تغییرات شاخص کیفیت هوا قبل و بعد از پاندمیک کووید 19

تغییرات شاخص کیفیت هوا قبل و بعد از پاندمیک کووید 19

فرمت: Word  تعداد صفحات: 10

مقدمه

بیماری کرونا ویروس 2019 یا COVID-19 بزرگترین پاندمی قرن تابه حال بوده که عامل آن ویروس SARS-Cov -2 یک سویه جدید از خانواده کروناویروس می باشد. این پاندمی در اواخر سال 2019 ظهور کرد و به طور بالقوه تمامی بخشهای بهداشتی، اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی جوامع را تحت تاثیر قرار داده است. این بیماری یک بیماری   mixed and inconclusiveو مسری بوده و عوامل مختلفی از جمله عوامل محیطی و ژنتیکی در توزیع بروز و مرگ و میر این بیماری موثر است. به طور کلی عوامل محیطی می تواند تا بیش از 90 درصد در ایجاد بیماری ها موثر باشد (1). نقش عوامل محیطی در انتشار COVID-19 برای جوامع بسیار مهم است و از طریق کنترل این عوامل می توان به کنترل و پیشگیری از بیماری کمک کرد. اخیرا ارتباط بالقوه ای بین شاخص های مختلف آلودگی هوا و بیماری کووید 19 مشخص شده است. در بین آلاینده های هوا یکی از زمینه های تحقیقاتی مهم که نتایج متناقضی در بخش های مختلف دنیا داشته است، ذرات می باشد (2).

ذرات کمتر از 10 و 2.5 میکرو متر از جمله مهمترین ریسک فاکتورها در بیماری های مختلف و از جمله کووید 19 می باشد. چندین مطالعه نشان داده است که بین ذرات و بروز بیماری کووید یک ارتباط مستقیم وجود داشته و در تعدادی از مطالعات نیز این ارتباط معنی دار گزارش نشده است. مطالعه انجام شده در امریکا نشان داد ارتباط معنی داری بین ذرات PM10 و PM2.5 با مرگ و میر ناشی از COVID-19 وجود دارد. فرض بر این می باشد که عفونت SARS-Cov -2 باعث بیماری شدید ریوی ناشی از اثر آلاینده های هوا از جمله ذرات کمتر از 2.5 می شود. همچنین از دلایل دیگر تاثیر ذرات بر انتشار بیماری به حمل ویروس توسط ذرات می توان اشاره کرد. در نتیجه هدف از این مطالعه بررسی ارتباط بین غلظت PM2.5 و بروز و مرگ و میر بیماری کووید 19 در شهرهای کشور امریکا و انگلستان می باشد.

بحث

نتایج مطالعه ما نشان داد که بین PM2.5 و بروز بیماری کووید در شهرهای آمریکا و انگلستان ارتباط معنی داری وجود دارد. این نتایج همسو با مطالعات گذشته بر روی دیگر بیماری های عفونی از جمله سارس نیز می باشد. یک مطالعه در سال 2003 در چین نشان داد که با کم شدن شاخص آلودگی هوا (PM10 از پارامترهای اصلی این شاخص است) از زیاد تا کم، خطر مرگ ناشی از سارس تا 2 برابر افزایش یافت (3). مطالعات زیادی تاثیر مخرب ذرات PM10 و PM2.5 بر ریه افراد را تایید کرده است. همچنین اثرات ذرات بر بیماریهای عفونی نشان داده است که ذرات PM2.5 می تواند تا حد زیادی ریسک ابتلا به این بیماری ها را افزایش دهند (4). چندین مطالعه در سال 2020 به بررسی اثرات آلودگی هوا بر بروز و مرگ و میر کووید در آمریکا(5-7)، انگلستان(8)، چین(9-11)، ایتالیا(12-17)، کانادا(18)، هلند(19) و ژاپن(20) و دیگر مناطق دنیا (2) پرداخته اند. مطالعات مقطعی در چین نشان داده است که غلظت های بالای ذرات با افزایش تعداد موارد و کشندگی بیماری ارتباط معنی داری داشته است؛ به طوری که افزایش هر 10 میکروگرم بر متر مکعب از غلظت ذرات PM2.5 با افزایش 0.24درصد کشندگی (11)  و 2.24 درصد تعداد موارد بیماری (9) ارتباط داشت. همچنین افزایش هر 10 میکروگرم بر مترمکعب غلظت ذرات به طور مثبت با افزایش ریسک موارد مثبت بیماری کووید ارتباط داشت ( (95% CIs: 1.04, 1.07) 1.05)(10).

