اثر صدا بر تغییرات شنوایی خرگوش با بهره گیری از گسیل های صوتی اعوجاجی گوش

اثر صدا بر تغییرات شنوایی خرگوش با بهره گیری از گسیل های صوتی اعوجاجی گوش

فرمت: PDF   تعداد صفحات: 10

نویسندگان: سید علی موسوی نجارکلا – على خوانین – رمضان میرزائی – مژده صالح نیا – مهدی اکبری

چکیده زمینه و هدف: صدای بیش از حد مجاز به عنوان یکی از آلاینده های شایع جوامع صنعتی می باشد. این مطالعه با هدف تعیین اثر صدا بر روی تغییرات شنوایی خرگوش با استفاده از گسیل های صوتی اعوجاجی گوش انجام شد.

روش بررسی: این تحقیق بر روی 12 خرگوش نر سفید سالم بالغ نیوزیلندی در دو گروه کنترل (6-n بدون مواجهه با صدا) و گروه مورد (6-n در معرض صدای مرکب با پهنای 8000-500 هرتز با تراز شدت صوت dBA 100 بمدت 8 ساعت در روز طی 5 روز متوالی) انجام گرفت. تغییرات شنوایی حیوانات با گسیل های صوتی اعوجاحی گوش در روز های صفر (مبنای کار)، هشتم (افت شنوایی موقت)، و دهم (افت شنوایی دائم) سنجش و با آزمون T نمونه های مستقل تجزیه و تحلیل گردیدند.

یافته ها: بالاترین مقادیر افت شنوایی موقت و دائم در گروه صدا، مربوط به فرکانس 5437/50 هرتز بود و پس از آن به ترتیب فرکانس 3937/50 هرتز، و … قرار داشتند. کمترین مقادیر افت شنوایی موقت و دائم، مربوط به فرکانس 750/00 هرتز بود (0/001=p)

نتیجه گیری: صدای شدید سبب ایجاد افت شنوایی ناشی از صدا ابتدا در فرکانس های 4000 تا 5000 هرتز شده، آنگاه به سمت فرکانس های بالاتر از 5000 و سپس به سمت فرکانس های پایین تر از 4000 هرتز کشیده شده و در مراحل بعدی کم کم فرکانس های مکالمه ای را درگیر می نماید. بنابراین می توان نتیجه گرفت گسیل های صوتی اعوجاحی گوش دارای کارایی مناسب تر و دقیق تری نسبت به سایر دستگاههای شنوایی سنجی برای بررسی اثر صدا بر روی تغییرات شنوایی خرگوش می باشد.

کلیدواژه ها: صدا، افت شنوایی ناشی از صدا، گسیل های صوتی اعوجاجی گوشی، تغییرات شنوایی، خرگوش.

مقدمه

صدای بیش از حد مجاز به عنوان یکی از آلاینده های شایع و مخاطره آمیز در جوامع صنعتی می باشد [1]. مواجهه با صدا با تغییرات جسمی-روانی زیادی همراه می باشند که عمدتا به صورت نشانه های اسکلتی- عضلانی، عروقی و گوارشی بروز می نمایند [2]. در ایالات متحده آمریکا در سال 1994، افت شنوایی قریب به 28 میلیون نفر را تحت تأثیر قرار می دهد که 10 میلیون نفر از آنها دارای افت شنوایی مرتبط با مواجهه با صدا می باشند. انستیتوی ملی ایمنی و بهداشت، برآورد می کند که 14 درصد از کارگران در معرض مواجهه با صدای مخاطره آمیز بیشتر از (90dB(A می باشند [3].

افت شنوایی شغلی می تواند در اثر مواجهه با آسیب رسان شغلی نظیر مخاطرات فیزیکی (صدا و تغییرات فشار) و مخاطرات شیمیایی (حلال های آلی، فلزات سنگین، و سایر ترکیبات) بروز نماید طبق گزارش Pyykko و همکاران در سال 1985، صدای بیش از حد می تواند کنترل وضعیت بدنی، بینایی، و رفلکس های دهلیزی-بینایی را تحت تأثیر قرار داده و نیز سبب ایجاد تغییرات در فعالیت الکتریکی مغز گردد [7]. براساس مطالعه انجام شده توسط Brookhouser و همکاران در سال 1994، افت شنوایی ناشی از صدا دومین شکل رایج از افت شنوایی تعیین شده بعد از افت شنوایی ناشی از افزایش سن (پیرگوشی) می باشد، و مدت مدیدی است که به عنوان یک معضل در مشاغل دارای صدای بیش از حد شناخته شده است [8].

طبق برآورد سازمان حفاظت محیط زیست در سال 1981، 9 میلیون کارگر ایالات متحده در معرض ترازهای صدای شغلی مخاطره آمیز قرار داشتند [9]. همچنین این سازمان اظهار می نماید که با وجود افت شغلی در صنایع پر سر و صدا و وضع برنامه های وسیع حفاظت شنوایی، افت شنوایی ناشی از صدا در حال حاضر یکی از معمول ترین بیماریهای شغلی و دومین آسیب شغلی خود گزارش شده به طور مکرر می باشد [9]. براساس گزارش همین منبع، افت شنوایی ناشی از صدا به عنوان یکی از هشت تا بحرانی ترین بیماریها و آسیب های شغلی می باشد که مستلزم انجام فعالیتهای پژوهشی می باشد [9] افراد در خارج از محیط های کاری نیز با ترازهای صدای مخاطره آمیز ناشی از منابع سرگرمی، اجتماعی، و جمعی مواجهه دارند [10].

