تعاریف مربوط به حادثه

حادثه (Accident) : عبارتست از هر رويداد غير برنامه­ريزي شده ( ناخواسته ) اي كه منجر به آسيب كاركنان يا صدمه به تجهيزات / تأسيسات و يا محيط زيست گردد. يك رويداد غير قابل پيش بيني كه منجر به آسيب مي­گردد يك خطاي مديريت ، حاصل بي­ احتياطي (كاستي­ها) يا خطاهاي موجود در بخشي از مديريت .هر گونه انحراف از وضعيت عادي ، شرايط قابل انتظار و از پيش طرح­ريزي شده كه معمولاً به آسيب مي­ انجامد هر رخداد ناخواسته يا برنامه­ريزي نشده كه ميتواند منجر به آسيب كاركنان ، صدمه به تجهيزات ، توقف فرآيند يا اختلال در روند فعاليت يا هر تركيبي از اين شرايط كه بتواند سبب آسيب كاركنان گردد ، حادثه گفته مي­شود يك رويداد غير قابل انتظار و برنامه­ريزي نشده در يك سلسله از رويدادهايي كه در ميان تركيبي از علل انجام مي­گيرد و منجر به صدمه فيزيكي (آسيب يا بيماري) به افراد ، صدمه به تجهيزات ، توقف توليد يا تركيبي از آنها گردد

كمك­هاي اوليه : اقدامات اوليه كه براي نجات جان فرد بيمار / حادثه ديده قبل از رسيدن به پزشك صورت مي­گيرد .واحد : منظور از واحد دواير ، ادارات ، ادارات كل ، كارخانجات يا قسمتهايي است كه با پيشنهاد امور بهداشت ، ايمني و محيط زيست تعيين و در مسابقات ايمني شركت داده مي­شوند .

آسيبهاي ناشي از كارآماري : آسيبهاي ناشي از كارآماري ، آسيبهايي است كه در مدت قرارداد بين شركت و كاركنان براي انجام كار در شبانه روز ( با در نظر گرفتن قانون كار براي كارگران ) حين انجام وظيفه و يا ناشي از انجام وظيفه به كاركنان شركت وارد آيد .

آسيبهاي ناشي از كار غير آماري :آسيبهايي است كه در اثر حوادث حين رفت و آمد بين منزل و محل كار ، ساعات صرف ناهار و موارد مشابه آن رخ مي­دهد و بنحوي ، با انجام وظيفه ارتباط داشته باشد ، ناشي از كار محسوب ولي در آمار حوادث منظور نمي­گردد

آسيبهاي جزيي : آسيبهاي جزء به آسيبهايي اطلاق مي­شود كه با انجام كمكهاي اوليه بتوان فرد آسيب ديده را مداوا نموده بطوريكه او بتواند در روز حادثه يا حداكثر روز بعد به كار روزمره يا مناسبتر اشتغال يابد .

آسيبهاي ناتوان كننده كلي دائمي : هر گونه آسيب غير از مرگ كه بطور كلي و دائمي فرد را از انجام كار ، ناتوان نمايد ، يا اينكه منجر به از دست دادن عملكرد عضو و يا قطع كامل آن گردد ، نظير : * هر دو چشم * يك چشم و يك دست ، بازو ، پا يا ساق پا* دو عضو از يك قسمت بدن نظير دست ، بازو ، ساق پا

14 آسيبهاي بدني عمدي : آسيبهايي است كه شخص حين انجام وظيفه عمداً به خود وارد آورد ، اين آسيبها جزء آسيبهاي ناشي از كار محسوب نمي­شود 16 كمر درد :كمر درد كاركنان در صورتي ناشي از كار آماري محسوب مي­شود كه بواسطه انجام اعمالي نظير بلند كردن و يا نقل و يا انتقال اشياء و غيره رخ داده و مورد تأييد رئيس HSE و سرپرست مربوطه و پزشك قرار گيرد

بيماريهاي ناشي از كار : بيماريهائي مي­باشند كه ناشي از شرايط محيط كار بوده و در اثر اشتغال به يك فعاليت خاص و يا مواجهه با عوامل زيان آور محيط كار عارض شده و مورد تأييد پزشك صنعتي قرار گيرد

