جداسازی (ایزولاسیون) تاسیسات و تجهیزات فرایندی
جداسازی (ایزولاسیون) تاسیسات و تجهیزات فرایندی
جداسازی (ایزولاسیون) تاسیسات و تجهیزات فرایندی
فهرست:
- هدف
- دامنه کاربرد و محدوده تأثیر
- مسئولیت ها و ضمانت اجرا
- الزامات و مستندات مرجع
- تعاریف
- اقدامات
- طرح ریزی
- اجرای فرایند جداسازی
- مستندسازی
- ارتباطات و تعاملات
- کنترل تغییرات
- پایش، ممیزی و بازنگری
- پیوست ۱: ارزیابی ریسک جداسازی
۱- هدف: هدف از تهیه این راهنما تشریح چارچوب ضوابط و الزامات جداسازی (ایزولاسیون) تأسیسات و تجهیزات فرآیندی و بازگرداندن آنها به حالت اولیه است.
۲- دامنه کاربرد و محدوده تأثیر
این راهنما برای کلیه شرکت های اصلی فرعی تابعه مدیریت های مستقل ستادی و سایر واحدها و تأسیسات تابعه وزارت نفت و همچنین شرکت های بخش غیر دولتی صنعت نفت لازم الاجرا میباشد.
۳- مسئولیت ها و ضمانت اجرا
- بازنگری و بروزرسانی و تجدیدنظر در این راهنما بر عهده اداره کل HSE و پدافند غیر عامل وزارت نفت است.
- مسئولیت نظارت عالیه بر استقرار این راهنما در شرکتهای اصلی بر عهده اداره کل HSE و پدافند غیر عامل وزارت نفت است.
- مسئولیت طرح ریزی به منظور استقرار، تهیه مستندات تکمیلی و دستورالعمل های مرتبط در چارچوب این راهنما و نظارت بر اجرای آن بر عهده مدیریت HSE شرکت های اصلی است.
- مدیران عامل شرکت های مشمول این سند موظف به طرح ریزی و استقرار این سند و مستندات تهیه شده در چارچوب آن میباشند.
۴- الزامات و مستندات مرجع
- راهنمای استقرار و توسعه نظام مدیریت بهداشت، ایمنی و محیط زیست در صنعت نفت ابلاغ شده طی نامه شماره ۱/۲۸-۳۸۴۳ مورخه ۸۱/۰۱/۲۴
- راهنمای نظام پروانه های کار در صنعت نفت ابلاغی اداره کل HSE و پدافند غیر عامل وزارت نفت به شماره سند 200-MOP-HSED-GL
- راهنمای ورود به فضاهای بسته ابلاغی اداره کل HSE و پدافند غیر عامل وزارت نفت به شماره سند 202-MOP-HSED-GL
تعاریف
جداسازی (Isolation): جداسازی واحد فرایندی تأسیسات یا تجهیزات از هرگونه منبع دارای انرژی (فشار، الکتریکی، مکانیکی) به نحوی که به طور کامل در برابر ورود انرژی یا هر ماده مخاطره آمیزی به طور ایمن محافظت می گردد.
جداسازی فرآیندی (Process Isolation): به کارگیری موانع فیزیکی که به واسطه آن، بخشی از سیستم یا تجهیزات فرایندی که باید عملیات یا کار روی آن انجام شود به صورت بدون فشار عاری از مواد خطرناک جامد، مایع و گاز نگه داشته می شود.
جداسازی مکانیکی (Mechanical Isolation): مانع مکانیکی که به واسطه ایزوله کردن منبع نیرو، خطوط کنترل و قفل کردن بخش های متحرک از حرکت تجهیزات مکانیکی تحت کار پیشگیری می نماید.
جداسازی مثبت (Positive Isolation): جداسازی کامل فیزیکی واحد، تاسیسات یا تجهیزات تحت کار از سایر بخشهای سیستم
جداسازی قابل اثبات از طریق مشاهده (Proved: Isolation): روش جداسازی با استفاده از شیر که در آن اثربخشی جداسازی قبل از شروع به کار از طریق نقاط تخلیه قابل مشاهده بررسی و تأیید می شود.
جداسازی غیر قابل اثبات (Non-proved Isolation): جداسازی با استفاده از شیر است که در آن محلی (نقاط تخلیه برای تائید اثر بخشی جداسازی قبل از شروع به کار وجود ندارد.