اگرچه براساس اظهارات Niskar و همکاران، افت شنوایی ناشی از صدا دائم، برگشت ناپذیر، و شایع می باشد [11]، ولی طبق نظر Berger و همکاران از سازمان بهداشت صنعتی آمریکا در سال 2000، این افت شنوایی قابل پیشگیری است [12] بنابر این عقیده، افزون بر مشکل عمده افت شنوایی ناشی از صدا، گوش به سایر عوامل محیطی، هم فیزیکی و هم شیمیایی، که دارای اهمیت کلینیکی بالقوه نیز می باشند حساس می باشد [12] افت شنوایی ناشی از صدا، عموما به کاهش چشمگیر سلول های حسی موجود در حلزون گوش مرتبط می باشد؛ و مکانیسمی که بواسطه آن سلول های حتی از دست می روند، احتمالا تلفیقی از استرس فیزیکی و متابولیکی می باشد [13].

براساس نظریه Kaygusuz و همکاران در سال 2001، در موارد تغییر آستانه موقت، خستگی متابولیک سلولهای موئی حتی محتمل است. آنها عقیده دارند که گونه های اکسیژن واکنشی تولید شده در واکنش به مواجهه بیش از حد با صدا در این پروسه نقش بازی می کند [14]. همچنین به نظر می رسد دژنراسیون فیبر عصب نیز نقش کمک کننده در کاهش سلول های موئی درونی حلزون داشته باشد [14]. در مراحل اولیه افت شنوایی ناشی از صدا در نواحی Hz 3000-4000 ادیوگرام با دژنراسیون سلول موئی در نواحی اندام کورتی، در نزدیکی پایه حلزون مرتبط می باشد [14].

به دنبال تکرار مواجهه با صدا، اجزای حسی و عصبی نیز بطور پیشرونده ای در پایه و نواحی نزدیکتر به رأس تخریب می شوند و نتیجتا منجر به تخریب تدریجی شنوایی در مجاورت محدوده های فرکانس پایین و بالا می گردند [14] طبق گزارش Shulman در سال 1991، اصوات دارای شدت و مدت زمان کافی به گوش آسیب خواهند رساند و منجر به معلولیت شنوایی موقت یا دائم می شوند. همچنین او اظهار می دارد که افت شنوایی ممکن است از خفیف تا شدید متغیر بوده و نیز ممکن است با وزوز گوش همراه باشد. این مسئله می تواند ناتوان کننده بوده، و بطور ناراحت کننده ای کیفیت زندگی را تحت تأثیر قرار داده و کاهش دهد. حدود 36 میلیون آمریکایی دارای وزوز گوش می باشند، که از این میان 7 میلیون نفر وزوز گوش شدید را تجربه کرده اند [15]. بنابر این مطالعه حاضر با هدف بررسی اثر صدای بالاتر از حد مجاز بر روی تغییرات شنوایی گوش خرگوش با بهره گیری از گسیل های صوتی اعوجاحی گوش انجام پذیرفت.

روش بررسی این تحقیق به روش تجربی بر روی 12 سر خرگوش نر سفید سالم بالغ (سه ماهه نیوزیلندی به میانگین وزنی 2000 گرم با انحراف معیار 100 گرم) در دو گروه شامل 6 سر خرگوش در گروه کنترل بدون هیچگونه مواجهه ای با صدا و نیز 6 سر خرگوش در گروه مورد در معرض مواجهه با صدا که از انستیتو پاستور ایران تأمین گردیده بودند، انجام گرفت. خرگوشها در حیوان خانه دانشگاه تربیت مدرس مطابق با شرایط استاندارد توصیه شده (از نظر دما، غذا، نور و تهویه) و رعایت موارد مندرج در بیانیه هلسینکی نگهداری شدند [19-16].

خوراک خرگوش ها فقط از کنسانتره پلیت تهیه شده از شرکت خوراک دام پارس دارای ترکیبات پروتئین، فیبر، چربی، کلسیم، فسفر، نمک و رطوبت با درصد های مشخص تأمین گردید [20]. حجم نمونه در هر گروه براساس نتایج آزمایشات پایلوت، تعداد 6 سر تعیین شد. شرایط محیطی جهت آسایش خرگوش ها در طی آزمایش شامل دمای محل در حد 2220 درجه سانتیگراد، رطوبت نسبی در حدود 70-30 درصد و جابجایی هوای محیط کار برابر 10 بار جابجایی در هر ساعت ثابت نگه داشته شد. همچنین اندازه فضا برای نگهداری هر خرگوش با وزن 2 کیلوگرم تقریبا 0/14 متر مربع بود [20].

مواجهه خرگوش ها با عوامل زیان آور در یک اتاقک از جنس طلق پلی کربنات به ابعاد 50*70*70 سانتیمتر براساس محاسبات مورد نظر جهت محاسبه فضای مورد نیاز جهت هر خرگوش با توجه به حجم هوای تهویه ای و … انجام شد (21). انتخاب جنس و ابعاد اتاقک با توجه به ایجاد شرایط باز آوا در داخل آن صورت گرفت [21]. خرگوش ها در گروه در معرض صدای سفید مرکب با پهنای باند 500-8000 هرتز (ترکیب 5 صدای اکتاوباند با مرکزیت 500، 1000، 2000، 4000 و 8000 هرتز) و با توزیع انرژی برابر و تراز فشار صوت برابر با 100 دسی بل با انحراف معیار 2 دسی بل به مدت 8 ساعت در روز و به میزان 5 روز متوالی قرار داشتند.

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ وزوز گوش، اثرات و رهیافت ها

⇐ بیماریهای دستگاه شنوایی ناشی از کار

⇐ نقش آنتی اکسیدانها در پیشگیری از کاهش شنوایی