سیستم های اتوماتیک کشف و اعلام حریق

سیستم های اتوماتیک کشف و اعلام حریق

خسارات حريق جزو حوادثي ميباشد که بيشترين تلفات جاني و مالي را بدنبال دارد

• اين حوادث معمولا بصورت طبيعي نميباشد و اکثرا توسط انسان بصورت عمد و يا غير عمد بوجود ميايد .
• در اکثر موارد ميتوان از وقوع آن جلوگيري نمود .
• و در موارد ديگر از گسترش آن جلوگيري نمود .

1- روش‌های كشف و اعلام حریق

2- روش دستی اعلام حریق

3- سیستم‌های كشف و اعلام حریق خودكار

• افراد را از وقوع خطر آگاه كرد.
• برای فرار و نجات كسانی كه در معرض خطر قرار دارند اقدام كرد.
• اقدامات اطفایی بموقع و درخواست كمك از سازمان‌های آتش‌نشانی را انجام داد.
• سیستم‌های اطفایی را فعال نمود و درنهایت باعث كاهش خسارات احتمالی و تلفات جانی شد.

4- انواع سیستم‌های كشف و اعلام حریق خودكار

• سیستم اعلام حریق خودكار غیر آنالوگ:

• سیستم اعلام حریق خودكار آنالوگ:

• سیستم اعلام حریق خودكار آنالوگ پیشرفته:

5- كاشف‌های حریق

• كاشف‌های حرارتی
• كاشف‌های دودی (ذرات)
• كاشف‌های شعله‌ای
• كاشف‌های گازیاب
• كاشف‌های لیزری

• كاشف حرارتی ثابت

• كاشف حرارتی متغیر

• كاشف یونیزه

• كاشف فتوالكتریک

5-5 كاشف‌های لیزری

مقایسه و كاربرد كاشف ها

6- انتخاب و نصب كاشف‌ها

• در صورتی‌كه محل كار دارای شعله، دود، ذرات یا حرارت است نمی‌توان از كاشف‌های حساس به ماهیت كار استفاده نمود؛ بلكه بایستی كاشف شرایط غیرعادی را كشف نماید.
• نوع و حساسیت كاشف با توجه به ریسك حریق و ارزشی كه كالاهای محیط دارند انتخاب می‌گردد.
• كاشف‌ها معمولا در سقف یا در شرایط ویژه روی دیوارها در ارتفاع بالا نصب می‌گردند.
• برای افزایش ضریب اطمینان و كارایی سیستم بهتر است در هر محدوده از دو نوع كاشف استفاده شود و یكی از آنها از نوع حرارتی باشد.
• برای كاشف‌های دود بایستی جریان طبیعی هوا مد نظر قرار گیرد، بطوری كه جهت جریان هوا بتواند ذرات را بسمت كاشف هدایت نماید.
• در صورتی‌كه كاشف در سقف نصب شود، نبایستی فاصله‌ای كمتر از یك اینچ و بیشتر از 4 اینچ از سقف داشته باشد و در سقف جاسازی نشود.
• فاصله كاشف‌ها از هم براساس تعداد مورد نیاز و مساحت محدوده حریق تعیین می‌شود.
• ارتفاع قرارگیری كاشف حرارتی حداكثر برای درجه یك 9 متر و درجه 3 حداكثر 6 متر و در نوع دودی حداكثر10 متر می‌باشد.
• محدوده حفاظتی و حداكثر ارتفاع، وابسته به حساسیت كاشف و شدت (یا تراكم) محصول حریق می‌باشد. تعیین محدوده قطعی موثر باید براساس مشخصاتی كه سازنده اعلام می‌نماید یا توسط آزمایش كنترل كیفی صورت پذیرد. لذا باید همواره جانب احتیاط را در طراحی مدنظر قرارداد.
• لازم است كه درسیستم كاشف، توسط علایم نوری چشمك زن یا علایم صوتی متناوب، حداقل هر15 ثانیه به مدت 5/0 ثانیه آماده به كار بودن سیستم اعلام شود.
• كلیه كاشف‌ها بایستی استاندارد باشند.
• مسیرهای عبوركابل‌های برق باید ایمن‌ترین مسیر باشند.
• در هر ناحیه از منطقه‌بندی حریق بایستی حداقل دو كاشف وجود داشته باشد.
• تعداد كاشف‌ها بستگی به مساحت حوزه حفاظتی دارد و برای نوع حرارتی و دودی متفاوت می‌باشد. ارتفاع مناسب نصب و حداكثر محدوده حفاظتی كاشف‌ها در جدول 2 آمده است.

