اثرات بهداشتی نور روز بر سلامت انسان

اثرات بهداشتی نور روز بر سلامت انسان

فرمت: Pdf   تعداد صفحات: 29

فهرست:

• اشعه فرابنفش خورشید و اثر آن بر سلامت انسان
• صدمات ناشی از مواجهه مزمن با اشعه ماورا بنفش نور روز
• مکانیسم اثرات بیولوژیک تابش فرابنفش
• اثرات پرتو فرابنفش بر پوست
  • سرطان پوست غیر ملانومی
  • ملانوم بدخیم
• اثرات پرتوهای فرابنفش بر سیستم ایمنی
• آفتاب سوختگی برنزه شدن و پیری زودرس پوست
• اندازه گیری و ارزیابی اشعه فرابنفش
  • بخش اول: منبع با پهنای فرکانسی فرابنفش (۱۸۰) الی ۴۰۰ نانومتر خطر آسیب به قرنیه چشم ۳۵
  • بخش دوم: منبع با پهنای فرکانسی فرابنفش طیف A (۴۰۰-۳۱۵۸)
  • بخش سوم: منبع با پهنای فرکانسی باریک
• تجهیزات اندازه گیری تشعشعات ماوراء بنفش
  • اسپکترو رادیومترها
  • رادیومترها
• اشعه فروسرخ مادون قرمز خورشید و اثر آن بر سلامت
• عوارض ناشی از مواجهه مزمن یا طولانی مدت با اشعه مادون قرمز نور روز
• ارزیابی پرتوهای مادون قرمز
  • الف- حفاظت از قرنیه و عدسی
  • ب- حفاظت شبکیه
• عوارض ناشی از مواجهه مزمن با گرمای ناشی از نور روز
  • کرامپ عضلانی
  • سنکوپ گرمایی
  • شوک گرمایی
• نور روز و ویتامین D
• نور و بینایی
  • خستگی
  • خیرگی
  • نیستاگموس
  • چشم زدگی
• اثرات مستقیم پرتوهای فرابنفش بر چشم
• نور روز و سلامت روان
• نور روز و ارگونومی
• نور روز و فرسودگی شغلی
• نور روز و استرس شغلی

همه انسانها خواه ناخواه در مواجهه با نور روز قرار می گیرند بر اساس تحقیقات در مکانهای مختلفی که انسانها فعالیت دارند عواملی چون شدت، جهت، رنگ ، نوع منبع و نحوه توزیع نور تا حد زیادی می تواند بر خلقیات رفتارها و همچنین بر راندمان و بازدهی فرد تأثیر گذار باشد. در اینجا باید ذکر شود که کامل ترین و مفیدترین نور، نور روز است در مکان هایی که انسان زندگی می کند؛ همچون محل کار محیط آموزشی، تفریح ، فراغت و … نور روز و ارتباط چشمی با محیط بیرون علاوه بر اینکه باعث افزایش بازدهی و راندمان می شود می تواند باعث کاهش استرس و تنش و نیز افزایش سلامتی و نشاط فرد شود.

تأثیراتی را که نور روز بر فرد دارد می توان به دو بخش روان شناسی و زیست شناسی روانی تقسیم کرد در اینجا می توان گفت که موضوعاتی چون سلامت جسم و روح فرد و همچنین بازدهی او جزء بخش های مهمی از فرآیند زیست شناسی هستند که از اواخر دهه ۷۰ و اوایل دهه ۸۰ مورد بررسی قرار گرفتند علم انسان درباره تأثیر نور بر زندگی هنوز جوان است؛ ولی باعث شده است افرادی که در زمینه هایی همچون نورپردازی، معماری و طراحی روشنایی فعالیت می کنند. در مورد تأثیر نور بر سلامتی و شادابی، بهبود روحیه رفتار، افزایش طول عمر و بازدهی فرد هم عقیده شوند.

تحقیقات نشان میدهد که نور نه تنها بر حفظ و پیشرفت چرخه حیات انسان تأثیر گذاشته؛ بلکه بر درمان بیماریهای جسمی و روانی نیز تأثیر به خصوصی دارد وقتی که از سلامتی و نظم و اعتدال ساختار بدن صحبت می کنیم، در واقع مقصود اصلی ما کارکرد مراکز مهم کنترل کننده سلامتی بدن همچون سیستم های عصبی و هورمونی است این سیستم های کنترل کننده به طور مستقیم از نور روز تأثیر می پذیرند و این تأثیرات باعث تنظیم و تحریک این سیستم ها می شود. البته این موضوع فراتر از آن چیزی است که دانش معاصر تا سال های اخیر تمایلی به قبول این مطلب نشان دهد.

