بررسی میزان سرب و کادمیوم برنج های ایرانی و وارداتی

بررسی میزان سرب و کادمیوم برنج های ایرانی و وارداتی

فرمت: Word   تعداد صفحات: 8

مقدمه: آلودگی محصولات غذایی از جمله برنج به فلزات سنگین موجب نگرانی هایی برای انسان شده است. با توجه به این نکته که برنج از پرمصرف ترین اقلام در جیره غذایی مردم ایران محسوب می شود مطالعه حاضر با هدف بررسی میزان سرب و کادمیوم برنج های ایرانی و وارداتی شهر کرمانشاه در سال 1395 انجام شد.

روش کار: مطالعه حاضر از نوع توصیفی و به صورت مقطعی در سال 1395 در شهر کرمانشاه انجام گرفت. در این مطالعه 30 نمونه برنج ایرانی و وارداتی موجود در سطح شهر انتخاب گردیده و نمونه برداری شد. غلظت فلزات سنگین (سرب و کادمیوم) نمونه های جمع آوری شده توسط دستگاه ICP-OES قرائت گردید و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS تحلیل های آماری صورت گرفت.

یافته ها: نتایج نشان داد که متوسط کادمیوم موجود در برنج های وارداتی 1.318 ppm با انحراف معیار 0.158 بود ، و در برنج های ایرانی 1.191 ppm با انحراف معیار 0.834، بود که این میزان در مقایسه با مقدار استاندارد توصیه شده معاونت غذا و دارو و میزان استاندارد سازمان FAO بالاتر و این تفاوت از نظر اماری معنادار می باشد. همچنین میانگین سرب موجود در برنج های وارداتی 8.889 ppm با انحراف معیار 12.179 بود، و در برنج های ایرانی 5.659 ppm با انحراف معیار 8.143، بود این میزان در مقایسه با مقدار استاندارد توصیه شده معاونت غذا و دارو و میزان استاندارد سازمان FAO بالاتر و این اختلاف از نظر اماری معنادار بود.

بحث و نتیجه گیری: مقایسه میزان غلظت فلزات سنگین سرب و کادمیوم با میزان استاندارد حاکی از آن است که غلظت این فلزات در برنج های وارداتی و ایرانی در 100 درصد نمونه ها بالاتر از حد استاندارد توصیه شده بود. با نوجه به اثرات تجمعی فلزات سنگین و عوارض سوء ناشی از آن بر جوامع انسانی و نیز تهدید امنیت غذایی نیاز به توجه خاص و انجام بررسی های دوره ای تا اطلاعات جامع تری بدست آید.

کلیدواژه: سرب، کادمیوم، برنج، ایرانی، وارداتی، کرمانشاه

ترجمان دانش:

مقایسه میزان غلظت فلزات سنگین سرب و کادمیوم با میزان استاندارد حاکی از آن است که غلظت این فلزات در برنج های وارداتی و ایرانی در 100 درصد نمونه ها بالاتر از حد استاندارد توصیه شده بود.با توجه به اثرات تجمعی فلزات سنگین و عوارض سوء ناشی از آن بر جوامع انسانی و نیز تهدید امنیت غذایی نیاز به توجه خاص و انجام بررسی های دوره ای تا اطلاعات جامع تری بدست آید.

این مطالعه به منظور ارزیابی سطوح سرب و کادمیوم برنج ایران و وارداتی در کرمانشاه صورت گرفت. این مطالعه توصیفی – تحلیلی – مقطعی
در شهر کرمانشاه در سال 1395 انجام شد. نتایج نشان داد که میانگین کادمیوم در برنج وارداتی و برنج ایرانی بالاتر از سطح استاندارد غذا و دارو و استاندارد FAO بود. همچنین، میانگین سرب در برنج وارداتی و برنج ایرانی بالاتر از سطح استاندارد غذا و دارو و سطح استاندارد FAO بود که این تفاوت از نظر آماری معنی دار بود. با توجه به اثرات تجمعی فلزات سنگین و عوارض سوء ناشی از آن بر جوامع انسانی و نیز تهدید امنیت غذایی نیاز به توجه خاص و انجام بررسی های دوره ای تا اطلاعات جامع تری بدست آید.

مقدمه:

در بسیاری از نقاط جهان برنج غذای اصلی و تامین کننده بخش عمده انرژی افراد است. بر اساس اطلاعات سازمان خواروبار و کشاورزی جهانی، 29.3% انرژی و 25.3% پروتئین در کشورهای در حال توسعه از طریق برنج تامین می شود(1). در حال حاضر ایران یکی از واردکنندگان بزرگ برنج در جهان و همچنین تولید کننده برنج می باشد(2). برنج به عنوان محصولی جهانی و منبع اساسی کربوهیدات در رژیم غذایی کشورهای آسیایی ازجمله ایران می باشد (2و3).

