سازمان و مسئولیت افراد کلیدی ایمنی در سازمان پیمانکار

سازمان و مسئولیت افراد کلیدی ایمنی در سازمان پیمانکار

فرمت: PDF   تعداد صفحات: 43

فهرست:

• مقدمه
• بخش ایمنی
  • تعداد کارکنان بخش ایمنی
  • محل تشکیلات ایمنی در یک سازمان
  • اختیارات تشکیلات ایمنی
  • خلاصه فعالیت های بخش ایمنی
  • متخصص یا سرپرست ایمنی
  • اختیارات متخصص ایمنی
  • وظایف متخصص ایمنی
  • صلاحیت های سرپرست ایمنی
• نقش مدیر اجرایی مدیر عامل
  • ایجاد ارتباط در اهداف ایمنی
  • دستیابی به ایمنی در سلسله مراتب مدیریت و توسعه حمایت کارکنان از ایمنی
• نقش مدیر کارگاهی سرپرست کارگاه
  • اجرای مقدمات در کار
  • برنامه ریزی برای عملکرد ایمنی
  • راهنمایی کارکنان جدید
  • ایجاد شبکه ارتباطات ایمنی
  •  تیم سازی
• سرکارگر
  • راهنمایی کارکنان جدید
  • کار با کارکنان
  • آموزش به سرکارگر
• متخصص ایمنی مهندس ایمنی

مقدمه

سازماندهی، سرپرستی و مدیریت سه گام مهمی هستند که عموماً برای تعیین وظایف بین زیر گروه ها و افراد در داخل یک سازمان برداشته می شود. با این حال اگر برای دستیابی به اهداف مورد نظر کار به شکل دلخواه پیش نرود گفتن این نکته کفایت می کند که علاوه بر سازماندهی کار در سطوح مختلف سازمانی نتایج به خصوصیات فردی افراد درگیر نیز مرتبط است. در بحث ایمنی لیاقت و شایستگی رهبران و سرپرستان فوق العاده مهم است ممکن است مدیریت نحوه سازماندهی، مدیریت و اجرا را یاد گرفته باشد اما به دلیل اینکه فرد از نقطه نظر شایستگی های شخصیتی قادر به انجام تعهدات مدیریتی به ویژه در بخش ایمنی نباشد، نتیجه رضایت بخشی حاصل نشود.

به عبارت دیگر اگر خواسته شود در مورد الزامات مدیریت ایمنی صحبت شود در مقابل نقش ساده ای که یک رئیس معمولاً می تواند ایفا کند لازمست که بین مدیریت و ریاست تمایز قائل شد تفاوت اصلی در مدیریت ایمنی که آن را از ریاست سلسله مراتبی به معنای دریافت دستورات از مافوق و اعمال آنها بر زیردستان متمایز می کند. در یک نکته نهفته است. جنس مدیریت در ایمنی از نوع رهبری است و این موضوعی است که نباید از آن غافل شد.

وقتی یک رئیس ردای رهبری را می پوشد مسؤولیت های فراهم نمودن اطلاعات تصمیم سازی بر عهده او قرار می گیرد و او درگیر مسؤولیت گسترده و پیگیری ماهرانه نیل به اهداف میگردد. این به این معنی است که باید بتواند کار مدیریت را حتی بدون داشتن موقعیت و جایگاه دستور دادن در تشکیلات سازمانی که به طور سنتی با ریاست همراه است انجام دهد بنابراین در حالیکه یک رئیس می تواند از اعمال نظری که به واسطه ساختار سازمانی به او محول شده استفاده کند برعکس مدیر ایمنی باید دیگران را مجاب به انجام کاری کند که فاقد قدرت اجرایی آن است دلیل این که او میتواند به شکل مؤثری این نیرو را مهار کند، اقتدار دانش است. نیرویی که می تواند نیرومندتر از قدرت صدور دستورات به تنهایی باشد.

از اینرو به منظور حصول اهداف مورد نظر در بخش ایمنی، ضمن سازماندهی و تعیین مسؤولیت های کارکنان کلیدی سازمان باید به مساله ویژگی ها و خصوصیات فردی افراد و به خصوص مسؤول ایمنی توجه خاص نمود در این بخش ضمن بررسی ساختار بخش ایمنی و وظایف آن، اختیارات و خصوصیات متخصص ایمنی مسؤولیت های افراد کلیدی سازمان از مدیر عامل شرکت تا سرکارگران مورد بحث قرار می گیرد شایان ذکر است عمده مباحث این بخش برگرفته از کتاب های مدیریت ایمنی ساخت و مدیریت ایمنی می باشد.

