آنالیز قابلیت اطمینان انسانی ( HUMAN RELIABILITY ANALYSIS )

آنالیز قابلیت اطمینان انسانی ( HUMAN RELIABILITY ANALYSIS )

 فرمت: PDF   تعداد صفحات: 90

سازمان دهی یک آنالیز قابلیت اطمینان انسانی

• مهارت های تیمی مهم
• آگاهی از مدل های درخت رویداد (Event Tree) و درخت خطا PSA
• آگاهی از عملکرد ها و نگهداری وسایل
• توانایی حفظ چشم انداز وسیع سناریوی حوادث
• توانایی یکپارچه سازی مدل ها و متد ها
• آگاهی از تکنیک های تعیین مقدار خطای انسانی
• آنالیز قابلیت اطمینان انسانی در طول ایجاد مدل های سیستمی و نیروگاهی شروع می گردد.
• آنالیز قابلیت اطمینان انسانی با لیستی از اعمال جهت تعیین کمیت آغاز نمی شود.

اهداف آنالیز قابلیت اطمینان انسانی (HRA)

جزییات کافی برای شناخت و مستند سازی تمام فاکتور های مهمی که بر عملکرد انسانی اثر می گذارند.

• شناسایی و توضیح برای وابستگی ها (ارتباطات)
• توضیح مهارت اپراتورهای نیروگاه
• مقدار خطای انسانی از نظر داخلی ثابت باشد
• مقدار خطاهای انسانی با تجارب دستگاهی و دیگر شواهد سازگار باشد
• شناسایی، تعیین کمیت، و نمایش عدم قطعیت

انواع اعمال انسانی

گونه های عمومی اعمال انسانی

• نوع A : عملکرد های پیش آغازین رویداد
• نوع B : اعمالی که باعث رویداد آغازین می شوند
• نوع C : اعمال بعد از رویداد آغازین
• نوع CP : اعمال مبتنی بر دستورالعمل
• نوع CR : اعمال ترمیمی (بازیافتی)

تعاملات انسانی نوع A آنهایی هستند که قبل از وقوع یک حادثه که دستگاه را از حالت اولیه ی خود باز دارد، اتفاق می افتند. چنین اعمالی زمانی اتفاق می افتند که:

• پرسنل نیروگاه (دستگاه ها) ناخودآگاه ناتوان شوند
• موقعیت غلطی در پیش بگیرند
• در تعمیر تجهیزات در مدت آزمایش، نظارت یا نگه داری پیشگیرانه یا اصلاحی مرتکب اشتباه شوند.

این اعمال منجر به عدم دسترسی پذیری تجهیزات مورد نیاز برای پایان دهی به تصادف و حادثه می شود از آنجایی که آنها قبل از آغازگر رخ می دهند، به سناریوی تصادفی بعد از آن وابسته نیستند.

تعاملات انسانی نوع B در زمان شروع رویداد اتفاق می افتند ممکن است باعث شوند دستگاه از حالت اولیه خود دور شود.

در سالهای اخیر، مدل های منطقی خاص نیروگاه به جای رویداد آغازین انتخابی برای حمایت از سیستم ها استفاده شده اند؛

در بعضی از این موارد، تعاملات اساسی می توانند شرکت کنندگان با اهمیتی در کمبود حمایت سیستمی باشند. در چنین مواردی، تعاملات انسانی را باید به طور واضح به عنوان دلایل شکست بالقوه برشمرد، وقتیکه شواهد تاریخی برای تعیین کمیت حفاظت از تعاملات در دسترس باشد.

تعاملات انسانی نوع CP به عنوان اجزای مهم مدل های منطقی نیروگاه، مدل سازی می شوند. EPRI NP-6560L نشان می دهد که تمامی انواع اعمال CP توسط رویه های اجرایی دیکته می شوند. این گزارش همچنین اعمال الگو سازی شده ای را در بر دارد که می توان آنها را با مصاحبه، بررسی و مطالعه تجربه ها تعریف نمود.

در این باره، تمام تعاملات انسانی بعد از آغازگر اتفاق می افتند و در مدل های منطقی نیروگاه وجود دارند که به عنوان نوع CP به آنها اشاره می شود

تعاملات انسانی نوع CR در کل به صورت اولیه در مدل های منطقی نیروگاه یکپارچه سازی نمی شوند. EPRI NP-6560L نوع طبقه بندی CR را به تعاملات انسانی اختصاص می دهد که در جهت احیا تجهیزات از کار افتاده (شکست خورده) که جزیی از سناریوی حوادث شناسایی می شوند (مانند، راه اندازی مجدد تجهیزات، بستن قطع کننده قدرت، اتصال جانبی به دیگر واحد ها، تعمیر تجهیزات و غیره)

اعمال پیش از رویداد آغازین

• خطاهای پیگیری نشده که تجهیزات را به صورت از کار افتاده رها می کند.

