جزوه ایمنی مواد شیمیایی دکتر جهانگیری و دکتر پویا کیان

جزوه ایمنی مواد شیمیایی دکتر جهانگیری و دکتر پویا کیان

فرمت: pdf  تعداد صفحات: 18

فهرست:

• اهداف درس
• مقدمه
• حوادث و ایمنی شیمیایی
• مدیریت ایمنی شیمیایی
• طبقه بندی و کدگذاری مواد شیمیایی
  • کدهای شناسایی مواد
  • کدهای شناسایی خطرات کدهای اقدامات اضطراری)
  • طبقه بندی کالاهای خطرناک
  • طبقه بندی کالاهای خطرناک در هنگام حمل و نقل بر اساس سامانه UN
  • سامانه ی هماهنگ جهانی طبقه بندی و برچسب گذاری مواد شیمیایی (GHS)
• بسته بندی و درج اطلاعات روی بسته های کالاهای خطرناک
• ایمنی نگهداری و انبارداری مواد خطرناک
• ایمنی استفاده از مواد شیمیایی
  • ایمنی مواد شیمیایی در منزل
  • ایمنی کار با مواد شیمیایی و سموم در کشاورزی
• حمل و نقل مواد شیمیایی
  • حمل و نقل پیمانه ای کالاهای خطرناک
  • حمل پیوسته مواد شیمیایی
• ایمنی دفع مواد زائد خطرناک و پسماندهای شیمیایی
• واکنش اضطراری در حوادث ناشی از مواد شیمیایی خطرناک
• منابع

اهداف درس

پس از یادگیری این مبحث، فراگیرنده قادر خواهد بود:

• مفاهیم ایمنی شیمیایی را شرح دهد.
• اهمیت مدیریت مواد شیمیایی را بیان نماید.
• اهداف برنامه ایمنی و فعالیت بین المللی در حوزه مواد شیمیایی را بیان نماید.
• استانداردهای طبقه بندی مواد شیمیایی را تشخیص دهد.
• روش های طبقه بندی و استانداردهای شناسایی خطرات مواد شیمیایی را بیان نماید
• سامانه هماهنگ جهانی طبقه بندی و برچسب گذاری مواد شیمیایی را توضیح دهد.
• اصول ایمنی در استفاده، نگهداری و انبارداری مواد خطرناک را توضیح دهد.
• اصول ایمنی در حمل پیوسته و ناپیوسته مواد شیمیایی را ذکر کند.
• اصول واکنش در شرایط اضطراری در حوادث ناشی از مواد شیمیایی خطرناک را شرح دهد.

1- مقدمه

سازمان جهانی بهداشت، اعلام میدارد که ۲۵٪ بار بیماری های مربوط به عوامل محیطی در ارتباط با تماس با مواد شیمیایی است. بر اساس گزارش ارایه شده توسط برنامه محیط زیست سازمان ملل در سال ۲۰۱۲، ارزش تولید و حمل و نقل مواد شیمیایی در جهان از ۱۷۱ میلیارد دلار در سال ۱۹۷۰ به ۴/۱۲ تریلیون دلار در سال ۲۰۱۰ رسیده است. در حال حاضر، حدود یازده میلیون ماده ی شیمیایی، شناخته شده است و هر ساله نیز بسیاری دیگر به آن افزوده می شود، این در حالی است که آگاهی از مخاطرات و اطلاعات ایمنی و بهداشتی، فقط برای معدودی از این مواد، موجود است و اطلاعات سم شناسی و ایمنی و بهداشتی بیشتر آنها ناشناخته است. استفاده از مواد شیمیایی در کشورهای در حال توسعه، رشد بسیار سریعی دارد. لیکن در این کشورها دانش مربوط به کاربرد صحیح و خطرات این مواد، اندک بوده و توانایی لازم برای مقابله با اثرات آنها محدود است.

مواد شیمیایی در مراحل مختلف، اعم از تولید، نگهداری، حمل و نقل و دفع پسماندها بسیار خطرناک اند و رعایت نکردن اصول ایمنی، ممکن است پیامدهای ناگواری از سوختگی و تحریک ساده تا مرگ و میر گسترده ی افراد و آسیب به محیط زیست، بر اثر حوادث فاجعه باری، همچون حریق و انفجار و رهایش وسیع مواد سمی در محیط را به دنبال داشته باشد. بدین منظور، تاکنون اقدامات بسیاری، در کشورهای مختلف برای طبقه بندی، برچسب زنی، محدودسازی و استفادهی ایمن از مواد شیمیایی، صورت گرفته و این تلاشها همچنان در حال انجام است. برای تأثیر بیشتر این موضوع، کارشناسان سازمان بین المللی کار و سازمان جهانی بهداشت، شعار روز جهانی ایمنی و بهداشت حرفه ای را در سال ۲۰۱۶ استفادهی ایمن از مواد شیمیایی تعیین کردند. در این فصل، اصول ایمنی در فازهای مختلف چرخه عمر مواد شیمیایی اعم از تولید، حمل و نقل، نگهداری و دفع و نیز نحوه ی واکنش اضطراری به حوادث ناشی از مواد خطرناک، به طور مختصر، مورد بحث قرار می گیرد.

۲- حوادث و ایمنی شیمیایی

حوادثی که بر اثر واکنش های مواد شیمیایی پدید می آید، «حوادث شیمیایی» نامیده می شود. آتش سوزی انفجار و رهایش یا نشت ماده (گازها، مایعات یا مواد جامد پودری) سه نوع اصلی حوادث شیمیایی هستند. این حوادث می توانند به تنهایی رخ داده و یا هر یک باعث بروز دیگری شوند. معمولا فراوانی وقوع حوادث شیمیایی بالا نیست، ولی پیامد آنها شدید است. حوادث شیمیایی در شهرهای بوپال هند (۱۹۸۴)، سوزو ایتالیا (۱۹۷۶)، فیلیکس بورو” انگلستان (۱۹۷۴) و پالایشگاه تگزاس در آمریکا (۲۰۰۳) از معروف ترین و خسارت بارترین حوادث شیمیایی جهان هستند. به همین دلیل یکی از مباحث اصلی در ایمنی صنعتی و نیز ایمنی جامعه، کنترل این گونه حوادث است. به این بخش از ایمنی، ایمنی مواد شیمیایی می گویند که دربردارنده گستره ای از اقدامات فنی و مدیریتی در مراحل خرید، حمل و نقل، ذخیره سازی و کاربرد مواد شیمیایی است.

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ دانلود کتاب ایمنی مواد شیمیایی

⇐ ایمنی مواد شیمیایی دکتر فتحی

⇐ جزوه ایمنی مواد شیمیایی دکتر کلات پور

⇐ ایمنی مواد شیمیایی و فرایند