سنجش استرس شغلی در محیط کار

? اهمیت موضوع:
همانطور كه مي دانيد سازماني جهاني كار (ILO) سال 2016 را با شعار “استرس شغلی، يك چالش همگاني” نامگذاري كرده است. از طرفي استرس شغلي مي تواند باعث از دست رفتن هزينه هاي زيادي در سازمان شود.
سازمان HSE انگلستان گزارش می دهد بین سال های 2007 تا 2009 در انگليس بیش از 13.4 میلیون روزکاری از دست رفته و سالیانه بیش از 3.8 میلیون پوند خسارت به خاطر استرس های شغلی زيان حاصل شده است!

? نتایج مالی استرس شغلي در سازمان

• کارمندانی که استرس و فشار زیادی را تحمل می کنند، از مرخصی های استعلاجی بیشتری استفاده می کنند و نسبت به کارمندان راضی و خشنود، احساس ناتوانی بیشتری می کنند .
• کارمندان ناخشنود و ناراضی معمولا پس از اینکه مبلغ زیادی روی آموزش آنها سرمایه گذاری می شود، کار را ترک می کنند و این مبلغ باز باید روی یک کارمند جدید سرمایه گذاری شود .
• استرس کاری بازدهی و بهره وری کار را نیز کاهش می دهد
• اشتباهات انجام گرفته توسط کارمندان پراسترس باعث تولید محصولات مشکل دار و ناقص می شود که یا به فروش نمی رسند، و یا بعد از فروش مورد اعتراض و دادخواهی خریداران قرار می گیرند

? نتایج روانشاختی استرس شغلی در سازمان

• کارمندان پراسترس ممکن است دچار افسردگی یا عصبانیت شوند .
• با افزایش میزان استرس آنها، مصرف مشروبات الکلی یا مواد مخدر در آنها افزایش می یابد که خود مشکلات بسیاری را به دنبال خواهد داشت.

? نتایج منفی ایمنی و بهداشتی (HSE)

افرادی که استرس بسیار زیادی را متحمل می شوند، توجه کمتری به انجام کار خود دارند و احتمال این وجود دارد که در اثر غفلت به تجهیزات کاری، خودشان یا دیگران آسیب برسانند.

در موارد شدیدتر، استرس ممکن است منجر به خشونت یا آسیب رساندن، یا حتی اقدام به قتل کارفرما یا سایر همکاران فرد شود .

طبیعت کار با سرعت گردباد در حال تغییر است. وقتی الزامات یک کار با توانایی ها، منابع، نیازهای کارمند جور نباشد، نتایج زیان آور جسمی و احساسی برای او به دنبال خواهد داشت. گزارش عنوان می کند که: “اختلالات مزاج و خواب، اختلالات گوارشی، و سردرد، و اختلال در رابطه فرد با خانواده و دوستان نمونه هایی از مشکلاتی است خیلی سریع رشد کرده و به وفور
دیده می شود. تشخیص این علائم اولیه استرس کاری بسیار آسان است. اما تاثیر استرس کاری بر بیماری های مزمن دشوارتر است، چون رشد بیماری های مزمن زمان بسیار طولانی تری می برد و ممکن است تحت تاثیر عواملی غیر از استرس هم قرار بگیرند . ستوده ، (1379)
NIOSH گزارش می دهد که شواهد نشان می دهد که استرس در محل کار نقش بسیار مهمی در انواع مختلفی از بیماری ها و مشکلات مربوط به سلامتی دارد،

به ویژه:

• بیماری های قلبی- عروقی
• مشکلات عضلانی- اسکلتی
• اختلالات روحی و روانی

تاثیر اقتصادی این موارد نه تنها بر خود فرد وارد می آید، بلکه کار و شرکت محل کار او را نیز متاثر می کند. هزینه های مراقبت های سلامتی و بهداشتی برای افراد پراسترس تا % 10 بیشتر گزارش شده است.

از طرفی، در تحقیقی که توسط کمپانی بیمه سنت پاول فایر و مارین انجام گرفت، مشخص شده است که مشکلات کاری بیش از هر مسئله استرس زای دیگر در زندگی، با مشکلات مربوط به سلامتی مرتبط است حتی بیش از مشکلات مالی و خانوادگی ( پارسا، 1386) تحقیقات نشان داده است که کار توام با استرس و محیط های کاری پر استرس موجب افزایش غیبت، دیرکرد و تمایل کارمندان به ترک شغلشان، خواهد شد، که همه ی این موارد تاثیر منفی بر موفقیت شرکت می گذارد. کارفرمایان، مدیران، ناظران، و صاحبان شرکت، دلایل زیادی برای توجه به میزان استرس کارمندانشان دارند.

? اما استرس شغلی چیست؟

استرس شغلی می تواند به عنوان پاسخهای فیزیکی و احساسی مضر تعریف شود و زمانی رخ می دهد که الزامات شغلی با توانایی ها، منابع یا نیازهای کارمندان مطابقت نداشته باشد. یعنی اینکه کار فرد و شرایط و الزامات آن تناسب با توانایی های فرد ندارد (یکی از مفاهیم ارگونومی = عدم تناسب کار با انسان) و در مقابل این فشار وارده، فرد مجبور است پاسخ های فیزیکی و احساسی نامناسب بدهد.

? علائم استرس شغلی کدامند؟

طبق موسسه ملی سلامت و امنیت شغلی (NIOSH) برخی از علائم هشدار دهنده استرس شغلی عبارتند از: سردرد – اختلالات خواب – مشکل در تمرکز – تند مزاجی – اختلال گوارشی – نارضایتی از کار – ضعیف بودن روحیه (ستوده ، 1379)

? چگونه استرس شغلي را در سازمان بسنجيم؟

در مرحله ی نخست نیاز داریم از یک ابزار سنجش استاندارد برای سنجش استرس شغلی در محیط کاریمان استفاده کنیم. مسلما این ابزار می بایست نتایج دقیق و قابل قبولی را بتواند ارائه کند.

یکی از آزمون های معتبر در دنیا، آزمون استرس شغلی HSE می باشد که توسط سازمان اجرایی ایمنی و بهداشت انگلستان (hse) تدوین و توسط محقق بر جسته ایرانی, دکتر اسفند یار آزاد ترجمه و روایی و پایایی آن بررسی گردیده است.

موضوعات زیر را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید:

• آموزش نرم افزار استرس شغلی

• چگونه یک تست استرس شغلی را تفسیر نماییم؟

• بررسی نمونه گزارش نرم افزار استرس شغلی

• راهنمای تفسیر نتایج

• اگر وضعیت استرس شغلی در سازمان من نامناسب بود چیكار كنم؟

حتما بخوانید:

چه رابطه ای بین ارگونومی و استرس شغلی وجود دارد؟

خستگی و استرس شغلی

پاورپوینت علل ايجاد كننده استرس شغلی در پرستاران

بانک عوامل روانی محیط کار