ایمنی و بهداشت و خطرات کار در بیمارستان

⇐ شناسایی نقاط خطر و ارزیابی خطرات محیط کار