دستورالعمل های ایمنی زیستی در آزمایشگاه

دستورالعمل های ایمنی زیستی در آزمایشگاه

فرمت: Pdf   تعداد صفحات: 57

فهرست:

ارزیابی خطرهای میکروبیولوژیکی

• نمونه هایی که محدودیت اطلاعاتی دارند
• ارزیابی خطر میکروارگانیسم های اصلاح شده ژنتیکی

آزمایشگاه های پایه – ایمنی زیستی سطح ۱ و ۲

• آیین نامه
• طراحی و تجهیزات آزمایشگاه
• تجهیزات آزمایشگاه
• مراقبت های پزشکی و سلامت
• آموزش
• دفع پسماند
• ایمنی در برابر مواد شیمیایی، حریق، الکتریسیته، پرتو، و تجهیزات

آزمایشگاه های محدود – ایمنی زیستی سطح ۳

• آیین نامه
• طراحی و تجهیزات آزمایشگاه
• تجهیزات آزمایشگاه
• مراقبت های پزشکی و سلامت

آزمایشگاه های فوق محدود – ایمنی زیستی سطح ۴

• آیین نامه
• طراحی و تجهیزات آزمایشگاه

تجهیزات مخصوص حیوانات آزمایشگاهی

• تجهیزات حیوانخانه – ایمنی زیستی سطح ۱
• تجهیزات حیوانخانه – ایمنی زیستی سطح ۲
• تجهیزات حیوانخانه – ایمنی زیستی سطح ۳
• تجهیزات حیوانخانه – ایمنی زیستی سطح ۴
• بی مهرگان
• دستورالعمل هایی برای راه اندازی آزمایشگاه تأسیسات
• دستورالعمل هایی برای دریافت تأییدیه آزمایشگاه تأسیسات

ارزیابی خطرهای میکروبیولوژیکی

پایه و اساس ایمنی زیستی ارزیابی خطر است در حالی که وسایل بسیاری برای تشخیص خطرهای ناشی از آزمایش ها در دسترس است اما مهم ترین بخش تشخیص دقیق و تخصصی است. تشخیص خطر باید به وسیله افرادی انجام شود که با ارگانیسم های مورد نظر ابزار و روشهای به کار گرفته شده مدل های جانوری مورد بهره برداری و وسایل و تجهیزات موجود بیشترین آشنایی را داشته باشند. مسئولیت تأمین وسایل و تجهیزات ارزیابی خطر با مدیر آزمایشگاه و یا محقق است و باید از طریق همکاری نزدیک با کمیته ایمنی و پرسنل مسئول ایمنی زیستی تجهیزات مخصوص برای پشتیبانی کار را تأمین کند اقدامات انجام شده قبلی برای ارزیابی خطر باید هر روز مرور و در صورت لزوم تجدید نظر شود. تجدید نظر در صورت کسب اطلاعات جدید از مقالات علمی درباره وضعیت و میزان خطر، و دیگر اطلاعات جدید مرتبط انجام می گیرد.

یکی از ابزارهای مناسب و کمکی برای تشخیص خطرهای میکروبیولوژیکی فهرست برداری و دسته بندی گروه های خطر میکروبیولوژیکی است.

1. بیماریزایی عامل و مقدار عفونت ها (در عفونت ها)
2. پیامدهای بالینی بالقوه حاصل از مواجهه با عوامل؛
3. راه های طبیعی سرایت عفونت؛
4. راه های دیگر سرایت عفونت که در نتیجه آلودگی ها و نقص روشهای آزمایشگاهی ممکن است روی دهد (ذرات معلق در هوا خوردن …)
5. مقاومت عامل عفونت زا در محیط؛
6. غلظت عامل عفونی و حجم مواد جمع شده (غلیظ کردن عامل، دستکاری، و حجم مواد غلیظ شده)
7. وجود میزبان مناسب (انسان یا جانور)
8. اطلاعات قابل دسترس از مطالعات روی جانوران و گزارش های عفونت های حاصل از آزمایشگاه و یا گزارش های کلینیکی؛
9. برنامه فعالیت آزمایشگاهی (سونیکاسیون، افشاندن، سانتریفوژ و …)
10. دستکاری ژنتیکی در ارگانیسم که طیف میزبان عامل عفونی را گسترش و یا حساسیت عامل را تغییر میدهد
11. دسترسی محلی به اقدامات مؤثر برای پیشگیری و درمان

با توجه به اطلاعات به دست آمده در روند ارزیابی خطر، سطوح ایمنی زیستی برای فعالیت مورد نظر تعیین تجهیزات حفاظتی مناسب انتخاب، و دستورالعمل های اجرایی استاندارد (SOP) ها شامل سایر فاکتورهای تأثیر گذار در ایمنی تدوین می شود تا بدین ترتیب بالاترین درجه ایمنی ممکن در حین کار به دست آید.

