بیماریهای ناشی از بریلیوم و کادمیوم و ترکیبات سمی آن

بیماریهای ناشی از بریلیوم و کادمیوم و ترکیبات سمی آن

بیماریهای ناشی از بریلیوم و کادمیوم و ترکیبات سمی آن

 فرمت:Pdf    تعداد صفحات: 9

ویژگیهای عامل ایجادکننده

بریلیوم فلزی است، به رنگ خاکستری روشن که به میزان کمی در اسیدهای رقیق و بازها، قابل حل می باشد.

منابع و کاربردها

بریلیوم مورد نیاز برای مصارف صنعتی از سنگ معدنی beryl گرفته میشود. بریلیوم و آلیاژهای آن بطور وسیعی در صنایع هواشناسی و کارخانجات تولید دستگاه های دقیق محاسباتی و کامپیوتر، دستگاه های برش بدون قوس الکتریکی در صنعت نفت، تیوبهای x – ray تیوبهای فلورسنت، الکترودهای خلاء، كاتدهای گرمایشی و ترکیبات واسطه گر در مصارف رآکتورهای اتمی مصرف می گردند.

مشاغلی که خطر تماس با بریلیوم و مشتقات سمی آن وجود دارند

کارگران آلیاژ سازی بریلیوم، سازندگان تیوبهای تشعشعی کاتدی، تکنسینهای هواپیماسازی (بالنهای هوائی) و تجهیزات هواشناسی، و کارکنان رآکتورهای اتمی در بیشترین خطر تماس هستند.

مکانیسم عمل

جذب: مسیر اصلی ورود به بدن از طریق سیستم تنفسی می باشد. مقداری نیز از طریق دستگاه گوارشی و پوست سالم جذب می شود اما عملا اهمیت زیادی ندارند راههای گوارشی و پوستی)

توزيع : قسمت عمده بریلیوم و مشتقات غير قابل حل آن که وارد بدن می شوند، در ریه ها ثابت می شوند. ترکیبات قابل حل، بتدریج در سایر اعضاء بدن پخش شده، ممکن است از جفت عبور کرده و به جنین برسد و همچنین احتمال دارد از طریق شیر مادر به بدن نوزاد وارد گردد.

دفع : بریلیوم از طریق ادرار و مدفوع ، دفع می گردد.

سنجش محیطی

میزان غلظت گرد و غبار کلی و قابل استنشاق هر دو باید اندازه گیری شود و ترجیحا نیز با وسایل نمونه برداری فردی اینکار باید صورت گیرد.

سنجش بیولوژیک

بریلیوم گاهی اوقات در ادرار افرادی دیده می شود که بصورت غیر شغلی با غلظت کمتر از یک میلی گرم در لیتر بریلیوم تماس دارند. در گروه های کارگری که تماس شغلی دارند، غلظتها بالاتر است اما الزاما این مقدار ارتباطی با میزان تماس با شدت بیماری ریوی ندارد. در موارد نبود علائم کلینیکی و نشانه های بیماری وجود بریلیوم در ترکیبات بیولوژیک دلیل بیماری نیست. در کالبد شکافی ممکن است بریلیوم در اندام های فردی که مدتها از تماس وی با بریلیوم گذشته دیده شود. به هرحال ارتباط ناچیزی بین مقدار بریلیوم موجود در ریه ها و وجود بیماری، برقرار است.

تأثیرات کلینیکی

ترکیبات قابل حل بریلیوم (کلراید، سولفات، فلوئوراید) می تواند مسمومیت حادی را ایجاد نماید، در حالی که اشکال غیر قابل حل (فلز بریلیوم و اکسید بریلیوم)، باعث بیماری مزمن می گردند.

بریلیوزیس حاد

در نتیجه استنشاق تصادفی مقادیر زیادی از ترکیبات قابل حل بریلیوم حادث می شود و خود را به شکل نازوفارنژیت، تراکئو برونشیت (برونشیت نانی)، برانكئولیتیس یا آدم ریوی (خیزریوی) ظاهر کرده و از چند ساعت تا یک الی دو روز پس از تماس پدیدار می شود.

بریلیوزیس مزمن

در نتیجه تماس کم و طولانی با ترکیبات قابل حل بریلیوم ایجاد می شود. تأثیر آلرژنیک (حساسیت) بریلیوم، نقش عمده ای در بیماریزائی بریلیوزیس دارد. یعنی بیماری با تحریک واکنشهای ایمونوپاتولوژیکی در افراد حساس ایجاد میشود. بیماری میتواند سالها پس از قطع تماس با آلودگی بریلیوم بروز نماید. واکنش محدود گرانولوماتوز که عمدتأ منحصر به ریه ها می شود ولی می تواند در سایر اعضا نیز ایجاد گردد (کبد، طحال)، یک واکنش مشخص کننده و تیپیک است. علائم متداول اولیه و نشانه های بیماری عبارت است از قطع تنفسی توأم با تقلای تنفسی، سرفه و تب، و در آخر ضعف و ناتوانی و کاهش سریع وزن، بیماری تحت شرایط ویژه ای می تواند بسرعت توسعه یابد (مانند جراحی، عفونت تنفسی یا حاملگی، عدم کفایت تنفسی یا قلبی) عکسبرداری از قفسه سینه نشاندهنده گرانولوماتوز منتشر دوطرفه یا در مراحل اولیه که فقط بزرگ شدگی غدد لنفاوی دیده میشود. فعالیت دستگاه تنفسی بطور وسیعی در نتیجه کاهش ظرفیت اتساع ریه ها تضعیف می شود که در مراحل اولیه بیماری قابل تشخیص می باشد.