ارتفاع نصب و حداكثر محدوده حفاظتی كاشف‌ها

7- مركز كنترل و اعلام حریق

• بین سیستم كشف و وسایل اعلام خطر به شاغلین یا ساكنین ارتباط برقرار نماید.
• بین سیستم كشف و اطفای حریق ارتباط برقرار نماید.
• معایب سیستم كشف و اعلام را درك و نشان دهد.
• نقاط وقوع حریق را روی تابلو نشان دهد.

⇐ حتما بخوانید: سیستمهای هوشمند اطفاء حریق

• در هر محل باید حداقل 2 دستگاه خبركننده وجود داشته باشد تا در صورت خرابی یكی از آنها عمل نماید.
• درسیستم اعلام بایستی روش و وسیله مورد نظربرای ساكت كردن خبركننده پیش‌بینی شود، بطوری كه برای دفعات بعد آماده استفاده گردد.
• تراز فشار صوت تولید شده توسط مولد خبركننده نباید از صدای محیط كمترباشد، بهتر است تراز فشارصوت dB 5 از صدای محیط بیشتر باشد. درصورتی‌كه تراز فشار صوت محیط فوق‌العاده بالا باشد باید مولد صوتی درخارج كارگاه نیز نصب گردد. بالابودن تراز فشار صوت مولد همیشه مطلوب نیست.
• برای مكان‌هایی كه افراد ناشنوا اشتغال، سكونت یا تردد دارند لازم است از پیام‌های نوری استفاده شود.
• در محیطه‌های خاص مانند بیمارستان، آسایشگاه و امثال آن لازم است از پیام‌های نوری به‌همراه پیام صوتی مناسب استفاده شود تا باعث اضطراب و ترس نگردد. پیام نوری می‌تواند چراغ گردان یا چراغ‌های قرمز علامت‌دار یا حروف‌دار باشد و در محلی نصب گردد كه در معرض دید اكثریت افراد باشد.

8- طراحی سیستم كشف و اعلام حریق

• تهیه نقشه كارگاه و موقعیت قرارگیری دستگاه‌ها و مواد سوختنی و در صورت امكان نشان دادن اطلاعات لازم با رنگ یا كد كه درآن نوع ماده سوختنی، دانسیته سطحی و مشخصات دیگر درج گردد.
• تهیه اطلاعات لازم فرآیند تولید، شامل مواد مصرفی، نوع مواد سوختی و خصوصیات آنها مانند فرمول، نقطه جوش، نقطه ذوب، نقطه اشتعال و درجه آتش‌گیری و همچنین اطلاعات مربوط به شرایط فرآیند تولید مانند درجه حرارت، پخت یا ذوب مواد سوختنی، جابجایی مواد مذاب و مشتعل.
• تهیه اطلاعات مربوط به سیستم الكتریكی و محل عبورخطوط برق، گاز و مایعات قابل اشتعال
• اطلاعات مربوط به مقاومت سازه‌ها درمقابل حریق
• تعیین نقاطی كه بیشترین پتانسیل وقوع حریق را دارند و تشخیص نوع حریق احتمالی
• تعیین سیر طبیعی جریان هوا و انتقال ذرات معلق و تردد افراد روی نقشه
• بررسی بیشترین و اولین محصول حریق كارگاه (گرما – دود – شعله – گاز)
• تعیین مناسب‌ترین نوع كاشف با توجه به اطلاعات جمع‌آوری شده و بودجه مورد نیاز برای اجرای طرح
• تعیین ارزش و اهمیت دستگاه‌ها وكالاها و درجه‌بندی آنها با توجه به ریسك حریق
• تهیه نقشه سیم‌كشی و نصب كاشف‌ها و محل عبوركابل‌ها و محل مركز اعلام حریق.

»»» مقالات بیشتر در مورد ایمنی حریق «««

Sirvan Sheikhi

مدیر وبسایت تخصصی دانشجویان بهداشت حرفه ای, علاقمند به ایمنی و بهداشت و نرم افزارهای مربوطه هستم و همراه با تیم تخصصی سعی می کنم که محیطی پرباری را برای شما عزیزان فراهم کنم.