آشنایی با گازسنجی در معادن زیرزمینی

آشنایی با گازسنجی در معادن زیرزمینی

 فرمت: Pdf   تعداد صفحات: 51

تهیه و تنظیم: مهندس علی فکوریان

فهرست:

فصل اول :سیستم های سنجش گاز

١ : آشنایی
2-١ :انواع سیستم های سنجش گاز
3-١ :آشنایی با گاز سنج های پرتابل و دیجیتالی
١-3-١ :گازسنج اینترفرومتر روسی
2-3-1 : دستگاه گازسنج BW مدل MAX XT II
3-3-1 : دستگاه گاز سنج دراگر مدل های X-am 2000
4-3-1 : دستگاه گازسنج MSA
5-3-1 : دستگاه گازسنج BW مدل Micro 5 Series
4-١ :سیستم سنجش گاز ثابت (دتکتور های قابل نصب در محل مورد نیاز)
5-١ :انواع تیوبهای سنجش گاز (لوله های اندیکاتور با دستگاه مکنده هوا یا پوار)

فصل دوم- سنسورهای دستگاه های گازسنج ها دیجیتالی و پرتابل

1-2 : دستگاه های گاز سنج بر اساس سنسور
2-2 : انواع سنسورهای سنجش گاز از نظر اساس عملکرد
١-2-2 : سنسورهای کاتالیستی
2-2-2 : اندازه گیری با استفاده از سنسورهای نیمه هادی ها (اکسید فلزی)
3-2-2 :-سنسور الکتروشیمیایی
4-2-2 : -سنسور های گازی با تکنولوژی مادون قرمز (IR) (THE IR SENSOR)
5-2-2 : – سنسورهای هدایت حرارتی thermal conductivity sensors
6-2-2 : -سنسورهای یونیزاسیون

فصل سوم :کالیبراسیون گازسنج ها

1-3 :اهداف کالیبراسیون
2-3 : تعریف دقیق کالیبراسیون
3-3 : گاز کالیبراسیون چیست؟
4-3 : انواع گاز کالیبراسیون
5-3 :تجهیزات لازم برای کالیبراسیون گازسنج
6-3 : طریقه کالیبراسیون گازسنج

فصل چهارم: دستورالعمل گازسنجی در معادن

1-4 :شرايط فرد گازسنج

فصل پنجم :آشنايی با اصطلاحات گازسنجی و حد مجاز گازها

Parts Per Million) PPM : 1-5)
ppb 2-5 تعریف ◀ PPB

3-5 : مفهموم اصطلاح :LEL و UEL
4-5 درصد حجمی گاز (VOL)
5-5 : هوای معدن و حد مجاز گازها
منابع

فصل اول :انواع سیستم های سنجش گاز

1- آشنایی

نیروی انسانی به عنوان سرمایه ای ارزشمند در مسیر توسعه ی اقتصادی کشور تلقی می گردد. تأمین و حفظ سلامت کارگران که قشر عظیمی از جامعه را تشکیل می دهند، علاوه بر اینکه یک وظیفه انسانی است، نقش کلیدی در حفظ و افزایش نیروی کار و ازدیاد سرمایه ملی دارد. این در حالی است که همه ساله تعداد زیادی از کارگران به علت حوادث مختلف محیط کاری، جان خود را از دست داده و یا دچار آسیب دیدگی های جدی می شوند. در میان مشاغل مختلف، معدنکاری یکی از دشوارترین مشاغل محسوب می شود.

کارکنان معادن به دلیل سرو کار داشتن با عوامل زیان آوری نظیر گازها، گرد و غبار، مواد شیمیایی و …. با خطرات زیادی مواجه اند. به گونه ای که صنایع معدنی در اغلب کشورها، بالاترین نرخ مرگ و میر را به خود اختصاص داده اند. در بین روش های مختلف استخراج نیز، روش های استخراج زمینی به دلیل قرار داشتن فضای کاری در اعماق زمین و احتمال خطراتی نظیر ریزش، آتش سوزی، انفجار و مسمویت های ناشی از گازهای مضر موجود در معدن، جزء پرخطر ترین فضاهای کاری طبقه بندی می شوند. در میان معادن زیرزمینی نیز، معادن زغال سنگ به دلیل تصاعد گاز زغال و خطر انفجاری که همیشه با خود به همراه دارد، در رده ی اول از لحاظ حادثه آفرینی قرار دارند.