تأثيرات تأخیری

در تجربیاتی که روی حیوانات بعمل آمده نشانداده شده که بریلیوم سرطانزاست. کمبود اطلاعات در اینباره، آژانس بین المللی را وادار به انجام تحقیقاتی روی سرطان ناشی از بریلیوم و ترکیبات وابسته آن که باعث سرطان در انسان میشوند، کرده است.

رابطه بین تماس و عوارض آن

گرچه بریلیوزیس معمولا در نتیجه تماس با مقادیر بالای بریلیوم و مشتقات آن ایجاد میشود؛ گاهی اوقات حتی یک تماس جزئی با غلظت پایین کافی است که بیماری بوجود بیاید و حتی این بیماری ممکن است پس از قطع تماس بروز نماید. بدین ترتیب یک ارتباط سیستماتیک بین میزان تماس و بروز بیماری وجود ندارد.

systemic sclerosis بیماری اسکروزیس

پیش آگهی

در بریلیوزیس حاد معمولا بهبودی در عرض ۲ الی ۶ هفته حاصل می شود، ولی گاهی اوقات آسیب به شکل پایداری باقی می ماند (نظیر برونشیت، اسکلرزیس سیستمیک). بریلیوزیس مزمن ممکن است بدون علامت بوده یا به سرعت پیشرونده باشد و بشدت فرد را معلول و ناتوان نماید.

تشخیص های افتراقی

سارکوئیدوز، سایر پنوموکونیوزها، سندرم Hamman-Rich سل ارزنی و کارسینوماتوزارزنی باید از لیست احتمالات حذف شوند. شاید نمونه برداری از ریه ها لازم باشد. در حالیکه برخی متخصصین، آزمایشات آلرژی روی پوست را با محلولهای نمکی بریلیوم به عنوان روش تشخیص حساسیتی در نظر میگیرند، برخی دیگر از این آزمایشات به دلیل اینکه احتمالا منجر به بروز واکنش حساسیت غیر اختصاصی می شوند ، اجتناب می کنند. تشخیص باید با تاریخچه تماس قبلی فرد ، تأیید گردد.

حساسیت

بنظر می رسد موارد آتوپیک و یا افراد مبتلا به بیماری ریوی، بطور ویژه ای آسیب پذیرتر هستند.

معاینات بهداشتی

معاینات قبل از استخدام

معاینات قبل از استخدام بایستی شامل تاریخچه پزشکی و معاینات فیزیکی و با توجه ویژه روی آتوپی و آلرژی و پوستی – تنفسی بیمار باشد. عکسبرداری از قفسه سینه و آزمایشات پایه ای عملکرد ریوی (FEV1 و VC) هم ضروری هستند.

معاینات دوره ای

در اصطلاح پزشکی این معاینات دقیقا مانند معاینات قبل از استخدام هستند.

اقدامات نظارتی و درمانی ویژه

در بریلیوز حاد، تماس با بریلیوم باید فورا قطع گردد. از آنجائیکه علائم جزئی اولیه می تواند منجر به حمله شدید بعدی شود، بیمار باید فورا به بیمارستان معرفی گردد. عوامل شلاته کننده (باند کننده که باعث حذف بریلیوم از بدن می شوند، روشی قابل اجراست. از خیز ریوی، نارسایی قلبی – عروقی و عفونتهای ریوی باید قبلا پیشگیری شود کورتیکوستروئیدها تأثير سودبخشی در بریلیوز مزمن می توانند داشته باشند اما مصرف این ترکیبات باید بطور نامحدودی ادامه یابند. هر نوع تماس بعدی با بریلیوم باید ممنوع گردد.

اقدامات کنترل و پیشگیری

میزان تماس کارگران با بریلیوم باید با استفاده از تکنیکهای مناسب کنترلی محدود گردد ضمن آن که اقدامات پیشگیری فردی نظیر: پوشیدن ماسکهای تنفسی در اماکن با میزان تماس وسیع با بریلیوم لباسهای کار دارای فشار هوا از داخل در محل هایی که خطر تماس بیشتر است، تعویض اجباری پوشاک کارگران و پوشیدن دستکش ، استفاده از عینک و … حد تماس مجاز برای بریلیوم در هوا در کشورهای مختلف عبارت از ۱۸۱ میکروگرم در متر مکعب هوا با ۲ میکروگرم در متر مکعب هوا می باشد.

بیماری آتوپیک (مادرزادی، نوع خاصی از واکنش حساسیتی پوستی که بعدها در ریه ها نیز خود را ظاهر می سازد.)

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید

حتما بخوانید:

⇐ بیماری های شغلی در صنعت

⇐ بیماریهای برونکوپولمونری (برونشیت ریوی)

⇐ تشخیص بیماری و ارزیابی بالینی آسم شغلی

⇐ سم شناسی کادمیوم

⇐ سم شناسی بریلیوم,تالیوم و پلاتین

منبع: دانشجویان بهداشت حرفه ای