اقدام های کاهش آسیب پذیری سازه ای و غیرسازه ای در بلایا
اقدام های کاهش آسیب پذیری سازه ای و غیرسازه ای در بلایا
اقدام های کاهش آسیب پذیری سازه ای و غیرسازه ای در بلایا
فرمت: Pdf تعداد صفحات: 27
اهداف یادگیری:
پس از مطالعه این بخش، انتظار میرود فراگیر بتواند
- اجزای غیر سازه ای ساختمان را نام ببرد
- اهمیت انجام اقدام های کاهش آسیب غیر سازه ای را به طور خلاصه توضیح داده آنها را طبقه بندی نماید.
- اهمیت وجود اقدام های قانونی را در کاهش آسیب غیر سازه ای توضیح داده چند مثال از این مورد را بیان نماید.
- نقش برنامه های آموزشی در خصوص اقدام های کاهش آسیب غیر سازه ای را توضیح دهد.
- چند مورد از اقدام های کاهش آسیب غیر سازه ای قابل انجام در محیط فیزیکی پیرامون خود را بیان نماید.
- مثال هایی از اقدام های کنترل محیطی را در جهت کاهش آسیب غیرسازه ای به تفکیک زمین لرزه سیل و زمین لغزش نام ببرد.
- گروه بندی ساختمانها را توضیح دهند.
- انواع بارگذاری در ساختمانها را به تفکیک دسته بندی کنند.
- روش های بهسازی و مقاوم سازی سازه های فولادی بیان کنند
- روش های بهسازی و مقاوم سازی سازه های بتنی را توضیح دهند.
- با روش های بهسازی و مقاوم سازی سازه های بنایی آشنایی پیدا کنند.
- انواع سطوح عملکرد ساختمانها را پس از زمین لرزه با شاخص های ارزیابی خرابی آنها بیان کنند.
مقدمه
مرحله کاهش خطر بلایا به عنوان نخستین مرحله در چرخه مدیریت بلایا اهمیت چشمگیری دارد اقدام های کاهش خطر بلایا حوزه وسیعی از اقدام ها را شامل می شود که قبل از رخداد یک رویداد انجام می گیرد و منجر به کاهش موارد بیماری آسیب مرگ می شود و در ضمن خسارت به دارایی ها را نیز در حوزه رخداد حادثه محدود می نماید (۱،۲) در همین راستا در متون مختلف نیز از مرحله کاهش خطر بلایا به عنوان اساس و پایه مدیریت شرایط اضطراری یاد می شود و اقدام های کاهش خطر بلایا را شامل تلاش های مستمر در جهت حفظ زندگی و دارایی های افراد از خطرات و پیامدهای زیانبار بلایا میدانند. (۳) یک دسته مهم در برنامه ریزی کاهش آسیب پذیری بلایا در مرحله کاهش انجام اقدامات کاهش آسیب غیر سازه ای می باشد که با توجه به اهمیت موضوع این بخش به ارائه توضیحاتی در این خصوص می پردازد.
اقدام های کاهش آسیب غیر سازه ای
کاهش آسیب پذیری غیر سازه ای عموماً شامل اقداماتی است که منجر به کاهش در احتمال وقوع یا پیامدهای خطر می شود. تکنیک های کاهش آسیب غیرسازه ای اغلب شامل سازوکارهای تطابق بشر با طبیعت است. سازوکارهایی که با هزینه کمتر آسایش نسبی بیشتری را برای انسان فراهم می کنند. این اقدام ها به طور کلی با در نظر گرفتن رویکرد تمام مخاطرات در ۵ دسته زیر طبقه بندی می شوند: (۴)
- اقدام های قانونی
- برنامه های آموزشی و ارتقاء دهنده سطح آگاهی جامعه
- تغییرات فیزیکی غیر سازه ای
- کنترل محیطی
- تغییرات رفتاری
اقدام های قانونی
این دسته از اقدام ها از طریق اجرایی شدن قوانین مرتبط بر فعالیت های انسانی اعمال می شود که خطر مخاطره را محدود می کند. کاربرد اقدام های قانونی در موارد کاهش آسیب غیر سازه ای بسیار فراگیر است و جلب رضایت عمومی نیز در این زمینه مشکل می باشد زیرا افراد به طور معمول مجبور به پرداخت بهای سنگینی در قبال اجرای این دسته از قوانین شده و از سوی دیگر باید با موارد تخلف از قانون نیز برخورد جدی از سوی مراجع قانونی صورت گیرد. نمونه هایی از اقدام های قانونی شامل موارد زیر است:
– مدیریت کاربری زمین
در این حیطه بر قوانین و محدودیت های قانونی در خصوص چگونگی استفاده از زمین نظارت می شود. همچنین این دسته از قوانین و مقررات در طراحی مناطق جغرافیایی مشخص نظیر مناطق ساحلی تپه ای و … به کار میرود.
