تهویه و گازهای معدن
تهویه و گازهای معدن
تهویه و گازهای معدن
تهیه و تنظیم: مهندس فکوریان
فرمت: PPT تعداد صفحات: 78
عناصر تشکیل دهنده هوا عبارتند از:
- نیتروژن 78%
- اکسیژن 21%
- گازهای ناچیز 1%
وزن مخصوص
- وزن گاز در مقایسه با حجم مساوی هوا در فشار و دمای مساوی
- وزن مخصوص هوا 1 است.
- این موضوع مشخص می کند کجای تهویه معدن، یا در فضای محدود، ما تجمع گازهای خاص را پیدا خواهیم کرد.
به عنوان مثال:
- دی اکسید کربن 1.5 کف تا نیمه اسلوپ
- هیدروژن 0.07 سقف
- اکسیژن 1.1 بطور مساوی پخش شده است
- سولفید هیدروژن 1.2 کف تا نیمه اسلوپ
- منواکسیدکربن 0.97 بطور مساوی پخش شده است
- دی اکسید سولفور 2.3 کف
گازها می توانند بایکدیگر ترکیب شوند و همانند سیالات در مقادیر زیاد تمایل به جاری شدن دارند. این تاثیرات می تواند اکسیژن را جابجا کند.
تهویه گازهای سنگین ترسخت تر از گازهای سبکتر است. چرا؟ با چه چیزی ما تهویه را انجام می دهیم؟
هوای معمولی، وزن مخصوص 1.0
متان
- گازی که از زغال و لایه های اطراف آن خارج می شود.
- معمولا گاز متان خالص نیست، و با مقدار کمی از هیدروکربن های دیگر مانند اتان و پروپان ترکیب می شود.
- بعضی از لایه ها نسبت به دیگر لایه ها گاز بیشتری دارند. در هنگامی که عملیات برش در حال انجام است مقدار زیادی گاز خارج می شود زیرا گازی که در زغال نگهداری می شود تمایل به خروج دارد (جذب سطحی)
- متان از هوا سبک تر بوده و معمولا نزدیک سقف یا حفره ها پیدا می شود، هرچند که در نهایت به دلیل انتشار و پراکندگی با فضای عمومی هوای خروجی ترکیب شده وبه جای دیگری می رود. ممکن است غلظت بالایی از متان در محل هایی که تهویه نمی شوند یا تهویه ضعیفی دارند پیدا شوند و از بین بروند و ممکن است درصد بالایی از این گاز در محدوده های کاری قدیمی که بسته شده اند نیز پیدا شود.
- گاز متان گازی است با احتراق بالا؛ این گاز با شعله آبی کم رنگ می سوزد، محدوده انفجاری بین 5 تا 15% دارد و حداکثر شدت انفجاری آن 9.3% است.
- در هنگام انفجار، از خود ترکیب گازی را به جا می گذارد که ماده تشکیل دهنده مونواکسید کربن است و کشنده و سمی است.
در معدن ما گاز متان یا توسط آشکارگرهای ترولکس CH4 اتوماتیک که در ماشین های برش اسلوپ ها نصب شده اند یا توسط گازسنج های دستی ترولکس یا دراگر که توسط سوپروایزرها / کاپیتان و افسران ایمنی حمل می شوند شناسایی می شود. برطبق استانداردهای تهویه در قوانین ایمنی MSR، اگر مقدار 1.25% گاز متان وجود داشته باشد برق باید کاملا قطع شود، در مکان هایی که 2.0% متان وجود داشته باشد افراد باید از منطقه تحت تاثیر دور شوند.
گاز متان سمی نیست، اما می تواند باعث خفگی شود بدین صورت که مقدار اکسیژن موجود در هوای معدن را کم می کند. افرادی که دچار خفگی شده اند می بایست با استفاده ازروش تنفس مصنوعی درمان شده و اکسیژن بدنشان تامین شود. در هنگام خفگی، استراحت، آرامش و گرما لازم است و کمک های اولیه فوری باید فراهم شود.
منو اکسید کربن
شاید خطرناکترین گاز آلوده هوای معدن باشد و از احتراق ناقص کربن تشکیل می شود و هنگامی که مواد کربن دار یا قیری می سوزند اتفاق می افتد. این گاز پس از انفجار گاز متان و گرد زغال بوجود می آید و به مقدار 11% بالا می رود؛ محصول سوختن چوب، زغال، روغن، لاستیک و پرده های تهویه می باشد در محصولات گازی که از گرمای احتراق مواد کربن دار تولید می شوند و از تجزیه محصولات انفجاری حاصل می شود. هنگامی که کمپرسورهای هوا با دمای بسیار بالا در حال فعالیت هستند سوراخ شدگی در روغن انها باعث وجود این گاز می شود.
