ارزیابی گرما در محیط های کار

ارزیابی گرما در محیط های کار

همانطوری که قبلا نیز گفته شد عوامل محیطی مختلفی در تبادلات گرمایی بدن انسان دخیل هستند. از این رو ارزشیابی گرمای محیط صرفا با ذکر یک عامل (عموما میزان درجه حرارت محیط را برای بیان میزان گرما به کار می برند.) منطقی نبوده و باعث اشتباه در قضاوت می گردد.

شاخص های مختلفی برای محاسبه و بیان گرمای یک محیط وجود دارند. یکی از ساده ترین و مناسب ترین که توسط بسیاری از سازمان ها از جمله ISO,NIOSH و ACGIH نیز توصیه شده است شاخص WBGT نام دارد. برای محاسبه آن باید دمای تر طبیعی٬ دمای سنج خشک و دمای سنج گوی سان در دست باشد. در روابط مربوط به این شاخص سرعت جریان هوا و رطوبت هوا مستتر است.

هنگامی که کار در محیط های بسته انجام می گیرد مقدار WBGT از رابطه زیر محاسبه می شود.

WBGT=0.7Tnw + 0.3Tg

و هنگامی که کار در محیط باز انجام می گیرد WBGT از رابطه زیر محاسبه می شود.

WBGT= 0.7Tnw + 0.2Tg + 0.1Ta

در رابطه فوق:

• Tg مقدار دمای نشان داده شده به وسیله دماسنج گوی سان است که با میزان گرمای تابشی متناسب است.
• TnW دمای تر طبیعی است.

از آنجا که تعریق یک فاکتور مهم در تبادلات حرارتی بین انسان و محیط است داشتن وسیله ای که بتواند بیانگر میزان اتلاف حرارت از طریق تبخیر باشد ضروری است. اساسی ترین کار برای رسیدن به این منظور٬ استفاده از یک دماسنج جیوه ای معمولی است که مخزن آن به کمک پارچه ای که قدرت رسانایی مناسبی دارد(مانند کتان) پوشیده شده باشد. تبخیر آب از این پارچه قسمت حساس دماسنج به همان نحو که تبخیر عرق٬ بدن انسان را خنک می نماید.

Ta مقدر دمای محیط است که می توان آن را به سهولت و با استفاده از یک دماسنج معمولی به دست آورد.

بدون شک نوع پوششی که کارگر به تن دارد در میزان تبادلات گرمایی او نقش به سزایی را داراست. در هنگامی که بعنوان لباس کار٬ از لباسهای معمولی تابستانی استفاده شود WBGT محاسبه شده از روابط فوق به خوبی می تواند برای ارزشیابی دمای محیط کار مورد استفاده قرار گیرد ولی چنانچه کارگر به دلایل ناگزیر از پوشیدن لباس کار خاصی باشد باید بر اساس جدول زیر تنظیم کرد:

جهت ارزیای گرمای موجود در محیط کار٬ علاوه برشاخص WBGT باید نوع کار را نیز مشخص نمود. برای این منظور کار را برحسب میزان انرژی لازم برای انجام آن تقسیم بندی می کنند. به عبارتی دیگر مقداری انرژی که در هر کار مصرف می گردد می تواند مبنایی برای تقسیم بندی ان از نظر سبک یا سنگین بودن کار باشد.

براساس استاندارد موجود:

کار سبک کاری است ه میزان انرژی لازم برای انجام آن حداکثر ۲۰۰ کیلو کالری در ساعت باشد. مانند مشاغل دستی و بازویی سبک و یا کار با ماشین در حالت های نشسته و ایستاده.

کار متوسط کاری است که انرژی مورد نیاز آن از ۲۰۰ تا ۳۵۰ کیلو کالری در ساعت متغییر باشد مانند راه رفتن ضمن بلند کردن و هل دادن بار متوسط

کار سنگین کار است که مستلزم صرف انرژی به میزان بیش از ۳۵۰ کیلو کالری در ساعت است مانند کلنگ زدن و بیل زدن.

پس از انجام مراحل فوق می توان با استفاده از جدول زیر که توسط متخصصین بهداشت صنعتی آمریکا (ACGIH) بر اساس میزان WBGT توصیه شده و مورد نپذیرش کمیته فنی بهداشت حرفه ای کشور نیز قرار گرفته است٬ جهت قضاوت یا تامین شرایط مناسب کاری از نظر گرما اقدام نمود.

جدول ارزیابی حرارت در محیط کار براساس شاخص WBGT

حتما بخوانید:

⇐ راههای مقابله با گرمازدگی در محیط کار

⇐ بیماری ها و عوارض ناشی از گرما