در چند مطالعه نیز نشان داده شد که غلظت طولانی مدت آلاینده ها نیز با افزایش بروز بیماری در ارتباط می باشد (11, 18, 21). در یک مطالعه بر روی 730 منطقه از 63 کشور، نشان داده شد که هر 10 میکروگرم بر مترمعکب افزایش در غلظت ذرات  PM10 و PM2.5 به ترتیب با افزایش 8.1 و 11.5 درصد تعداد موارد کووید 19 ارتباط دارد(22). در یک مطالعه جامع در آمریکا که به صورت اکولوژیکی انجام شد نتایج مشخص کرد که با افزایش یک واحد غلظت ذرات PM2.5، نرخ مرگ و میر بیماری کووید 8 درصد (95%:CI 2%, 15%)افزایش یافته است. اگر چه در تعدیل اثر متغیرها در این مطالعه از متغیر مخدوگر دانسیته جمعیت استفاده نشد اما نتایج آن همسو با نتایج مطالعه ما می باشد. علاوه بر این در یک مطالعه بر روی 355 شهر نسبتا کوچک هلند نشان داده شد که با افزایش یک واحد از غلظت PM2.5، تعداد کیس های کووید، پذیرش در بیمارستان و مرگ ها به ترتیب 9.4، 3 و 2.3 واحد افزایش یافت.   برعکس در بعضی از مطالعات نیز بین ذرات PM2.5 و کووید 19 ارتباط معنی داری مشاهده نشد.

از طرفی نتایج ما نشان داد، بین نسبت مرگها (Death per population) و غلظت PM2.5 در بین شهری های آمریکا بعد از تعدیل کردن دیتاها با سن بالای 65 سال و دانسیته جمعیت ارتباط معنی داری وجود دارد، اگر چه این ارتباط در بین شهرهای انگلستان مشاهده نشد. یکی از دلایل ضعیف بودن ارتباط بین متغیر مرگ ناشی از کووید و عوامل محیطی می توانند مداخلات زیادی باشد که در ارتباط با مرگها در بخش بیمارستان در نظر گرفته می شود. درنتیجه تفسیر دیتاهای بروز بیماری با ذرات می توانند واقعی تر و مناسب تر باشد. از طرفی لازم به ذکر است که بیشتر مناطق کشورهای مختلف که از نظر کیفیت هوا در سطح نامطلوبی قرار دارند در یک مدت طولانی این وضعیت را حفظ می کنند و در نتیجه حساسیت افراد در این مناطق ممکن است نسبت به ابتلا به بیماری بیشتر باشد(4). مکانیسم های متعددی برای اثر نامطلوب ذرات PM2.5 بر بیماری های تنفسی از جمله کووید 19 وجود دارد. یکی از مکانیسم های بالقوه ممکن است به دلیل فعال سازی مسیرهای التهابی در مجاری تنفسی تنگ در پاسخ به ذرات باشد(23). (The potential mechanism for PM exposure on respiratory outcomes might be the activation of inflammatory pathways in the small respiratory airways in response to PMs, leading to the recruitment of inflammatory cells.).

یکی دیگر از مکانیسم های احتمالی ممکن است به دلیل اثرات ذرات در فعالیت های سیستم ایمنی باشد که بر سیستم دفاعی بدن اثرگذار است(24, 25). علاوه بر این، قرار گرفتن در معرض PM می تواند التهاب و استرس اکسید را افزایش دهد و درنتیجه علائم تنفسی را تشدید کرده و منجر به افزایش مراجعات به بیمارستان در بیماری های ریوی گردد (26). همچنین انتقال ویروس توسط ذرات از مکانیسم های احتمالی دیگر می باشد که در مطالعات بررسی شده است (27-32).

یکی از نقاط قوت مطالعه حاضر استفاده از اطلاعات معتبر سازمانها در یک مقیاس کوچک و در نظر گرفتن متغیرهای مخدوشگر دموگرافی از جمله سن و دانسیته جمعیت می باشد که از مهمترین متغیرهای مخدوشگر موثر در بیماری کووید می باشد. همچنین CDC و NHS دو سازمان بسیار قدرتمند و قابل اعتماد در انتشار دیتاهای کووید می باشند که مربوط به کشورهای امریکا و انگلستان بوده و دیتاهای این مطالعه به صورت مستقیم یا غیر مستقیم از این سازمانها استخراج شده است. از طرفی نتایج این مطالعه می تواند برای دیگر اپیدمی های آینده نیز استفاده شود. مطالعات اکولوژیکی به منظور تایید یک فرضیه کلی در سطح پایین تر از مطالعات فردی قرار دارد ولی دیدگاه کلی در مورد ارتباط بین دو متغیر را ارائه می دهد. این مطالعه شامل چندین محدودیت می باشد که باید در تفسیر نتایج مورد توجه قرار گیرد. عدم دسترسی به دیتاهای غلظت ذرات در تمامی مناطق کشورهای انگلستان و امریکا با توجه به وب سایت مورد نظر، تفاوت در روشهای تشخیص بیماری در کشورهای مختلف و درنتیجه کم یا زیاد گزارش کردن تعداد بیماران به دلیل زیرساخت های متفاوت بهداشتی و درمانی از عوامل موثر بر آنالیزها در نظر گرفته شوند. همچنین مطالعات اکولوژیکی دارای محدودیت های مختلفی ذاتی هستند که باید در نظر گرفته شوند.

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ روش های انتقال کرونا ویروس (COVID-19)

⇐ چالش های زیست محیطی و بحران پاندمی کرونا ویروس covid-19

⇐ اقدامات بهداشت محیط در مراقبت بیماری کرونا

⇐ الزامات تهویه بیمارستانی با تاکید بر انتشار کووید-19