ایمنی مواد شیمیایی و روش های طبقه بندی و نگهداری مواد شیمیایی

ایمنی مواد شیمیایی و روش های طبقه بندی و نگهداری مواد شیمیایی

فرمت: PDF  تعداد صفحات: 48

تنظیم: دکتر غلام نیا

مقدمه

در ﺳﺎل 1942 ﺗﻌﺪاد ﻣﻮاد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه ﺣـﺪود 0/6 ﻣﯿﻠﯿـﻮن در ﺳـﺎل ﺑـﻮد ه و در ﺳـﺎل 1947 ﺣﺪود 4 ﻣﯿﻠﯿﻮن و در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ 11 ﻣﯿﻠﯿﻮن ﻣﺎده ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﻧﺪ ﮐﻪ ﺳﺎﻻﻧﻪ 1000 ﺗﺎ 2000 ﻣﺎده ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺟﺪﯾﺪ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻓﻬﺮﺳﺖ اﺿﺎﻓﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد و ﻫﺮ ﺳﺎﻟﻪ 100000 ﻣﺎده ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻣﺘﻔﺎوت ﺗﻮﻟﯿﺪ ﯾﺎ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯿ ﺸﻮد. اﻃﻼﻋﺎت ﺳﻢ ﺷﻨﺎﺳﯽ ﺗﮑﻤﯿﻞ ﺷﺪه ﻓﻘﻂ در ﻣﻮرد 10000 ﻧﻮع ﻣﺎده ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ اﺳﺖ اﯾﻦ در ﺣﺎﻟﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺣﺪود ﯾﮏ ﻣﯿﻠﯿﻮن اﻧﺴﺎن ﻫﺮ ﺳﺎﻟﻪ در اﺛﺮ ﺗﻤﺎس ﺑﺎ ﻣﻮاد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻓﻮت ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ و ﯾﺎ از ﮐﺎر اﻓﺘﺎده ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ و ﺑﻪ ﺗﻨﻬﺎﯾﯽ ﺣﺪود 1 ﺗﺎ 4 ﻣﯿﻠﯿﻮن ﻣﺴﻤﻮﻣﯿﺖ ﻧﺎﺷﯽ از آﻓﺖ ﮐﺶ ﻫﺎ اﺗﻔﺎق ﻣﯽ اﻓﺘﺪ.

4 ﻣﯿﻠﯿﻮن ﻧﻔﺮ در آزﻣﺎﯾﺸﮕﺎﻫ ﻬﺎي ﻣﻮاد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ در ﺟﻬﺎن ﻣﺸﻐﻮل ﺑﻪ ﮐﺎر ﻫﺴﺘﻨﺪ و ﺧﯿﻠﯽ از اﯾﻦ ﺗﻌﺪاد ﺑـﻪ ﮔﻮﻧﻪ اي ﺑﺎ ﻣﻮاد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ در ﻣﺤﯿﻂ ﻫﺎي ﮐﺎري دﯾﮕﺮ ﻧﯿﺰ ﺳﺮ و ﮐﺎر دارﻧﺪ. ﻓﻘﻂ 1% از ﮐﻞ ﻣـﻮاد ﺷـﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪه ﻣﺼﺮف ﻋﻤﻮﻣﯽ دارد. ﻣﻮاد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ در اﻧﺒﺎر ﺧﯿﻠﯽ راﯾﺞ ﻫﺴﺘﻨﺪ اﮔﺮ اﯾﻤﻦ ﻧﮕﻬﺪاري ﻧﺸﻮﻧﺪ می تواﻧﻨﺪ ﺑﺎﻋﺚ آﺳﯿﺐ ﺟﺪي ﺷﻮﻧﺪ. ﻣﻮاد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ درون ﺑﺎر اﻧﺪاز ﯾﺎ ﮐﺎﻧﺘﯿﻨﺮ ﯾﺎ ﭘﺎﻟﺖ ﻗﺮار ﮔﯿﺮﻧﺪ.