مرگ در اثر حادثه : مرگي است كه در اثر حادثه ، صرف نظر از فاصله زماني بين وقوع حادثه تا مرگ حاصل شود . مرگ طبيعي در محيط كار :مرگ طبيعي عبارتست از مرگي كه بنا به تشخيص مسئولين بهداري و بهداشت در اثر بيماريهاي ناشي از كار يا انجام فعاليت در محيط كار بوقوع نپيوسته و علاوه بر آن انجام كار از عوامل تشديد كننده بيماري كه منجر به مرگ شده است ، محسوب نگردد انجام وظيفه : انجام وظيفه به كليه كارها ، مأموريتها و فعاليتهايي اطلاق مي­شود كه بدستور مسئولين ذيربط در شركت انجام گيرد و يا كارهايي كه داوطلبانه در ساعات غير كاري و يا خارج از وقت اداري با تشخيص مسئولين ذيربط بمنظور حفظ و يا جلب منافع شركت توسط كاركنان انجام گيرد .

سوانح توأم با خسارت مالي : منظور از حوادث و سوانح توأم با خسارت ، كليه اتفاقاتي است كه باعث وارد آمدن خسارت به اموال شركت گشته و يا در روند عادي عمليات جاري شركت خلل ايجاد نمايد . عوامل اين قبيل حوادث عبارتند از : زلزله ، طوفان ، سيل ، انفجار ، آتش سوزي ، قطع شدن آب يا برق در تأسيسات و ساير اتفاقات غير مترقبه­اي كه از نظر مسئولين ذيربط ، خسارت آن قابل پيش بيني و كنترل نباشد .

حوادث وسائط نقليه و دستگاههاي مكانيكي :حوادث وسائط نقليه حوادثي است كه در حين حركت يا كار اين وسائل اتفاق افتاده و منجر به خسارت مالي ، آسيب بدني و يا تلفات جاني گردد حوادث در مدت صرف غذا و حين رفت و آمد بين منزل و محل كار و بالعكس :حوادثي است كه در مدت صرف غذا در محيط كار و همچنين حوادثي كه در حين رفت و آمد بين منزل و محل كار و يا بالعكس در زمان معقولي پس از ترك مبدأ رخ دهد و منجر به وارد آمدن آسيب به كاركنان گردد ، با تشخيص سرپرست مربوطه ، ناشي از كار محسوب ولي در آمار حوادث منظور نمي­گردد.

شبه حادثه ( حوادثي كه بخير ميگذرد ) : رويدادي كه منجر به آسيب به افراد يا صدمه به تجهيزات نشده اما ، پتانسيل آنرا دارد . نظير شكستن قلاب جراثقال يا پارگي طناب و غيره .آتش سوزي جزئي :به آتش سوزي­هائي اطلاق مي­شود كه براي خاموش نمودن آنها از خاموش كننده­هاي دستي و يا سيار استفاده گردد و خسارات عمده­اي بر جاي نگذارند . آتش سوزي مهم :به آتش سوزي­هائي اطلاق مي­شود كه خسارات جاني و يا توقف فعاليت / عمليات / بهره برداري و يا همچنين خسارت وارده بيش از يك ميليون ريال در پي داشته باشند .

خسارات مستقيم :به خساراتي اطلاق مي­شود كه در اثر آتش سوزي يا حادثه ، به تأسيسات ، دستگاهها ، تجهيزات ، مواد و غيره موجود در اطراف محل حادثه / آتش سوزي وارد گردد . خسارات غير مستقيم :به خساراتي اطلاق مي­گردد كه در اثر خارج شدن تمام و يا قسمتي از واحدهاي عملياتي / تأسيسات از مدار توليد ايجاد ميگردد . موقعيت اضطراري :يك موقعيت اضطراري منتج از يك حادثه عمده مي­باشد . وسعت موقعيت اضطراري بستگي به نوع و ميزان رويداد به وقوع پيوسته دارد . بدنبال آن ، تعداد سازمانهايي كه در اين وضعيت درگير مي­شوند و وسعت مقابله با وضعيت اضطراري ، بستگي به شدت حادثه دارد .

برگرفته از امور ایمنی شرکت ملی گاز ایران