ارزیابی اثرات وقایع گردوغبار و عناصر آب و هواشناسی بر بروز بیماریهای قلبی-عروقی و تنفسی

ارزیابی اثرات وقایع گردوغبار و عناصر آب و هواشناسی بر بروز بیماریهای قلبی-عروقی و تنفسی

The effect of dust events and meteorological elements on cardiovascular and respiratory diseases in south west of Iran

فرمت: WORD  تعداد صفحات: 23

چکیده:

مقدمه: محیط های خشک و نیمه خشک منشاء اصلی وقایع گردوغبار هستند. در سال های اخیر افزایش شیوع وقایع گردوغبار ناشی از دستکاری های زیست محیطی و صنعتی در جنوب غرب کشور، به 15برابر نسبت به قبل رسیده است و باعث ایجاد انواع مشکلات بهداشتی، اقتصادی و زیست محیطی شده است. مطالعات زیادی اثرات رخداد گردوغبار و عناصر آب و هواشناسی را بر بیماری های قلبی-عروقی و تنفسی بررسی نموده اند که نتایج ضد و نقیض به همراه داشته اند. مطالعه حاضر با هدف ارزیابی اثرات وقایع گردوغبار و عناصر آب و هواشناسی بر بروز بیماریهای قلبی-عروقی و تنفسی انجام پذیرفته است.

مواد و روش ها: پژوهش حاضر یک مطالعه­ کوهورت گذشته نگر بر اساس داده های اکولوژیک مبتنی بر جمعیت است. اطلاعات مربوط به بیماران مبتلا به بیماریهای قلبی-عروقی و تنفسی از بیمارستان بدست آمد. اطلاعات رخداد گردوغبار و عناصر آب و هواشناسی نیز از مرکز داده های سازمان آب و هواشناسی ایران گردآوری شد. با استفاده از نرم افزار آماری STATA نسخه 14، همبستگی بین ابتلا به بیماریهای مذکور و رخداد گردوغبار و تغییرات عناصر آب و هواشناسی بصورت منفرد بدست آمد (ضریب همبستگی اسپیرمن) و برای بررسی اثر همزمان متغیرها، از مدل آماری تعدیل یافته بوسیله معادله رگرسیون پواسون چند متغیره استفاده گردید.

یافته ها: در مجموع بیماران مبتلا به بیماریهای قلبی-عروقی و تنفسی، با هریک از متغیرهای مستقل، بجز در بیماران قلبی-عروقی زیر 60 سال، همبستگی معنی داری وجود داشت. نتایج مدل های آماری تعدیل یافته، نشان می دهند افزایش شدت رخداد گردوغبار موجب افزایش خطر بروز بیماری های قلبی-عروقی در جنس مذکر می شود (lag 0-21 CI95%=1.9872-3.0013  RR=2.68  P=0.01). افزایش شدت رخداد گردوغبار موجب افزایش خطر بروز بیماری های تنفسی در افراد بالای 60 سال می شود (lag 0-14 CI95%=2.12-1.23 RR=1.90 P=0.01). افزایش میانگین سرعت وزش باد نیز موجب کاهش خطر بروز بیماری های قلبی-عروقی در جنس مونث می شود (lag 0-14  CI95%=0.5550-0.9300  RR=0.78  P=0.03). افزایش میانگین رطوبت نسبی موجب افزایش خطر بروز بیماری های تنفسی در جنس مونث می شود (lag 0-3  CI95%=1.1059-0.9996  RR=1.05  P=0.05). افزایش میانگین دمای روزانه موجب کاهش خطر بروز بیماری های تنفسی در افراد بالای 60 سال می شود (lag 0-21  CI95%=0.9958-1.0451 RR=0.20 P=0.03).

نتیجه گیری: افزایش شدت طوفان های گردوغبار به همراه عناصر آب و هواشناسی موجب افزایش احتمال بروز بیماری های قلبی-عروقی و تنفسی شده است. اگرچه افزایش میانگین دما بر احتمال بروز بیماریهای مذکور غالبا اثر محافظتی داشته است.