حفاظت از فضای سبز
این حیطه شامل نظارت و وضع قوانین و محدودیت هایی بر ساخت و ساز و فعالیت های دیگر انسانی با هدف حفظ و گسترش فضای سبز می باشد.
اجتناب از خدمات دهی به مناطقی با خطر بالا
زمانی که با وجود قوانین و مقررات پیشگیرانه باز هم اقامت های ناآگاهانه یا عمدی در مناطق و زمین های در معرض مخاطرات طبیعی با درجه خطر بالا صورت می گیرد با قطع خدمات شهری نظیر آب، برق، وسایل ارتباطی و … می توان مانع از افزایش رشد جمعیت و کاهش روند تمایل به سکونت در این دسته از مناطق غیرایمن شد البته اجرای این اقدام تنها زمانی قابل قبول است که امکان زندگی در مناطق امن دیگر از سوی مسئولین برای ساکنین مناطق غیرایمن از پیش در نظر گرفته شده و فراهم باشد در غیر این صورت نتیجه این اقدام می تواند منجر به وقوع بلای ثانویه دیگری شود.
کنترل تراکم جمعیت
از طریق تخمین زدن تعداد نفراتی که در یک منطقه با خطرات شناسایی شده زندگی می کنند محدود کردن آسیب پذیری ها و فراهم نمودن منابع لازم برای حفاظت جمعیت و پاسخ به مخاطرات شناخته شده امکان پذیر است بسیاری از سازوکارهای پاسخ پیشبینی شده هنگام وقوع بلایا و فوریت ها به درستی اجرا نمی شوند زیرا تعداد تلفات و صدمات در منطقه آسیب دیده بسیار بیشتر از میزان برآورد شده می باشد.
- قوانین کاربری ساختمان
به منظور محافظت غیر سازه ای در مقابل مخاطرات مشخص محدود نمودن نوع فعالیتی در یک ساختمان انجام می شود امکان پذیر است این محدودیت ها در خصوص افراد، مواد یا فعالیت ها اعمال می گردند
- تولید، استفاده حمل و نقل و دفع مواد خطرناک
مواد خطرناک یکی از تهدیدهای مهم و اصلی در ارتباط با زندگی و دارایی افراد در کشورها به شمار میروند. بیشتر دولت ها استانداردهای ایمنی و دستورالعمل های مرتبط با مواد خطرناک را در مراحل تولید، کاربرد، حمل و نقل و دفع تبیین نموده یا در حال توسعه آنها می باشند.
- مقررات و استانداردهای ایمنی
مقررات و استانداردهایی که فعالیت ها و شیوه های ایمن را شامل می شوند، بسیار مختلف بوده و حیطه های وسیعی را از سطح فردی، خانوار، جوامع، تجارت و دولت ها در بر می گیرند.
- مقررات استفاده از منابع طبیعی
استفاده از منابع طبیعی مشترک باید با هدف به حداقل رساندن خطر مخاطرات کنترل شود. به عنوان مثال استفاده از حوضه های آبریز طبیعی در یک منطقه خاص باید با هدف به حداقل رساندن خطر خشکسالی در آن منطقه کاملاً تحت کنترل و نظارت باشد.
- مقررات مرتبط با مدیریت آبهای سطحی
سرازیر شدن جریان آب از طریق ایجاد فرسایش در مناطق مبدأ و مقصد می تواند بسیار مخرب باشد. هنگام توسعه شهرها و بخصوص زمانی که مقادیر زیادی از زمین ها با مواد غیر قابل نفوذ نظیر سیمان پوشانده می شود میزان جاری شدن آبهای سطحی به مقدار قابل توجهی افزایش یافته زیرا ظرفیت نگهداری آب توسط زمین کاهش و امکان وقوع سیل افزایش می یابد وضع قوانین و مقررات مرتبط در خصوص مدیریت آبهای سطحی و انجام پروژه های تحقیقاتی در این زمینه به مدیریت و کاهش اثرات منفی ناشی از جریان یافتن آبهای سطحی کمک شایانی کرده که در نهایت با کاهش آسیب پذیری محیطی و ریسک مخاطرات مرتبط همراه می شود.
ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.
ورود یا ثبـــت نــــام + فعال کردن اکانت VIP
مزایای اشتراک ویژه : دسترسی به آرشیو هزاران مقالات تخصصی، درخواست مقالات فارسی و انگلیسی، مشاوره رایگان، تخفیف ویژه محصولات سایت و ...
حتما بخوانید:
دیدگاهتان را بنویسید
می خواهید در گفت و گو شرکت کنید؟خیالتان راحت باشد :)