ﯾﺎ ﻣﻮاد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺨﺸﯽ از ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺎر ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﮐﻠﯿﻪ ﻇﺮوف و ﻣﻮاد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ اﻋـﻢ از ﮐﻮﭼﮏ، ﻣﺘﻮﺳﻂ و ﺑﺰرگ ﺑﺎﯾﺪ داراي ﺑﺮﭼﺴﺐ ﺑﺎﺷﺪ ﺗﺎ ﺑﻪ ﻋﻤﻮم اﻓﺮادي ﮐﻪ ﺑﺎ آن ﺳﺮ و ﮐﺎر دارﻧـﺪ آﮔﺎﻫﯽ دﻫﺪ که ﻣﺤﺘﻮي ﻇﺮف ﭼﯿﺴﺖ؟ و ﭼﻪ ﺧﻄﺮاﺗﯽ دارد؟

چند نکته:

• ﻫﻤﻪ ﻣﻮاد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺳﻤﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ.
• ﯾﮏ ﻣﺎده ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﺳﻤﯽ ﻗﻠﻤﺪاد ﻣﯽ ﮔﺮدد ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻘﺪار ﺑﺴﯿﺎر زﯾﺎدي وارد ﺑﺪن ﺷﻮد. ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻮاد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻧﺴﺒﺘﺎ ﺳﻤﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ. به همین دﻟﯿﻞ ﺑﺎﯾﺴﺘﯽ به مقدار زﯾﺎدي وارد ﺑﺪن ﺷـﻮﻧﺪ ﺗـﺎ اﯾﺠﺎد اﺛﺮات ﻧﺎﻣﻄﻠﻮب ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ.
• ﺑﺮﺧﯽ ﻣﻮاد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺷﺪﯾﺪا ﺳﻤﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﯾﮏ ﻣﻘﺪار ﮐﻤﯽ از آن ﮐﻪ وارد ﺑﺪن ﺷـﻮد ﻣـﯽ ﺗﻮاﻧـﺪ اﯾﺠﺎد اﺛﺮات ﻧﺎﻣﻄﻠﻮب ﺷﺪﯾﺪ ﻧﻤﺎﯾﺪ.
• ﻣﻮاد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ از ﻃﺮﯾﻖ ﺗﻨﻔﺴﯽ و ﺗﻤﺎس ﭘﻮﺳـﺘﯽ وارد ﺑـﺪن ﺷـﻮﻧﺪ. ﻣـﻮاد ﺷـﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺑﻄـﻮر ﺗﺼﺎدﻓﯽ در ﻃﯽ ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺧﻮردن، ﻧﻮﺷﯿﺪن، ﺳﯿﮕﺎر ﮐﺸﯿﺪن و دﺳﺖ زدن ﺑﻪ ﭼﺸﻤﻬﺎ ﺑﺎ دست ها آﻟﻮده ﺑﻪ ﻣﻮاد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ وارد ﺑﺪن ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ.

ﻋﻮاﻣﻞ ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ

ﻋﻮاﻣﻞ ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ در ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺎر در ﺑﺮﮔﯿﺮﻧﺪه ﺗﻤﺎم ﻣﻮاد اوﻟﯿﻪ، ﺧﺎم، واﺳﻄﻪ و ﻓﺮآورده ﻫﺎي اﺻﻠﯽ ﮐﻪ در ﺻﻨﻌﺖ ﺑﻪ ﮐﺎر ﻣﯽ روﻧﺪ ﯾﺎ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ، ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. اﯾﻦ ﻣﻮارد ﮐﻪ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﮔﺎز، ﻣﺎﯾﻊ و ﺟﺎﻣﺪ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﯾﺎ ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ ﺑﻮده و داراي ﻣﻨﺸﺎء ﮔﯿﺎﻫﯽ، ﺣﯿﻮاﻧﯽ و ﯾﺎ ﻣﺼﻨﻮﻋﯽ (ﻣﻌﺪﻧﯽ، اﻟﯽ) ﺑﺎﺷﻨﺪ.

