بررسی تاثیر آموزش ایمنی بر جو ایمنی کارکنان شاغل در شرکت پالایش نفت

فرمت: WORD   تعداد صفحات: 8

چکیده

سابقه و هدف: جهت رسیدن به محیط امن و سالم نگه داشتن انسان و در نتیجه رسیدن به یک صنعت پویا که فاکتوری اساسی در توسعه پایدار است، باید به طور ریشه ای با حوادث مقابله کرد و علل ریشه ای و بنیادی آنها را حذف کرد. جو ایمنی نگرش و ادراک کلی افراد سازمان در مورد شرایط مدیریت سازمان در رابطه با ایمنی را نشان می دهد که هدف از این تحقیق بررسی تاثیر آموزش ایمنی بر جو ایمنی کارکنان شاغل در شرکت پالایش نفت استان کرمانشاه می باشد.

مواد و روش ها: مطالعه حاضر یک پژوهش نیمه تجربی مداخله ای است، که در نیمه اول سال 1398 در شرکت پالایش نفت استان کرمانشاه به صورت پیش آزمون – پس آزمون انجام گرفته است، آماری این تحقیق شامل تمامی کارگران شاغل در بخش های مختلف شرکت پالایش نفت کرمانشاه بود، نمونه گیری به صورت تصادفی و با تعداد 240 نفر صورت پذیرفت. پرسشنامه مورد استفاده در مطالعه حاضر شامل پرسشنامه اطلاعات دموگرافیک و برای سنجش جو ایمنی کارگران از پرسشنامه جو ایمنی سازمان ایمنی انگلستان استفاده گردید. که پایایی آن 0.84 به دست آمد. در این تحقیق ایتدا مولفه ها جو ایمنی قبل از مداخله آموزشی مورد سنجش قرار گرفت و سپس با مقادیر بعد از مداخله آموزشی مورد مقایسه قرار گرفت.

یافته ها: مقایسه میانگین نمرات مولفه های جو ایمنی قبل از مداخله برابر با 2.61 بود و بعد از مداخله آموزشی بر 3.72 رسید، تمام مولفه های جو ایمنی بعد از مداخله افزایش پیدا کردند. بیشترین افزایش میانگین مولفه مربوط به ارتباط ایمنی با 1.74 واحد افزایش و کمترین افزایش مربوط به مولفه مداخله کارکنان در ایمنی با 0.68 واحد افزایش بود. قبل و بعد از مداخله پیشرفت ایمنی بالاترین نمره را در بین مولفه های جو ایمنی داشت، همچنین از لحاظ کمترین نمره میانگین مولفه قبل از مداخله مربوط به نقض قوانین ایمنی بود که بعد از مداخله سیستم صدور مجوز کمترین نمره میانگین را دارا بود.

نتیجه گیری: مداخله آموزشی باعث بهبود جو ایمنی در شرکت پالایش نفت کرمانشاه گردید بنابراین آموزش ایمنی نقش مهمی در افزایش جو ایمنی در صنایع نفت و گاز ایفا میکند.

واژگان کلیدی: ایمنی صنعتی، جو ایمنی، سلامت کار

مقدمه

کشور ایران در دو دهه اخیر در سیر توسعه گام برداشته و رشد سریعی را از نظر صنعتی و اقتصادی به خود گرفته است که منجر به تغییرات اقتصادی و اجتماعی همراه با پیامدهای خوب و بد آن شده است(1). یکی از آثار سو صنعتی شدن افزایش روز افزون تعداد و تنوع حوادث شغلی است، حوادث شغلی علاوه بر تحمیل خسارات بر منابع انسانی، هزینه های اقتصادی زیادی را سبب می شوند. سالانه 108000 حادثه منجر به مرگ در سراسر دنیا در صنعت ساخت و ساز روی میدهد که معادل 30 درصد از کل حوادث شغلی منجر به مرگ می باشد(2).

