آشنایی با برچسب های ایمنی مواد شیمیایی مایع و جامد خطرناک

تهیه و تنظیم: مهندس جانلو

از سوی کمیته تخصصی حمل و نقل (DOT) کالاهای خطرناک ملل متحد مشخص شده جهت شناسایی کالا های خطرناک وضع شده است . در این سیستم ممکن است یک عدد اختصاصا متعلق به یک ماده باشد، گاهی نیز یک عدد ممكن است گروهی از مواد با خطرات مشابه باشد . در موارد چنانچه ماده ای در حالت های جامد و مایع خصوصیات متفاوتی داشته باشد ممکن است اعداد مختلفی را به خود اختصاص دهد یکی از نکاتی که لازم است تا پرسنل عملیاتی در حوادث شیمیایی با آن آشنایی داشته باشند. موضوع خواندن برچسب های درج شده بر روی بسته بندی مواد شیمیایی است. به کمک این اطلاعات می توان به نوع بسته بندی ها، پوشش های جانبی و میزان مقاومت بسته بندی ها پی برد.

هر گونه بسته بندی استاندارد کالاهای شیمیایی از علامت ویژه ای برخوردار است که نشان دهنده بسته بندی بوده و به شرح ذیر است.

نمونه کد مندرج بر روی بسته بندی مواد جامد خطرناک:

4G/X3/s/94/CA/M0000

4G: کد شناسایی بسته بندی

X: گروه بسته بندی

3: وزن كل بسته بندی به کیلوگرم

S: بسته بندی داخلی

94: سال ساخت

CA: کشور سازنده (کانادا)

M0000: علامت کارخانه تولید کننده و کد تاییدیه

نمونه کد مندرج بر روی بسته بندی مواد مایع خطرناک:

1A1/X1.5/250/94/USA/+AA0000

1A1: کد شناسایی بسته بندی

X: گروه بسته بندی

1.5: وزن مخصوص

250: تست فشار هیدرواستاتیکی

94: سال ساخت

USA: کشور سازنده (آمریکا)

AA0000: علامت کارخانه تولید کننده و کد تاییدیه

تشریح اجرای الزامات

جز اول نماد UN
جز دوم شناسایی بسته بندی با ترکیبی از عدد و حروف

دو قسمتی 4G/X3/S/94/CA/M0000 ————— 4G

سه قسمتی 1A1/X1.5/250/94/USA/+AA0000 ————— 1A1

عدد	توضیحات
1	بشکه
2	بشکه چوبی
3	گالن
4	جعبه
5	کیسه
6	بسته بندی ترکیبی
7	سیلندر تحت فشار

2-2 حرف بزرگ نشان دهنده جنس بسته بندی است G یا A

عدد	توضیحات
A	فولاد
B	آلومینیوم
C	چوب طبیعی
D	تخته سه لایی
F	چوب اصلاح شده
G	نئوپان
H	پلاستیک
L	منسوجات
M	کاغذ چند لایه
N	دیگر فلزات
P	شیشه / سرامیک / سفال

3-2 عدد زیر گروه بسته بندی: 1A1

بشکه		کیسه
عدد	توضیحات	عدد	توضیحات
1	در ثابت	1	معمولی
2	در متحرک	2	ضد آب

گاهی این جزء ممکن است به صورت ترکیبی از عدد/حرف/حرف/عدد باشد که نشان دهنده پوشش ترکیبی است. مثال نمونه:

6HA1: بسته بندی ترکیبی بشکه با پوشش داخلی پلاستیکی و پوشش خارجی فلزی

6CD4: بسته بندی ترکیبی جعبه با پوشش داخلی چوب طبیعی و خارجی تخته سه لایی

3- جزء سه: گروه بسته بندی

4G/X3/S/94/CA/M0000

1A1/X1.5/250/94/USA/+AA0000

گروه بسته بندی	سطح خطر	کد
1	حداکثر سطح خطر	X
2	سطح خطر متوسط	Y
3	حداقل سطح خطر	Z

نکته: کد X برای هر سه گروه 1, 11, 111 قابل استفاده بوده ولی کد Z تنها برای گروه دسته بندی گروه 3 (111) قابل استفاده است.

در کنار این کد X یک عدد ذکر شده که نشان دهنده حداکثر وزن ناخالص ماده جامد یا حداکثر چگالی ویژه مایعی است که بسته بندی برای آن آزمایش شده است. X₃ X_1.5

4 – جزء چهارم: حرف S یا میزان فشار هیدرواستاتیکی

در صورتی که در بسته بندی ماده جامد خطرناک از بسته بندی یک لایه یا چند لایه استفاده شده باشد در این صورت حرف S درج شده و اگر بسته بندی مایع باشد حداکثر فشار آزمایش هیدرواستاتیک در این قسمت درج می گردد.

4G/X3/S/94/CA/M0000

1A1/X1.5/250/94/USA/+AA0000

5 و 6 و 7:جزء پنجم و ششم و هفتم: در این قسمت ها به ترتیب سال ساخت، کشور سازنده و نام شرکت سازنده و کد تاییدیه آن درج می گردد

4G/X3/s/94/CA/M0000

1A1/X1.5/250/94/USA/+AA0000

هرگونه سوالی در رابطه با آشنایی با برچسب های ایمنی مواد شیمیایی مایع و جامد خطرناک داشتید در نظرات ثبت کنید تا بررسی شود.
هر مطلبی لازم داشتید, کافیه سفارش دهید تا در سایت قرار گیرد.

حتما بخوانید:

⇐ سیستم های طبقه بندی مواد شیمیایی
⇐ جزوه ایمنی مواد شیمیایی دکتر کلات پور
⇐ نکاتی در رابطه با حمل و نقل مواد خطرناک
⇐ آموزش کامل MSDS

Sirvan Sheikhi

مدیر وبسایت تخصصی دانشجویان بهداشت حرفه ای, علاقمند به ایمنی و بهداشت و نرم افزارهای مربوطه هستم و همراه با تیم تخصصی سعی می کنم که محیطی پرباری را برای شما عزیزان فراهم کنم.