ﮔﺴﺘﺮش ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژي و ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺟﻬﺖ ﺗﻮﻟﯿﺪ ، ﻣﻮﺟﺐ ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ دهها ﻫﺰار ﻧﻮع ﻣﺎده ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ در ﺻﻨﺎﯾﻊ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﮔﯿﺮد. ﺗﻮﻟﯿﺪ و ﮐﺎرﺑﺮد اﯾﻦ ﻣﻮاد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﺧﻮاص ﻣﺨﺘﻠﻒ ﭼﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻮاد ﺧﺎم، ﻣﻮاد ﺑﯿﻨﺎﺑﯿﻨﯽ و ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻧﻬﺎﯾﯽ، ﻣﻮﺟﺐ آﻟﻮدﮔﯽ ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺎري ﮔﺮدﯾﺪه و ﺳﻼﻣﺘﯽ اﻓﺮاد ﺷﺎﻏﻞ در ﺻﻨﺎﯾﻊ را ﺑﻪ ﻣﺨﺎﻃﺮه اﻧﺪاﺧﺘﻪ اﺳﺖ ﻋﻮاﻣﻞ ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ زﯾﺎن آور ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺎر در ﺑﺮﮔﯿﺮﻧﺪه ﻫﻤﻪ ﻣﻮادي اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻣﺤﯿﻂ ﻫﺎي ﮐﺎري ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮﻧﺪ و داراي اﺛﺮات ﺳﻮء ﺑﺮ ﺳﻼﻣﺖ ﮐﺎرﮐﻨﺎن ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ. ﻫﺮ ﯾﮏ از اﯾﻦ ﻣﻮاد داراي ﺧﻄﺮات و زﯾﺎن ﻫﺎي وﯾﮋه ﺧﻮد اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺻﻮرت ﺗﻤﺎس ﻓﺮد ﺑﺎ آن رخ ﻣﯽ دﻫﺪ. ﺑﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ زﯾﺎن آور ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺎر ، آﻻﯾﻨﺪه ﻫﺎي ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻧﯿﺰ اﻃﻼق ﻣﯽ ﺷﻮد

ﻣﻌﻤﻮﻻ وﻗﺘﯽ از واژه آﻻﯾﻨﺪه ﻫﺎي ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺎر اﺳﺘﻔﺎده ﻣﯽ ﺷﻮد ﻣﻨﻈﻮر اﺛﺮات ﺑﻬﺪاﺷﺘﯽ اﯾﻦ ﻣﻮاد ﺑﺮﺳﻼﻣﺖ ﮐﺎرﮐﻨﺎن اﺳﺖ و ﺳﺎﯾﺮ ﺧﻄﺮات ﻧﺎﺷﯽ از ﻣﻮاد ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺣﺮﯾﻖ و اﻧﻔﺠﺎر ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﻧﻤﯽ ﺑﺎﺷﺪ (اﯾﻦ ﺧﻄﺮات ﺑﻪ ﻣﺒﺤﺚ اﯾﻤﻨﯽ ﻣﻮاد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻣﺮﺑﻮط ﻣﯽ ﺷﻮد). ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﮔﺴﺘﺮش ﮐﺎرﺑﺮد ﻣﻮاد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ در ﺻﻨﺎﯾﻊ، در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ آﻻﯾﻨﺪه ﻫﺎي ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺎر ﯾﮑﯽ از ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ ﻋﻮاﻣﻞ زﯾﺎن آور در ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺎر ﻣﺤﺴﻮب ﺷﺪه و ﺳﻼﻣﺘﯽ ﺗﻌﺪاد زﯾﺎدي از ﻧﯿﺮوي ﮐﺎررا ﺑﻪ ﺧﻄﺮ اﻧﺪاﺧﺘﻪ اﺳﺖ.

مشکلات ناشی از آلاینده های شیمیایی محیط کار

اﯾﻦ ﻣﺸﮑﻼت از دو دﯾﺪﮔﺎه ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﻨﺪ:

• ایمنی
• بهداشت

رﯾﺴﮏ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ از ﻟﺤﺎظ اﯾﻤﻨﯽ وﺟﻮد دارﻧﺪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از:

1. آتش سوزی
2. اﻧﻔﺠﺎر
3. ﺳﻤﯿﺖ ﻣﻮاد
4. ﻣﺸﮑﻞ ﺧﻮرﻧﺪﮔﯽ
5. ﺳﻮزاﻧﻨﺪﮔﯽ

طبقه بندی فیزیکی عوامل شیمیایی محیط کار

حالات فیزیکی مواد شیمیایی

1. ﮔﺎزﻫﺎ و ﺑﺨﺎرات: ﺑﻄﻮر ﮐﻠﯽ ﮔﺎز ﺑﻪ ﻣﺎده اي اﻃﻼق ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ در ﺑﺎﻻي دﻣﺎي ﺑﺤﺮاﻧﯽ و ﺑﺨﺎر ﺑﻪ ﻣﺎده اي ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ در ﺣﺎﻟﺖ ﮔﺎزي در زﯾﺮ ﺣﺮارت ﺑﺤﺮاﻧﯽ اﺳﺖ. ﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ اﺻﻄﻼح ﮔﺎز ﺑﻪ ﻫﺮ ﺟﺴﻤﯽ ﮐﻪ در ﺣﺮارت 25 درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﯽ ﮔﺮاد و ﻓﺸﺎر 760 ﻣﯿﻠﯽ ﻣﺘﺮ ﺟﯿﻮه ﺑﻪ ﺻﻮرت ﮔﺎز وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﺨﺎر ﻫﻢ ﺑﻪ ﻣﺎده اي ﮔﻔﺘﻪ ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ در 25 درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﯽ ﮔﺮاد و ﻓﺸﺎر 760 ﻣﯿﻠﯽ ﻣﺘﺮ ﺟﯿﻮه ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﺎﯾﻊ ﯾﺎ ﺟﺎﻣﺪ ﺑﺎﺷﺪ. ﮔﺎزﻫﺎ و ﺑﺨﺎرات آﻻﯾﻨﺪه ﻫﺎﯾﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ از ﻧﻈﺮ ﻓﯿﺰﯾﮑﯽ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﮔﺎز ﻫﺴﺘﻨﺪ . ﺗﻔﺎوت آﻧﻬﺎ در اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﮔﺎزﻫﺎ در دﻣﺎ و ﻓﺸﺎر ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ (ﻣﺘﻌﺎرﻓﯽ) ﺷﮑﻞ ﮔﺎزي دارﻧﺪ اﻣﺎ ﺑﺨﺎرات ﻣﺤﺼﻮل ﻣﻮادي ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ در دﻣﺎ و ﻓﺸﺎر ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﺟﺎﻣﺪ و ﯾﺎ ﻣﺎﯾﻊ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻨﺪ. به عبارت دﯾﮕﺮ ﺑﺨﺎر، ﻓﺮآورده ﺗﺒﺨﯿﺮ ﻣﻮادي اﺳﺖ ﮐﻪ در دﻣﺎي ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ ﻣﺎﯾﻊ (ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺑﻨﺰن ، ﺗﻮﻟﻮﺋﻦ و …) و ﮔﺎﻫﯽ ﻓﺮآورده ﺗﺼﻌﯿﺪ ﺟﺎﻣﺪات (ﻣﺎﻧﻨﺪ ﯾﺪ) اﺳﺖ. ﺑﺴﯿﺎري از آﻻﯾﻨﺪه ﻫﺎي ﻫﻮا در ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺎر ﺑﻪ اﯾﻦ ﺷﮑﻞ در ﻫﻮا وﺟﻮد دارﻧﺪ ﻣﺜﻼ آﻻﯾﻨﺪه ﻫﺎﯾﯽ ﻧﻈﯿﺮ ﻣﻮﻧﻮاﮐﺴﯿﺪ ﮐﺮﺑﻦ (co)، دي اﮐﺴﯿﺪ ﮔﻮﮔﺮد (so2)، دي اﮐﺴﯿﺪ ﮐﺮﺑﻦ (co2) و ﺑﺨﺎرات ﻫﯿﺪرو ﮐﺮﺑﻦ ﻫﺎ و ﺣﻼل ﻫﺎ ﮐﻪ از آﻻﯾﻨﺪه ﻫﺎي ﻣﻬﻢ در ﺻﻨﻌﺖ ﻓﻮﻻد ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ از دﺳﺘﻪ ﮔﺎزﻫﺎ و ﺑﺨﺎرات ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﺑﺴﯿﺎري از اﯾﻦ آﻻﯾﻨﺪه ﻫﺎ ﺑﺪون رﻧﮓ و ﺑﻮ ﺑﻮده و در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﺑﺎ ﺣﻮاس ﭘﻨﺞ ﮔﺎﻧﻪ ﻧﻤﯽ ﺗﻮان ﺑﻪ وﺟﻮد آﻧﻬﺎ در ﻣﺤﯿﻂ ﭘﯽ ﺑﺮد.
2. ﻣﻮاد ﻣﻌﻠﻖ (آﯾﺮوﺳﻮل) : اﻧﺘﺸﺎر و ﭘﺮاﮐﻨﺪﮔﯽ ذرات ﻣﯿﮑﺮوﺳﮑﻮﭘﯽ ﺟﺎﻣﺪ ﯾﺎﻣﺎﯾﻊ در ﯾﮏ ﻓﺎز ﮔﺎزي ﺧﺎص و ﯾﺎ در ﻫﻮا