صنایع نفت و گاز این یکی از بزرگترین صنایع اشتغال آفرین در ایران است؛ مسائل ایمنی مربوط به صنعت نفت و گاز در بسیاری از کشورها همواره به عنوان یک مشکل عمده و نگرانی اولیه مطرح بوده است ، دلیل عمده حوادث و جراحات شغلی در صنعت نفت و گاز ، خطاهاى انسانى و اعمال ناایمن به دلیل فقدان برنامه هاى ایمنى می باشد(3). بدون آگاهى کافى و شناسایى مخاطرات، حتى بهترین برنامه هاى ایمنى نیز موفقیت آمیز نخواهند بود(4)، امروزه مدیران صنایع دریافته اند که یکی از راه های قابل توجه و مهم برای کاهش نرخ حوادث، توجه به ایمنی است، جو ایمنی روشی برای اندازه گیری تفکر کارگران در مورد فرهنگ ایمنی در محل کار در یک مقطع زمانی معین بوده و به درک مشترک کارکنان از سیاست ها، رویه ها، اعمال و همچنین اهمیت کلی و اولویت واقعی ایمنی در محیط کار اشاره دارد و سبب تغییراتی در راستای بهبود ایمنی می گردد(5)، تحقیقات درباره تاثیر فاکتورهای روانی و سازمانی روی ریسک رفتار و احتمال صدمه و آسیب در محیط کار نشان داده است که جو ایمنی دارای تاثیر زیادی روی این فاکتورها است(6, 7).

واژه جو ایمنی توسط Zohar در سال 1980 ابداع شد وی جو ایمنی را اینگونه تعریف کرد: “درک مشترک پرسنل از سیاست ها، رویه ها، آداب و رسوم ایمنی همانند اهمیت کلی و اولویت واقعی ایمنی در محیط کار”(8)، جو ایمنی شکل ویژه ای از جو سازمانی است که در ادراکات فردی از اهمیت ایمنی در محیط کار ریشه دارد و اعمال کارمندان و گروه های کاری و همچنین نگرشهای فردی نسبت به کار را هدایت و راهنمایی می کند(9). جو ایمنی به عنوان زیر مجموعه ای از فرهنگ ایمنی به بررسی ادراکات و استنباط های کارکنان در مورد محیط کار، سطح علاقه مدیریت به ایمنی و اقدامات مربوط به ایمنی و میزان مشارکت در کنترل ریسک می پردازد.درک کارگران از ایمنی محیط کار با میزان حوادث شغلی ارتباط مستقیمی دارد(10). کارکنانی که شغلشان را نسبتا خطرناک تر درک می کنند، کمتر درگیر حوادث می شوند. همچنین کارکنانی که محیط کارشان را به صورت ایمن درک می کند. سطح کمتری از اضطراب و استرس مرتبط با کار را گزارش می کنند(6).

اندازه گیری جو ایمنی دارای مزایای زیادی است، زیرا اندازه گیری قابل قابل اعتماد و معتبر ایمنی می تواند محدودیت های روش های اندازه گیری سنتی و قدیمی ایمنی از قبیل نرخ زمان از دست رفته حوادث یا بررسی گزارش حوادث را مرتفع سازد(6). از جمله محدودیت های روش های قدیمی اندازه گیری ایمنی میتوان به این موارد اشاره کرد:

1. روش های قدیمی حساسیت کافی برای فراهم کردن اطلاعات مفید مرتبط با ایمنی یک محل خاص را ندارند.
2. ابزاری برای ارزیابی مواجهه کارکنان با ریسک فراهم نمی کند.
3. همواره گذشته نگر هستند، ولی اندازه گیری جو ایمنی می تواند اطلاعات مفیدی درباره مشکلات ایمنی قبل از اینکه اتفاق بیفتند فراهم آورد.

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ استفاده از روش آنتروپی جهت ارزیابی جو ایمنی در یک شرکت فرآیندی

⇐ شناسایی و ارزیابی فرهنگ ایمنی، بهداشت و محیط زیست

⇐ مطالعه فرهنگ ایمنی بیمار در بیمارستان‌