گازی بی بو وبی رنگ است، کمی سبک تر از هوا و با شعله ای آبی و ملایم می سوزد تا به شکل دی اکسید کربن درآید. گازی بسیار سمی است.
دو روش برای شناسایی احتمالی منواکسید کربن در معدن وجود دارند.
- با استفاده از یک پرنده کوچک همانند قناری. این روش به این حقیقت بستگی دارد که مقدار کمی از خون در یک پرنده در زمان کمتر و مقدار بیشتر در یک انسان اشباع شود. بنابراین شناسایی علائم سم CO در یک پرنده قبل از اینکه خود شخص علائم خطرناک را تجربه کند محتمل است.
- از طریق یک حسگر Co که در ورودی اسلوپ ها و بالا دست فن مکشی قرار دارد.
دی اکسید کربن (Co2)
گازی است که از اکسیداسیون کربن تشکیل می شود، و هنگامی که شما بطور طبیعی تنفس می کنید بوجود می آید و محصول احتراق تمامی مواد کربن دار است. همچنین از طریق فعل و انفعالات آب اسید سنگ آهک و اکسیداسیون کند زغال شکل می گیرد.
این گاز از هوا سنگین تر است و حلالیت کمی در آب دارد. مقدار 10% از آن محرک تنفسی است و در آن هنگام به سمی مخدر تبدیل می شود. در محدوده 26% مانع تنفس و آتش می شود، ویژگی که در بعضی از خاموش کننده های آتش استفاده می شود.
قوانین معدن محدوده مجاز CO2 در هوای معدن را تا 1.25% معین کرده است که احتمال بروز آن خیلی پائین است اما تاثیر آن بر روی تنفس و کم شدن مقدار اکسیژن باید در نظر گرفته شود.
سولفید هیدروژن (H2S)
گازی است که عموما به دلیل ویژگی داشتن بوی زننده تخم مرغ گندیده گاز بد بو نامیده می شود.
کمی از هوا سنگین تر است و با شعله آبی کم رنگ می سوزد. ماده تشکیل دهنده گازهای خارج شده در حین خودسوزی زغال است، و از فعل و انفعالات و تجزیه باکتری بر روی مواد آلی تشکیل می شود.
گاز سولفید هیدروژن به شدت سمی است، حتی از منواکسید کربن سمی تر است. مقدار 0.005% از این گاز نیز خطرناک بوده و تنفس آن در محدوده ای بین 0.010% تا 0.1% ظرف مدت چند دقیقه خطرات جدی را به همراه دارد.
یکی از ویژگی های مهم این گاز این است که حس بویایی را از بین می برد. اگر به مدت زیاد در معرض درصد پائینی از این گاز قرار گیرید باعث ورم، درد در سینه و برونشیت می گردد. در غلظت های کم توسط حس بویای شناسایی می شود.
نیتروژن
گازی که بطور طبیعی 79% از اتمسفر را تشکیل می دهد.
گازی بی رنگ، بی بو و بدون مزه است. کمی از هوا سبک تر بوده، غیر قابل اشتعال است و باعث حفظ و نگهداری حیات یا احتراق نمی شود. در حین فرایند ساخت اکسیژن مایع از هوای مایع شده جدا می شود ودر بعضی از انواع خاموش کننده های آتش به عنوان محرک مورد استفاده قرارمی گیرد و در تولید بعضی از کودهای سنتزی و مواد انفجاری کاربرد دارد.
ادامه مطالب زیر را با دانلود فایل پاورپوینت مشاهده کنید:
- محدوده انفجاری
- انواع روش های تهویه در معدن
- خطرات تهویه
- تعمیر فن های دمشی
- گاز زدایی کردن تونل ها
ورود یا ثبـــت نــــام + فعال کردن اکانت VIP
مزایای اشتراک ویژه : دسترسی به آرشیو هزاران مقالات تخصصی، درخواست مقالات فارسی و انگلیسی، مشاوره رایگان، تخفیف ویژه محصولات سایت و ...
حتما بخوانید:
دیدگاهتان را بنویسید
می خواهید در گفت و گو شرکت کنید؟خیالتان راحت باشد :)