جداسازی طولانی مدت (Long Term Isolation): جداسازی که به منظور ملاحظات انجام کار بر اساس پروانه کار صادر شده نصب نشده است بلکه به دلایل دیگر و برای مدت طولانی مورد نیاز است. هر گونه جداسازی بیش از یک ماه باید به عنوان جداسازی طولانی مدت در نظر گرفته شود.
برنامه جداسازی (Isolation: Scheme): سیستمی شامل سه مؤلفه کلیدی تمهیدات مدیریتی، روش های کنترل ریسک و دستورالعمل های انجام کار برای اطمینان از اینکه مواد خطرناک رها نمی شوند و در طی فرایند تعمیرات و نگهداری هیچ فرد یا تأسیساتی در معرض ریسک نخواهند بود.
فرد ذیصلاح جداسازی (Isolating: Authority): فردی که مجاز برای تائید صحت جداسازی است.
ریسک غیرقابل تحمل (Intolerable Risk): ریسکی که سطح آن از لحاظ بالا بودن غیرقابل قبول است. تا زمانی که ریسک به سطح قابل قبول کاهش نیابد فعالیت نباید آغاز گردد یا ادامه یابد. درصورتی که ریسک نتواند کاهش یابد حتی با منابع نامحدود فعالیت مطرح شده نباید ادامه یابد.
مواد خطرناک: هر ماده ای که در صورت آزادسازی قادر به ایجاد آسیب یا صدمه باشد.
نقشه لوله کشی و ابزار دقیق Piping and Instrumentation Diagram (P&ID): نقشه ها و طرح شماتیک تعریف کننده اندازه تجهیزات لوله و اجزاء لوله و ابزار دقیق میباشد.
پاک سازی (Purge): فرآیند پاکسازی و حذف محتویات یک ظرف لوله یا مخزن و جایگزینی آن با گاز یا مایع خنثی میباشد.
قفل و برچسب زنی (LOTO یا Lockout Tagout): قفل زنی به معنی کنترل انرژی در طی تعمیرات و نگهداری تجهیزات است که به سبب آن منابع انرژی، ایزوله شده و سپس برای پیشگیری از راه اندازی ناخواسته و نا ایمن تجهیزاتی که کارکنان را در معرض خطر قرار میدهد قفل زده می شوند. برچسب زنی به معنی مستقر کردن برچسب هشدار برای آگاهی سایر کارکنان از حضور تجهیزاتی است که قفل زده شده اند.
توپک (Pig): وسیله ای که درون خط لوله به واسطه فشار سیال پشت آن، به منظور پاک سازی، آب زدایی بازرسی و اندازه گیری حرکت می کند. توپک باید دارای جنسی باشد که به هنگام مواجهه با مخلوط های قابل اشتعال، امکان تولید حداقل انرژی مورد نیاز جهت ایجاد اشتعال را نداشته باشد.
فلنج کور (Blind Flange): یک صفحه گرد بسته که در انتهای مسیرهای خطوط لوله و مسیرهای دارای فشار به کار میرود این نوع فلنج به همراه پیچ های آن فشار بیشتری را نسبت به فلنج های دیگر تحمل می کند. بیشترین فشار به قسمت میانی فلنج وارد می شود.
اسپول (Spool): قسمتی از طول یک لوله به طور مستقیم یا ایزومتریک که دو سر آن فلنج نصب شده باشد.
شیر تخلیه یا ونت (Bleed/Vent Valve): شیر مخصوص تخلیه مایع یا گاز از یک سیستم تحت فشار است.
شیر مسدود کننده (Block Valve): شیری که شرایط مسدودکنندگی قطع کامل را به منظور جداسازی کند. فراهم می کند.
رینگ فاصله انداز (Slip Ring): واشر یا حلقه فاصله انداز (جداساز) نصب شده در لوله برای تسهیل قرارگیری یک صفحه مسدود کننده در زمان مسدود کردن می باشد.
ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.
ورود یا ثبـــت نــــام + فعال کردن اکانت VIP
مزایای اشتراک ویژه : دسترسی به آرشیو هزاران مقالات تخصصی، درخواست مقالات فارسی و انگلیسی، مشاوره رایگان، تخفیف ویژه محصولات سایت و ...
حتما بخوانید:
دیدگاهتان را بنویسید
می خواهید در گفت و گو شرکت کنید؟خیالتان راحت باشد :)