روش های میکروسکوپی در مطالعات آزبست

روش های میکروسکوپی در مطالعات آزبست

فرمت: PDF  تعداد صفحات: 42

فهرست:

• مقدمه
• روش های تشکیل تصویر
• اصول اولیه میکروسکوپی
• بزرگنمایی در میکروسکوپ
• قدرت تفکیک میکروسکوپ
  • عمق میدان
• میکروسکوپ نوری
  • بخش نوری میکروسکوپ
  • فیلترها یا صافی های نوری
  • ابژکتیو
  • اکولر
• میکروسکوپ فاز کنتراست
• میکروسکوپ پولاریزان
• الکترون در برابر تور
• میکروسکوپ الکترونی
  • میکروسکوپ الکترونی روبشی
    • اندر کنش یا تأثیر متقابل پرتو الکترون و ماده
    • تولید پرتو الکترونی
    • قسمت های مختلف میکروسکوپ الکترونی روبشی

مقدمه

بشر از دیر باز با ذره بین های ساده آشنا شده و به تجربه دریافته است که با به کار بردن دو عدسی محدب، تصویر بزرگتری تشکیل می شود. در سال ۱۶۵۰ جانسون هلندی (Zacharias Janson) با قرار دادن یک عدسی در انتهای یک لوله استوانه ای شکل، و عدسی دیگر در انتهای لوله دوم به طوری که دو عدسی در جهت عکس یکدیگر قرار گیرند و لوله دوم در امتداد لوله اول به حرکت در آید، اولین میکروسکوپ را اختراع نمود. گرچه میکروسکوپی که او ساخت به علت نقص در تراش عدسی ها بی ثمر ماند ولی اصلی که ارائه نمود اساس ساختمان میکروسکوپ های امروزی گردید.

از آنجایی که در اغلب روش های مطالعه آزبست که از سوی سازمان بین المللی استاندارد و همچنین نهادهای مختلف در سطح ملی و بین المللی، NIOSH ،OSHA ،ASTM, EPA و …) ارائه شده است، تکنیک های متنوع میکروسکوپی پیشنهاد و مورد تأكيد قرار گرفته اند، لذا در این فصل به معرفی انواع روش های میکروسکوپی که در مطالعه الياف و با نمونه های بالک آزبست کاربرد دارند پرداخته شده است.

روش های تشکیل تصویر

برای تشکیل تصویر، سه روش اصلی وجود دارد. نخستین روش که شاید تصورش ساده تر از همه باشد، تصویر نمایشی (Projcction Image) است. ساده ترین مثال آن، تشکیل سایه برای شیئی است که در جلوی منبع نور قرار داده شده است (شکل ۱).

روش دوم، تشکیل تصویر توسط عدسی است که به آن تصویر اپتیکی گفته می شود که نمونه ای از آن در شکل ۲ نشان داده شده است. البته تصویر اپتیکی، اصطلاح دقیقی نیست چون “اپتیک” فقط به معنی سیستمی است که از نور استفاده می کند. در حالی که یکی از مهمترین مباحث میکروسکوپی تشکیل تصویر مشابه با استفاده از الکترون و یا یون است.

شکل ۱: نحوه تشکیل تصویر نمایشی (projection) یا سایه. هر نقطه از تصویر مستقیما متناظر با نقطه ای در نمونه است.

شکل ۲: نحوه تشکیل یک تصویر توسط یک عدسی با فاصله کانونی

اصولا در تصاویر اپتیکی و نمایشی تمام قسمت های تصویر به صورت همزمان تشکیل می شود، در حالی که در سومین نوع تصویر یعنی تصویر روبشی نقاط تصویر به صورت پی در پی و به دنبال هم ایجاد می گردند. بهترین مثال این نوع تصویر، تصویر تلویزیونی است که در آن چندین هزار نقطه تصویری به تدریج و به دنبال هم نمایش داده می شوند. اگر چه این فرآیند با چنان سرعتی تکرار می شود که تصویر به صورت کامل به چشم می آید. این مکانیسم در میکروسکوپ الکترونی روبشی نیز مورد استفاده است. در تصویر روبشی مانند تلویزیون، مفهوم نقطه تصویری اهمیت زیادی دارد. تصویر یک تلویزیون خانگی از بیش از ۲۰۰۰۰۰ نقطه تصویری (پیکسل) تشکیل شده است که هر کدام از آنها می تواند رنگ و یا شدت نور متفاوتی داشته باشد. مفهوم نقطه تصویری اولین بار در مورد تصاویر روبشی مطرح گردید ولی بعدها در مورد همه تصاویر، صرف نظر از نحوه تشکیل آنها، کاربرد پیدا کرد. این مفهوم خصوصا در مورد ذخیره کردن تصویر در رایانه اهمیت یافت که بایستی به کوچکترین جزء اطلاعاتی تبدیل شود.

اصول اولیه میکروسکوپی

معمولا، در هر دو میکروسکوپ نوری و روبشی از نوعی عدسی استفاده می شود. بنابراین در اینجا مفاهیم اصلی در مورد تشکیل تصویر به کمک عدسی و اصطلاحات مورد نیاز ارائه می گردد. ساده ترین میکروسکوپ نوری که از اوایل قرن هفدهم میلادی مورد استفاده قرار گرفت یک عدسی محدب (ذره بین) بوده است. ما بیولوژیست ها که به بررسی مقاطع بسیار نازک بافت ها نیاز دارند از میکروسکوپ نوری عبوری استفاده می کنند و دانشمندان علوم مواد با زمین شناسان که با ساختار سطحی نمونه های جامد سر و کار دارند ممکن است از یک سیستم انعکاسی استفاده نمایند. مشابه این دو نوع نیز در سیستم تصویری میکروسکوپ های الکترونی وجود دارد که به میکروسکوپ های الکترونی عبوری و میکروسکوپ های الکترونی روبشی می انجامد که هر دو نوع آنها تقریبا در تمام حوزه های علوم استفاده می شوند که به آنها خواهیم پرداخت.

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ آزبست از دیدگاه بهداشت عمومی

⇐ روش های ایمن کار با پنبه نسوز یا آزبست

⇐ آزبست قاتل خاموش (در مورد آن چه می دانید؟)

⇐ آزبستوز (علل، علائم، پیشگیری و درمان)