3. ﮔﺮد و ﻏﺒﺎرﻫﺎ: ذرات ﺟﺎﻣﺪ ﻣﻌﻠﻖ در ﻫﻮا ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ در اﺛﺮ ﺧﺮد ﺷﺪن ﻣﻮاد ﺟﺎﻣﺪ در ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎي ﻣﮑﺎﻧﯿﮑﯽ ﯾﺎ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﮔﺮد و ﻏﺒﺎر اﮐﺴﯿﺪﻫﺎي آﻫﻦ ﮐﻪ در اﺛﺮ ﺧﺮد ﮐﺮدن ﺳﻨﮓ آﻫﻦ در ﺻﻨﺎﯾﻊ ﻓﻮﻻد در ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺎر ﭘﺨﺶ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ.
4. دﻣﻪ ﻫﺎ: ذرات ﺟﺎﻣﺪ ﺷﻨﺎور در ﻫﻮا ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ در اﺛﺮ ﺳﺮد ﺷﺪن ﺑﺨﺎرات ﻓﻠﺰي (در ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻓﻠﺰات ذوب ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ و ﯾﺎ در ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺟﻮﺷﮑﺎري) اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﮔﺮدﻧﺪ . ﻧﻈﯿﺮ دﻣﻪ ﻫﺎي اﮐﺴﯿﺪ آﻫﻦ ﮐﻪ در ﮐﻮره ﻫﺎي ذوب ﺳﻨﮓ آﻫﻦ در ﺻﻨﺎﯾﻊ ﻓﻮﻻد ﺗﻮﻟﯿﺪ و وارد ﻫﻮاي ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺎر ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ
5. ﻣﯿﺴﺖ ﻫﺎ: ذرات ﻣﺎﯾﻊ ﺷﻨﺎور در ﻫﻮا ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ در اﺛﺮ اﺳﭙﺮي ﯾﺎ ﭘﺎﺷﯿﺪن ﻣﺎﯾﻌﺎت وارد ﻫﻮاي ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺎر ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ اﺳﯿﺪ ﮐﺮوﻣﯿﮏ ﮐﻪ در ﻋﻤﻠﯿﺎت آﺑﮑﺎري ﺑﻪ اﯾﻦ ﺷﮑﻞ وارد ﻫﻮاي ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺎر ﻣﯽ ﮔﺮدد . ﻻزم ﺑﻪ ذﮐﺮ اﺳﺖ ﮐﻪ اﮔﺮ ذرات ﻣﺎﯾﻊ ﻣﻮﺟﻮد در ﻫﻮا آب ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ آن «مه» می گوﯾﻨﺪ
6. دود : ذرات ﺟﺎﻣﺪ ﻣﻌﻠﻖ در ﻫﻮاﺳﺖ ﮐﻪ از ﻃﺮﯾﻖ اﺣﺘﺮاق ﻧﺎﻗﺺ ﻣﻮاد آﻟﯽ اﯾﺠﺎد ﻣﯽ ﺷﻮد و ﺑﺎ ﭼﺸﻢ دﯾﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد . دود در واﻗﻊ ذرات ﮐﺮﺑﻦ ﺟﺎﻣﺪ ﻣﻌﻠﻖ در ﻫﻮا ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ
7. اﺳﻤﺎگ – Somg : از دو ﮐﻠﻤﻪ fog , smoke ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪه و اﺻﻄﻼﺣﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ آﻟﻮدگی های اﺗﻤﺴﻔﺮي ﮐﻪ در اﺛﺮ آﺋﺮوﺳﻮل های ﺣﺎﺻﻞ از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﯿﻌﯽ و ﯾﺎ ﺻﻨﻌﺘﯽ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ اﻃﻼق ﻣﯽ ﮔﺮدد.
8. اﺳﭙﺮی: اﺳﺘﻌﻤﺎل آﺋﺮوﺳﻮل ها، ﺳﻮﺳﭙﺎﻧﺴﯿﻮن ها و اﻣﻮﻟﺴﻮن ها ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎر و اﺳﺘﻔﺎده از آﻧﻬﺎ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﭘﺎﺷﯿﺪﻧﯽ در ﻣﺤﯿﻂ ﺑﺎز و ﯾﺎ روي ﺳﻄﻮح ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﻨﺎم اﺳﭙﺮي ﻣﻌﺮوف اﺳﺖ.
9. ﻣﻪ – Fog: ذرات ﯾﺎ ﻗﻄﺮات رﯾﺰ ﻣﺎﯾﻊ در ﻫﻮا
   ﺳﻮﺳﭙﺎﻧﺴﯿﻮن ها: ﺗﻌﻠﯿﻖ ذرات ﺟﺎﻣﺪ در آب و ﯾﺎ ﻣﺎﯾﻊ دﯾﮕﺮ ﮐﻪ ﺑﺮاي ﻣﺪت ﮐﻮﺗﺎه و ﯾﺎ ﻃﻮﻻﻧﯽ ﭘﺎﯾﺪار و ﺑﺮﻗﺮار ﺑﻤﺎﻧﺪ.
   اﻣﻮﻟﯿﺴﯿﻮن: ﻗﻄﺮات زﯾﺮ ﻣﺎﯾﻊ در ﯾﮏ ﻣﺎﯾﻊ دﯾﮕﺮ

ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ اﯾﻦ ﻣﻮاد در ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺎر ﻻزم اﺳﺖ:

1. ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد.
2. ﻣﻮاد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﻣﻮﺟﻮد در ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺎر ﻓﻬﺮﺳﺖ ﺷﻮد.
3. از ﻫﻮاي ﻣﺤﯿﻂ ﻧﻤﻮﻧﻪ ﺑﺮداري ﺷﻮد.
4. ﺧﻄﺮات و ﺧﺼﻮﺻﯿﺎت اﯾﻦ ﻣﻮاد از ﻣﻨﺎﺑﻊ اﺳﺘﺨﺮاج ﺷﻮد.
5. ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺎر ﻣﻮرد ﺑﺎزرﺳﯽ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد.
6. ﮐﺎرﮐﻨﺎن به ﻄﻮر ﻣﺮﺗﺐ ﻣﻮرد ﻣﻌﺎﯾﻨﻪ ﻗﺮار ﮔﯿﺮﻧﺪ

در واﻗﻊ ﻣﻮارد ﻓﻮق ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺘﺨﺼﺺ ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﺻﻨﻌﺘﯽ اﻧﺠﺎم میگیرد راه های ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ اﯾﻦ ﻋﻮاﻣﻞ در ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺎر اﺳﺖ. ﭘﺲ از ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ اﯾﻦ ﻣﻮاد ﺑﺎﯾﺪ از ﻃﺮﯾﻖ اﻧﺪازه ﮔﯿﺮي و ﺗﻌﯿﯿﻦ ﻣﯿﺰان آﻧﻬﺎ در ﻫﻮاي ﻣﺤﯿﻂ ﮐﺎر در ﺧﺼﻮص زﯾﺎن آور ﺑﻮدن آﻧﻬﺎ ﻗﻀﺎوت ﻧﻤﻮد. زﯾﺎن آور ﺑﻮدن اﯾﻦ آﻻﯾﻨﺪه ﻫﺎ ﺑﻪ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻔﯽ ﺑﺴﺘﮕﯽ دارد

ادامه مطالب زیر را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید:

• عواﻣﻞ ﻣﻮﺛﺮ ﺑﺮ آﺳﯿﺐ رﺳﺎﻧﯽ آﻻﯾﻨﺪه ﻫﺎی ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ
• علل حوادث مواد شیمیایی
• عناصر کلیدی استاندارد خطر مواجهه با مواد شیمیایی OSHA
• هویت یا شناسایی مواد شیمیایی
• کدهای بین المللی در شناسایی مواد شیمیایی
• کالاهای خطرناک
• طبقه بندی استانداردهای NFPA مواد شیمیایی
• سیستم طبقه بندی کالاهای خطرناک سازمان ملل
• الزامات برچسب گذاری مواد شیمیایی
• نگهداری و انبارداری ایمن مواد قابل اشتعال و سوختن
• جدول توصیفی برچسب گذاری مخاطرات مواد شیمیایی

حتما بخوانید:

⇐ آشنایی با برچسب های ایمنی مواد شیمیایی مایع و جامد خطرناک

⇐ استاندارد بین المللی ایمنی مواد شیمیایی (GHS)

⇐ جزوه ایمنی مواد شیمیایی دکتر کلات پور

⇐ ایمنی مواد شیمیایی و فرایند