اولویت بندی متغیرهای ایمنی با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP)

اولویت بندی متغیرهای ایمنی با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP)

چكیده:

در این تحقیق به اولویت بندی متغیرهای ایمنی با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) پرداخته شده است. با توجه به  اینکه در صنایع مختلف منجمله صنعت مس از متغیرهای مختلف ایمنی برای مدیریت ایمنی صنعت مورد استفاده قرار می گیرد، در این مطالعه مهمترین متغیرهایی تأثیرگذار بر مدیریت ایمنی صنعت که قابلیت تغییر از نظر کاربردی را دارند، مورد مطالعه قرار می گیرند. لازم به ذکر است بسیاری از خط مشی ها، دستورالعمل های ایمنی و فرایندهای ایمنی در سازمان بر اساس تفکر سنتی کمتر مورد بازنگری و تغییر قرار می گیرند. این مطالعه تعریف گردید تا بر اساس روش فوق الذکر متغیرهای ایمنی اولویت بندی گردد. نتایج رتبه بندی به صورت جدول و نمودار ارائه شده که در آن شناسایی خطر در اولویت اول قرار گرفته است.

مقدمه

در این تحقیق به اولویت بندی متغیرهای ایمنی با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی AHP (مطالعه موردی: مس منطقه کرمان حوزه سرچشمه) انجام شده است. سیستم های فازی در کاربردهای مختلف مورد استفاده قرار گرفته اند. اخیراً سیستم های فازی مبتنی بر قانون به صورت موفقیت آمیزی به مسائل دست بندی الگوها اعمال شد اند نکته مثبت در این گونه سیستم ها در نظر گرفتن دقت دسته بندی و قابلیت فهم نتیجه ی دسته بندی به صورت توأم می باشد. ابتدا متغیرهای ایمنی کاربردی در صنعت مس انتخاب گردید. مهمترین وظیفه تصمیم گیرندگان، تعیین فاکتورهاى اختصاصى (گزینه ها و معیارهاى مسأله مورد نظر و در صورت نیاز استفاده از زیر معیارها) در ساختار سلسله مراتبى است. از آنجا که کارایى و اثربخشى و نیز صحت و پذیرش نتایج اولویت بندى، به میزان قابل توجهى تحت تأثیر گزینه ها و معیارهاى ارزیابى قرار دارد، لذا اطلاعات کافى جهت ارائه صحیح مسئله باید در نظر گرفته شود سپس اولویت بندی متغیرهای ایمنی بر اساس روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) با استفاده از پرسشنامه طراحی شده انجام شد روش نمونه گیری به صورت تصادفی انجام شد.

پس از جمع آوری پرسشنامه هاى ارائه شده به کارشناسان متخصص در زمینه ایمنی و کارشناسان فنی کارخانه مس به همراه ماتریس مقایسات زوجى و مشخص نمودن میزان ارجحیت هر یک از افراد، اطلاعات مربوطه استخراج و اولین پردازش اطلاعات و اولویت بندی آن ها توسط نرم افزار Excel انجام شد. ابتدا میزان سازگارى مقایسات تعیین و بعد از اطمینان از قابل قبول بودن اولویت هاى به دست آمده، معدل نظرات ارائه شده به روش میانگین هندسی و ضرایب هر یک از ماتریس های مقایسات زوجی محاسبه گردید.

جهت تعیین قابل قبول بودن اولویت هاى به دست آمده از مقایسه ماتریس ها و سازگارى مقایسات از نرخ سازگاری با توجه به فرمول هاى مربوطه استفاده می گردد. حاصل تقسیم شاخص سازگاری بر شاخص تصادفی ماتریس هم بعدش معیار مناسبی برای قضاوت در مورد میزان سازگاری می باشد که نرخ سازگاری نامیده می شود. هر گاه CR کمتر از 10 درصد باشد، ماتریس از نرخ سازگاری قابل قبولی برخوردار است.

محاسبه وزن نهایى با ادغام وزن هاى نسبى از طریق مجموع حاصل ضرب وزن هر معیار در وزن گزینه مربوط به آن به دست آمد و در نهایت گزینه ها با استفاده از مقایسات زوجى ماتریس ها و عملیات ریاضى اولویت بندى شد و گزینه برتر مشخص می گردد.

در سال 2013 مطالعه ای توسط آقای قرابی و آقای عطاری در مورد تعیین روشی برای ارزیابی زیست محیطی صنایع سیمان ایران انجام شد. آنان در این مطالعه با کمک کارشناسان صنعت سیمان و اساتید دانشگاه، پنج کارخانه را به عنوان گزینه های مطالعاتی انتخاب کردند و همچنین 14 شاخص زیست محیطی را در نظر گرفتند که با پرسش از 20 نفر از خبرگان کفایت شاخص ها را بررسی و در نهایت شاخص “بازدهی ناکافی اجرای ایزو 1400 ” نیز به عنوان شاخص پانزدهم اضافه شد. سپس با استفاده از روش تاپسیس شاخص پانزدهم (فوق الذکر) و شاخص “شدت انتشار CO به هوا” به ترتیب به عنوان شاخص های مهم انتخاب شدند.

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ ارائه مدل سلسله مراتبی در تصمیم گیری

⇐ فرایند تحلیل سلسله مراتبی AHP