 بخش ایمنی

جایگاه بخش ایمنی در یک سازمان متغیر است در آمریکا و کانادا ۴۵ درصد مسؤولان ایمنی، مسئول مستقیم در برابر مدیریت ارشد می باشند مابقی افراد زیر مجموعه معاونان یا سایر مدیران میانی در بخش های مختلف به حساب می آیند.

در بسیاری از قوانین حقوقی کشورها و از جمله ایران مسؤولیت عملی ایمنی، متوجه مدیر سازمان مدیر عامل شرکت است. به این معنا که در صورت بروز حوادث و سوانح شخص حقیقی که به نمایندگی از طرف شخص حقوقی (شرکت) به دادگاه احضار می شود مدیر عامل آن بوده و حتی در صورت صدور حکم مجازات، وی باید متحمل آنها گردد لذا بسیاری شرکت ها بخشهایی را ایجاد کرده اند که به صورت تخصصی و گسترده برای پیشبرد موضوع ایمنی کار می کنند در چنین ساختاری تاثیر اقدامات ایمنی معمولاً افزایش می یابد. در مواقع محدودی اختیار چند موضوع مهم ایمنی به بخش ایمنی سپرده می شود به عنوان مثال، مسؤول ایمنی می تواند عملیات مخاطره آمیز را متوقف نماید (که البته در موارد معدودی کاربرد دارد) و یا کنترل هایی نظیر نیاز به صدور مجوز شروع کار از جانب مسئول ایمنی را برای کارها و عملیات مخاطره آمیز به کار بگیرد حتی گاهی بازبینی نهایی طرحهای جدید، تخریب ها و فرآیندهای کاری آینده و تجهیزات را به منظور تعیین کارایی ایمنی، آنها انجام میدهد در چنین مواردی، عدم تایید بخش ایمنی باعث جلوگیری از حرکت کارها خواهد شد.

اگر چه ممکن است اختیارات واگذار شده به بخش ایمنی، به منظور ایجاد توان اقدامات سریع اصلاحی، مفید به نظر برسد، با این همه اغلب نمی تواند بطور کامل اجرا شود در بیشتر مواقع مسائل مخاطره آمیز با مجموعه ای از اهداف اجرایی پروژه مرتبط می شوند. در چنین مواردی مدیران سازمان به هنگام به خطر افتادن اهداف پروژه نظیر زمانبندی، بر تصمیمات خود اصرار خواهند ورزید. در این صورت بخش ایمنی، زمانی میتواند موفق شود که اطلاعاتش بتواند به وضوح، عاقلانه بودن تصمیماتش را نشان دهد. در چنین مواردی بخش ایمنی (یا فرد متخصص ایمنی) دارای قدرت تاثیرگذاری خواهند بود هر چند دارای اختیار اجرایی نباشند. چرا که تصمیمات، همواره به توانایی متقاعد کنندگی اطلاعات موجود، بستگی دارد بدون توجه به میزان اختیارات محول شده به بخش ایمنی اتخاذ تصمیمات در مدیریت سازمان تابعی از اطلاعات دریافتی آنها از جوانب مختلف کار است. به عبارتی، متقاعد کنندگی در مورد مسائل ایمنی در اثرگذاری بر تصمیمات ایمنی، مهمتر از اختیاراتی است که میتواند مورد استفاده قرار گیرد.

فرض کنید کارشناس ایمنی طی یک نامه رسمی مدیر پروژه را از ضرورت توقف سریع عملیات به دلیل غیر ایمن بودن آن آگاه سازد. مدیر پروژه عموماً در پذیرش این ریسک که بر خلاف یک هشدار ثبت شده و مکتوب اقدام کند مردد خواهد بود بدون اداری ممکن است با وجود آگاهی از خطرات همچنان به عملیات ادامه دهد اما انجام چنین کاری بر خلاف نظر کارشناس ایمنی، ریسک سنگین احتمال بروز صدمات و سایر خسارات احتمالی را به دنبال خواهد داشت. لذا با توجه به اینکه یک اخطار ثبت شده برای یک فعالیت غیرایمن، مدیر پروژه را در تصمیم برای انجام دادن آن کار دچار تردید جدی می کند. نیازی به دادن اختیار توقف عملیات به بخش ایمنی وجود ندارد اگرچه جایگاه بخش ایمنی بیشتر در بخش های صنعتی و به خصوص در کارخانجات رایج می باشد، ولی به لحاظ اهمیت و مفید بودن مباحث و کاربرد آن در پروژه ها به ابعاد مختلف آن پرداخته شده است.

ادامه مطالب زیر را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ شرح وظایف ایمنی سرپرستان و ضابطین در کارگاه ها

⇐ نقش و جایگاه کارگران در ارتقاء سطح ایمنی

⇐ ایمنی با مشارکت کارکنان و ایجاد انگیزش