Keywords: Dust events, Meteorological elements, Cardiovascular diseases, Respiratory diseases

مقدمه:

از نتایج مستقیم تغییر اقلیم ایجاد طوفان های گردوغبار و تغییرات آب و هوایی است(1). محیط های خشک یا نیمه خشک که حدود 33% از مساحت کل خشکی های زمین را پوشش میدهند، منشاء اصلی وقایع گردوغبار هستند(2). در سال های اخیر افزایش شیوع وقایع گردوغبار ناشی از دستکاری های زیست محیطی و صنعتی در سطح منطقه خاورمیانه، جهان و کشورهای همسایه غربی ایران، به15برابر نسبت به قبل رسیده است و باعث ایجاد انواع مشکلات بهداشتی، اقتصادی و زیست محیطی در ایران و به خصوص در استان های جنوب غرب کشور شده است(3). استان های جنوب غرب کشور با جمعیت اندکی کمتر از 5 میلیون نفر با دارا بودن ذخایر عظیم نفت و گاز، صنایع مادر، زمین های کشاورزی مرغوب، پرآب ترین و طولانی ترین رودخانه های کشور، تالاب های بین المللی و سدهای بزرگ و متعدد، نزدیکی به خلیج فارس و بنادر مهم از قطب های ویژه اقتصادی – صنعتی، کشاورزی و زیست محیطی در کشور محسوب می شود. بر اساس اطلاعات استخراج شده از سازمان هواشناسی کشور بیشترین فراوانی روزهای همراه با گردوغبار بر روی ایستگاه های واقع در استان های جنوب غرب کشور بخصوص دزفول قرار دارد بطوری که میانگین سالانه روزهای گرد و غباری در ایستگاه دزفول در 58 سال گذشته به 106 روز میرسد(4).

مطالعات زیادی در رابطه با ارتباط وقایع گردوغبار و عناصر آب و هواشناسی با سلامتی و نرخ مرگ و میر انجام شده است. در همین راستا،Teng et al بیان میکنند سکته قلبی در یک و دو روز بعد از طوفان گردوغبار در تایوان بطور معنی داری بیشتر از بقیه روزهای بدون گردوغبار بوده است(5). اما اپیدمیولوژیست ها تاثیر معنی داری در ارتباط بیماریهای قلبی-عروقی ذکر نمی کنند(6). همچنین سایر مطالعاتی که در ژاپن و کره جنوبی انجام شده نشان میدهد که طوفان های گردوغبار عملکرد ریوی را دچار اختلال می کند و همچنین بیماری های ریوی را نیز تشدید می کند. اگر چه در مطالعات دیگری که در تایوان انجام شده تاثیر طوفان گردوغبار بر بیماری آسم و بیماریهای عروق کرونر معنی دار گزارش نشده است(5, 7).

Ebrahimi et al در مطالعه ای نشان دادند اگرچه ارتباط بین بیماریهای تنفسی و طوفان گردوغبار از نظر آماری ناچیز است اما تعداد بیماریهای قلبی و عروقی بطور معنی داری با آن ارتباط دارد(2). تأثیر دمای محیط بر سکته قلبی حاد و اثرات مضر مواجهه کوتاه مدت با هوای گرم  و سرد در ایجاد خطر سکته قلبی بررسی شده است. تعدادی از مطالعات نشان میدهد که خطر سکته در دماهای پایین افزایش مییابد اما نتایج مطالعات بحث برانگیز باقی مانده است.

چندین مطالعه انواع مختلف سکته ها را بطور جداگانه تحلیل کرده اند. اما نتایج مطالعات نامشخص است و تحقیقات بیشتری لازم است (8). Goggins et alدر مطالعه شان نشان دادند که کاهش قرار گرفتن در معرض سرما در بین افرادی که در معرض خطر ابتلا به نارسایی قلبی هستند، میتواند بصورت بالقوه میزان بستری شدن و مرگ و میر ناشی از نارسایی قلبی را کاهش دهد(9). مطالعه Vencloviene et alنشان میدهد که تغییرات دمای هوای روزانه، فشار هوای روزانه و سرعت وزش باد با تعداد تماس با آمبولانس و خطر ابتلا به سندرم حاد کرونری ارتباط دارد(10). مطالعه Lai حاکی از آن است که روزهایی که باد لوشان میوزد همراه با هوای سرد و وزش باد شدید محلی باعث افزایش بروز بیماری های تنفسی شده است(11). Staskiewicz et al در مطالعه ای نشان دادند تاثیر عوامل هواشناسی بر بروز آمبولی ریوی در مردان یافته جدیدی است(12).

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ بیماری های ریوی ناشی از گرد و غبار (پنوموکونیوزها)

⇐ اثرات طوفان گرد و غبار در مورد پذیرش اورژانسی برای بیماران قلب و عروق و تنفسی

⇐ ارزیابی ریسک بهداشتی مواجهه با غبارهای کادمیوم و باریوم

⇐ بررسی منشاء ریزگردها و تاثیر آن بر آلودگی هوا