مقصود از گاز زغال؛ گازی است که از لایه های زغال سنگ و یا سنگ های درونگر آن متصاعد می شود. از آنجا که بیشتر این گاز (تا 99 درصد) از متان تشکیل شده است، غالباً آن را گاز متان می خوانند. گاز متان سمی نیست اما اگر مقدار آن افزایش یابد، باعث کاهش درصد اکسیژن هوا می شود.

مهمترین خطر گاز زغال، انفجار آن است. زیرا این گاز در اثر حرارت به سهولت با اکسیژن هوا ترکیب می شود. عیار گاز زغال در کارگاه های استخراج و تونل های اصلی خروج هوا، یک درصد و در تونل های فرعی 1.5 درصد می باشد که بهتر است برای رعایت اصول ایمنی، عیار آن در تمام بخش ها، یک درصد منظور شود. بر اساس آئین نامه ی ایمنی معادن، تکنسین های گروه تهویه و مسئولان اندازه گیری گاز در معادن زغال سنگ، موظفند قبل از شروع هر نوبت کاری، در محل، حاضر شده و کارگاه ها و محل های مشکوک را بازدید نموده و عیاز گاز زغال را به وسیله ی دستگاه گازسنج اندازه گیری نمایند.

در صورت بالا بودن عیار زغال از ورود کارگران به آن محل جلوگیری کرده و تحت نظر مسئول مربوطه، نسبت به افزایش میزان تهویه به منظور پایین آوردن عیار گاز تا حد مجاز اقدام نمایند. با این همه، سالانه تعداد زیادی از کارگران معادن زغال سنگ به دلیل عدم رعایت نکات ایمنی جان خود را از دست می دهند.

2- انواع سیستم های سنجش گاز

2 :سیستم سنجش گاز قابل حمل (گازسنج های پرتابل یا دیجیتالی)

گازسنج های پرتابل یا دیجیتالی

2-2 :سیستم سنجش گاز ثابت (دتکتورهای قابل نصب در محل)

سیستم سنجش گاز ثابت (دتکتورهای قابل نصب در محل)

3-2 :انواع تیوب های سنجش گاز (لوله های اندیکاتور)

لوله های معرف (گازیاب) Indicator Tubes

الف- آشنایی با گاز سنج های قابل حمل

گازسنج یا گاز یاب برای حفاظت کارگاه ها و فردی طراحی شده اند. دتکتور های پرتابل شخصی که این
دستگاه را همراه دارد، در صورتی که با گاز خطرناکی تماس پیدا کند، قبل از اینکه خطر جدی فرد را تهدید
کند بوسیله آلارم دستگاه مطلع خطر شده و خود را از محدوده خطر دور می کند و گازسنج ۴ سنسوره برای گاز اکسیژن، سولفید هیدورژن ، مونو اکسید کربن و گازهای تولید می شود. این ۴ نوع (H2S , CO ,Explosive , 02) قابل اشتعال – پایه متان گاز ، گازهایی هستند که در اکثر محیط های کاری سلامت کارکنان را تهدید می کنند متاسفانه تاکنون افراد زیادی که در محیط های کاری پر خطر فعالیت می کنند،
بخاطر همراه نداشتن چنین دستگاهی، دچار سوانح جبران ناپذیر و یا حتی مرگ شده اند

-1-3 دستگاه گازسنج (اینترفرومترروسی):

کاربرد دستگاه دارای سه مرحله اصلی به شرح ذیل می باشد.

الف: تحویل و کنترل سالم بودن دستگاه.
1) کنترل پو آر. برای این منظور ابتدا یک انگشت خود را در کانال خروجی پو آر قرار می دهیم، سپس پو آر را
می فشاریم چنانچه سالم باشد هوا از دهانه ورودی خارج نمی شود. بدین ترتیب دهانه ورودی سالم است. برای کنترل دریچه دهانه خروجی با تا کردن شیلنگ لاستیکی متصل به پو آر یک پو آر می زنیم تا هوای داخلی آن خارج گردد چنانچه پو آر به حالت اولیه خود برنگشت دریچه خروجی نیز سالم است.

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ گازسنج ها و کنترل آنها

⇐ انواع سیستم های سنجش گاز

⇐ ایمنی تخصصی گازها

⇐  پاورپوینت خطرات سولفید هیدروژن و ایمنی آن