لازم به ذکر است که امروزه مواجهه طولانی مدت با اشعه های فرابنفش و فروسرخ خورشید در موقعی که دارای بیشترین تابش خود نظیر ظهر تابستان است برای سلامتی انسان عاملی هشدار دهنده است.

در این بخش میخواهیم به بررسی تأثیر نور روز بر سلامت انسان از جنبه های مختلف بپردازیم. مواردی نظیر اثرات بهداشتی اشعه های فرابنفش ، فروسرخ ، استرس های گرمایی بینایی و بیماریهای چشمی و همچنین ارتباط نور روز با سلامت روان، ارگونومی ، استرس شغلی و فرسودگی شغلی مورد بررسی قرار می گیرد.

اشعه فرابنفش خورشید و اثر آن بر سلامت

اشعه فرابنفش قسمتی از طیف امواج الکترومغناطیسی است و طول موج آن بین 400-100 نانومتر است. این اشعه به سه دسته تقسیم می شود:

UVA (315-400 nm) – UVB (280-315 nm)- UVC (100-280 nm)

فرابنفش با دو روش طبیعی و مصنوعی ایجاد می شود. نور خورشید منبع اصلی و تولید کننده اشعه فرابنفش در طبیعت است که مقدار زیادی از این اشعه به وسیله لایه اوزون جذب می شود .

شدت UV با تخریب لایه اوزون در استراتوسفر بیشتر می شود با تخریب 10 درصد از لایه اوزون شدت UV بین 5 تا 20  درصد افزایش می یابد با بیشتر شدن شدت UV فیتوپلانگتون های دریا کاهش می یابد که نتیجه آن کم شدن تعداد آبزیان و همچنین کاهش غذای انسان است.

حدود ۵ درصد از نور خورشید از اشعه فرابنفش تشکیل شده است این اشعه بیشترین نقش را در علم فتوایمونولوژی دارد اشعه فرابنفش به این خاطر که در قرنیه و عدسی چشم جذب می شود و به شبکیه نمیرسد قابل دیدن نیست.

پرتو فرابنفش نور روز برای راحتی و سلامت انسانها لازم است این اشعه مانع نرمی استخوان می شود پوست بدن را در وضعیت سالم نگه میدارد و با تولید ویتامین D در جذب کلسیم بدن نقش دارد. این نور می تواند باعث کشتن میکروب ها شود و همچنین در برخی از فعل و انفعالات شیمیایی بدن اثر گذار است.

هنگامی که بدن در برابر تابش این اشعه قرار بگیرد مویرگ ها منبسط شده و فشارخون تا حدی کاهش می یابد و به جز احساس سلامتی و شادابی موجب افزایش ضربان نبض تند و بالارفتن اشتها می شود. نور روز انرژی زا و تحریک کننده فعالیت جسمی است و امکان دارد راندمان کار را نیز افزایش دهد.

یکی از قطعی ترین تأثیرات این اشعه تولید ویتامین D3 است. ویتامین D3 برای جذب کلسیم در روده ضروری است. به طور تقریبی درصد نیاز بدن به ویتامین D3 به وسیله نور UVB خورشید و توسط پوست تأمین می شود. در بسیاری از مطالعات ارتباط بین کمبود ویتامین D3 و انواع سرطانها (مثل سرطان کولون پروستات و پستان) ذکر شده است از پرتوی UV استفاده های زیادی در صنعت ، تجارت، کشف آلودگی مواد غذایی، بررسی صحت اسناد اوراق بهادار، دندانپزشکی، درمان بیماریهای پوستی ، فوتوتراپی و درمان زردی نوزادان می شود. با این حال امکان دارد مواجهه زیاد بدن انسان با این اشعه باعث تولید طیف وسیعی از عوارض بهداشتی حاد و مزمن بر پوست شود مثل پیری زودرس پوست، سرطان پوست، واکنش های التهابی، آب مروارید چشم، ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن، آفتاب سوختگی و برنزه شدن از شایع ترین عوارض حاد شناخته شده در مواجهه با تابش بیش از حد پرتوهای فرابنفش است. در دراز مدت پرتوهای UV سبب تغییر غیر قابل برگشت در سلول ها بافت های فیبری و رگ های خونی و موجب پیری زودرس پوست می شود. علاوه بر موارد گفته شده این پرتو می تواند منجر به واکنش التهابی در چشم هم شود.

مشاغلی چون کار ساختمانی جاده سازی سقف سازی، جنگل کاری و کار روی اسکله با عوارض حاصل از این اشعه در ارتباط هستند.

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ اثرات نور آفتاب

⇐ پرتوهای غیر یونساز و اثرات آن ها بر ایمنی و راحتی انسان

⇐ اثرات پرتوها بر سلول های بدن