نمونه هایی که محدودیت اطلاعاتی دارند

فرایندهای ارزیابی خطر که در بالا شرح داده شد زمانی کارایی خوبی دارند که اطلاعات کافی در دسترس باشد اما موقعیت هایی وجود دارد که اطلاعات موجود برای تشخیص مناسب خطر کافی نیست؛ مثلاً وقتی نمونه های آزمایشگاهی و نمونه های بالینی یا اپیدمیولوژیک از محیط جمع آوری شده است. در این مواقع باید احتیاط لازم در کار با نمونه در نظر گرفته شود.

1. ۱ زمانی که نمونه از بیمار گرفته می شود همیشه باید اقدامات احتیاطی استاندارد انجام و از وسایل حفاظتی مانند دستکش، عینک، روپوش … استفاده شود.
2. برای کار با چنین نمونه هایی اقدامات ایمنی زیستی سطح ۲ کمترین چیزی است که باید به کار رود.
3. انتقال نمونه ها باید طبق قوانین ملی و / یا بین المللی انجام شود.

نمونه های اطلاعاتی که برای بیان خطر کار کردن و دست زدن به این نمونه ها ممکن است در دسترس باشد عبارت اند از:

1. اطلاعات پزشکی بیمار؛
2. اطلاعات همه گیری شناسی (شیوع بیماری و مرگ و میر راه های فرضی سرایت، و دیگر اطلاعات مربوط به ظهور و شیوع بیماری)؛
3. اطلاعات مربوط به منشأ جغرافیایی نمونه

در صورت شیوع بیماری با عامل ناشناخته، ممکن است دستورالعمل های ad hoc مشخص برای نشان دادن چگونگی ارسال و انتقال نمونه ها و نیز تعیین سطح ایمنی زیستی مربوطه به وسیله مراجع ذیصلاح ملی یا WHO تدوین و در شبکه جهانی منتشر شود. (مانند اطلاعاتی که در سال ۲۰۰۳ برای بیماری سارس منتشر شد.)

آزمایشگاه های پایه ایمنی زیستی سطح ۱ و ۲

هدف این بخش ارائه توصیه ها و پیشنهادهایی است که به عنوان حداقل موارد سطوح ایمنی زیستی میکروارگانیسم های خطر ساز گروه های ۱ تا ۴ در آزمایشگاه ها به کار میروند. گرچه برخی از این اقدامات برای تعدادی از ارگانیسم های گروه خطر ساز ۱ غیرضروری است، ولی برای ارتقای روش های میکروبیولوژیکی (GMT) پسندیده و مناسب اند.

آزمایشگاه های تشخیصی و آزمایشگاه های مراقبت بهداشتی (بهداشت عمومی، کلینیکی یا بیمارستانی) باید بر پایه ایمنی زیستی سطح ۲ و یا بالاتر طراحی شوند. چنانچه آزمایشگاه کنترل کامل روی نمونه های دریافتی نداشته باشد، کارکنان آزمایشگاه ممکن است در معرض ارگانیسم هایی با گروه خطر بالاتر از حد انتظار قرار گیرند. این احتمال باید در طرح ها و سیاست های ایمنی تشخیص داده شود. در برخی از کشورها برای باز کردن آزمایشگاه های کلینیکی اعتبار نامه (پروانه) لازم است در مجموع اقدامات احتیاطی لازم باید همواره اتخاذ و به کار بسته شود. دستورالعمل های اساسی برای آزمایشگاه های پایه – ایمنی زیستی سطح ۱ و ۲ – که در اینجا به تفصیل بیان شده مبنایی برای تمامی آزمایشگاه ها با هر سطح ایمنی زیستی است.

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ مدیریت ایمنی و ایمنی زیستی در آزمایشگاه پزشکی

⇐ ایمنی در کار با مواد زیستی

⇐ بیماری های ناشی از عوامل زیستی محیط کار