با توجه به مصرف بالای برنج در ایران و جهان، نگرانی در رابطه با آلودگی احتمالی برنج با فلزات سنگین افزایش یافته است(4). فلزات سنگین از جمله آلاینده های زیست محیطی محسوب می شوند که مواجه شدن انسان با بعضی از آنان از طریق آب و مواد غذایی می تواند مسمومیت های حاد، مزمن و خطرناکی را ایجاد کند(5). مسمومیت با فلزات سنگین می تواند منجر به عوارضی مانند اختلالات عصبی، انواع سرطا ن ها، فقر مواد مغذی، بر هم خوردن تعادل هورمون ها، سقط جنین، اختلالات تنفسی، قلبی عروقی، آسیب به کبد، کلیه ها، مغز، آلرژی، بی اشتهایی، پیری زودرس، کاهش حافظه، ریزش مو، پوکی استخوان، بی خوابی، تضعیف سیستم ایمنی بدن، کم خونی، تخریب ژن ها و حتی مرگ شود (6 و 7) فلزات سنگینی، همچون سرب، کادمیوم برای متابولیسم بدن مورد نیاز نیستند و حتی مقادیر کم آنها نیز برای بدن مضر است (4).

فلزات سنگین بطور زیستی تجزیه ناپذیر هستند، بنابراین برای مدت های طولانی در اکوسیستم های محیطی مقاومت می کنند (رضاییان) در میان محصولات کشاورزی اصلی، برنج محصول ویژه ی با جذب و تجمع کادمیوم، سرب و آرسنیک بالا است(4) کادمیوم و سرب عمدتا در محیط های طبیعی و کشاورزی از طریق فعالیت های مختلف از جمله کشاورزی، استخراج معادن و صنعتی و همچنین ناشی از گازهای خروجی از اگزوز اتومبیل پراکنده می شوند(8). این فلزات ردیابی بالقوه و سمیت بالایی دارند و از خطرناک ترین فلزات سنگین برای محیط زیست و انسان می باشد. و به دلیل تحرک بالا و همچنین قابل تجزیه نبودن پس مدت زمان طولانی در محیط باقی می مانند (9 و 10).

کادمیوم و سرب در خاک به آسانی توسط گیاهان جذب می شوند و در غلظت های کم در محصولاتی که به طور قابل توجهی انسان در معرض آن قرار بگیرد می توانند وجود داشته باشند (11). در بین فلزات سنگین سرب بیش ترین مقدار را در محیط زیست به خود اختصاص داده است.(12) از جمله ضایعات مسمومیت با سرب می توان به مرگ ناگهانی، علایم عصبی، انقباضات غیرارادی و ناگهانی عضلات، کم خونی، تورم معده و روده، خونریزی اپی کارد قلب و دژنرسانس کلیه و کبد اشاره نمود (13).

تجمع بیش از حد مجاز کادمیوم هم در بدن می تواند منجر به برخی از بیماری ها از قبیل سرطان پروستات، فشار خون بالا، تخریب بافت های بیضه و گلبول های قرمز خون، گرفتگی مجاری کلیه و انعقاد برخی از پروتئین ها و نیز بیماری ایتای ایتای (Itai- Itai) گردد که با شکستن استخوان ها و درد شدید همراه است (14). در تحقیقی که در سال 2009 در مالزی صورت گرفت در قسمت های مختلف گیاه برنج فلزات سنگینی از جمله سرب و کادمیوم وجود دارند و کادمیوم به طور یکنواخت در تمام قسمت های مختلف این گیاه موجود است (15). Bennett و همکاران میانگین غلظت آرسنیک کادمیوم و سرب را در دانه های برنج وحشی آمریکایی شمالی، به ترتیب میلی گرم در کیلو گرم گزارش دادند (16) Cao و همکاران غلظت میانگین کادمیوم و سرب را در نمونه های برنج کشور چین، به ترتیب و میلی گرم در کیلوگرم گزارش کردند(17).

مسیبی و میرزایی میانگین غلظت سرب، آرسنیک و کادمیوم در در نمونه های برنج وارداتی از کشورهای هندوستان و پاکستان را به ترتیب،  و  میلی گرم در کیلوگرم گزارش دادند(81) زوزولی و همکاران میانگین غلظت کادمیوم را در برنج های شهر قائم شهر  ± میکرو گرم در کیلوگرم گزارش نمودند(19) با توجه به مصرف بالای برنج در سطح شهر کرمانشاه و همچنین وجود انواع مختلف برنج های ایرانی و خارجی در سطح شهر و عدم اطلاعات دقیق در مورد میزان سرب و کادمیوم مطالعه حال حاضر با هدف بررسی میزان سرب و کادمیوم برنج های ایرانی و وارداتی عرضه شده در سطح بازار شهر کرمانشاه در سال 1395 انجام گرفت.

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ پاورپوینت سم شناسی فلزات PPT

⇐ تاثیرات سن و جنس و عوامل دیگر بر روی سمیت مواد

⇐ اثر مسمومیت زایی نیتریت و نیترات

نتایج مفصلتر تحقیق فوق را می توانید در مقاله تمام متن با رفرنس ذیل مشاهده نمائید:

 Mohammadi P, Pouursadeghiyan M, Yarmohammadi  A, Darsanj A, Eskankari S, Khodadadian B, Jahangirimehr A, Sohrabi Y, 2018.Evaluation of  Lead and Cadmium Levels of  Iranian and Imported  Rice  in Kermanshah, 2016 (iran).Archives of  Hygiene Sciences, Qom University of Medical Sciences Journal,7(2).
url: http://jhygiene.muq.ac.ir/article-1-286-en.html&sw=Evaluation+of+Lead+and+Cadmium