خطاها نوعا در این مواقع روی می دهند:

• آزمایش
• تعمیر و نگهداری
• کالیبراسیون
• بازرسی

•  خطاهای کارآیی، تاخیر، شکست در عملکرد و بررسی
• خطاهای درون مدل های ارزیابی سیستم

اعمالی که باعث بروز یک رویداد آغازین می شوند

• PSA هایی که در تمام توان نیروگاه انجام می شوند و نوعا ارتباطات را در نظر می گیرند برای میزان تکرار رویداد های آغازین محلی و زودگذر میان داده ها قرار داده شده اند
• صراحت کمی در مدل های رویداد های آغازین پشتیبانی سیستم مخصوص نیروگاه
• مداخلات مهم در رویداد های آغازین القا شده توسط انسان مخصوص نیروگاه هنگام حالت انرژی پایین و خاموش
• وابستگی به اعمال پیش آغازگر

اعمال پس-آغاز شونده رویداد

فعالیت هایی که پس از رویداد آغازگر ضروری هستند انجام اعمال اولیه برای جلوگیری از موارد زیر مهم است:

• آسیب مرکزی
• شکست محدود شده

برای سناریو های رویدادی که شامل موارد زیر است تنظیم شده است:

• واکنش معمول به یک واقعه آغازگر
• گزینه های جایگزین هدایت شده رویه ای (Procedurally-Guided Alternatives)
• اعمال ترمیمی (Recovery Actions)
• اعمال مدیریت حادثه

اعمال ترمیمی

اعمالی که امکان هدایت آنها توسط رویه های نوشتاری وجود ندارد. اعمالی که مفهوم تعریف شده ای ندارند:

• برخی اعمال مبتنی بر رویه ، ممکن است ترمیمی باشند
• فرآیند ایجاد بهبودی که به حوزه وسعت مدل های PSA بستگی دارد
• اغلب از طریق عوامل مهم کمی سازی اولیه ، برآورد می شوند
• اغلب زمانی به مدل ها افزوده می شود که نتایج PSA تصحیح شده باشد
• ممکن است شامل اعمال مدیریت حادثه شدید باشد

تعمیر تجهیزات از کار افتاده

• بازگرداندن مسیرهای آسیب دیده به حالت اولیه جهت موفقیت در اجرا
• ارتباط قوی با زمان
• وابستگی به سناریو (به ویژه آنهایی که باعث شکست اجرا می شوند)
• ارزیابی دقیق مهندسی، عملیات و نگهداری
• به طور معمول در PSA وجود ندارد (به استثنای شرایط خاص در برخی مطالعات)

تنظیم سیستم های جایگزین برای تجهیزات

• مسیر های جدید یا جایگزین برای موفقیت
• ارتباط دهی قوی با رویه ها و آموزش
• وابستگی به سناریو (به ویژه اعمال قبلی)
• ارزیابی توسط متد های مشابه در اعمال پس از رویداد آغاز گر

متد های HRA مدرن میان اعمال رویه محور و اعمال ترمیمی تمایز قائل نمی شوند

مفهوم تحمیلی خطا

• شرایطی که احتمال خطا را افزایش می دهند
• عملکرد دستگاه خارج از حوزه مورد انتظار
• عملکرد ناشناخته دستگاه
• عدم شناخت شاخص های صحیح حالت واقعی نیروگاه
• رویه ها یی که مستقیما قابل اجرا نباشند

روش سیستماتیک برای آزمایش سناریو های PSA برای شرایطی که احتمال خطا را افزایش می دهد

• مدل های PSA مخصوص نیروگاه
• افزایش آگاهی از روی تجربه خطای انسانی

ادامه مطالب زیر را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

• متدهای کمی سازی

• منحنی زمان – قابلیت اطمینان

• معروفترین متدهای تعیین کمیت

• چارچوب آنالیز قابلیت اطمینان انسانی

• روش سیستماتیک قابلیت اطمینان اقدام انسانی (SHARP)

• هفت مرحله SHARP + مثال

• بهبود های پیشنهادی در SHARP

• رابط HRA با وظایف عمده PSA

حتما بخوانید:

⇐ تاثیر خطاهای انسانی بر قابلیت اطمینان عملکردی سیستمها

⇐ ارزیابی کمی و کیفی قابلیت اطمینان انسانی

⇐  قابلیت اطمینان تجهیزات و فاکتورهای انسانی

⇐ نقش فاکتورهای انسانی و ارگونومی در بروز حوادث