بایگانی دسته بندی ها: عوامل زیان آور محیط کار

ارگونومی و بارداری

ارگونومی و بارداری

فرمت: word تعداد صفحات: 8

اگر شما یک خانم شاغل و باردار هستيد و یا در حال فکر کردن در مورد باردار شدن، اين مطالب مي تواند براي شما سودمند باشد. این نوشته در مورد حاملگی و ارگونومی می باشد. ارگونومی علم تطابق كار يا شغل با كارگر يا شاغل به جاي تطابق كارگر يا شاغل با كار يا شغل است. این نوشته در مورد خطرات ارگونومیک که یک مشکل عمده مخصوصا در سه ماهه سوم (دوره سوم) بارداري است ارائه گرديده است.

قبل از درک رابطه ارگونومي با بارداری نياز با آشنايي با برخي از مسائل بهداشتي اوليه مي باشد. بارداري وضعيتي سالم و طبيعي است كه طي آن يک سري تغييرات در بدن زن به روش هاي مختلف صورت مي پذيرد. در سه ماهه اول (دوره اول)، قسمت هاي مختلف جنين شكل مي گيرد و بيشترين خطر آسيب به جنين در اين دوره وجود دارد. در سه ماهه دوم و سوم اندام هاي جنين بلوغ و اندازه و وزن افزايش مي يابند.

تغییرات جنين در طول دوران بارداري ناشي از تغييرات شيميايي دو هورمون استروژن و پروژسترون است. پروژسترون ماهیچه های رحم (همزمان با رشد جنين)، معده و رگ های خونی را شل و گشاد مي نمايد. پروژسترون نیز ممکن است باعث برخي تاثيرات نامطلوب و ناخواسته از قبیل سوء هاضمه، یبوست، تپش قلب و رگهای واریسی گردد. هورمون استروژن تاثير مهمي در رشد جنين و نيز در بزرگ شدن پستان هاي زن دارد. در مراحل آخر بارداری، رحم در حال رشد باعث ايجاد فشار در زیر ریه ها می باشد. به همین دلیل زنان باردار اغلب داراي عارضه تنگي نفس مي باشند.

وضعیت بدن به هنگام بارداری

شکل 1. در طول دوران بارداری شکم بزرگ باعث می شود که مرکز ثقل به سمت جلو حركت كند. انحنا ايجاد شده در ستون فقرات باعث کمردرد و فشار مي شود.

در طول بارداری، عضلات لگن جهت افزايش حجم لگن شل، نرم و کشيده مي شوند. چندین مفصل مخصوصا مفاصل ستون فقرات در اين دوره ثابت و پايدار بودن كمتري براي حركات جنين در حال رشد از خود نشان مي دهند در نتيجه فشار بيشتري به عضلات پشت وارد شده و همين موضوع باعث ايجاد يكسري دردها در اين ناحيه در طول دوران حاملگي مي گردد. در یک زن غیر باردار، مرکز ثقل در جلوی ستون فقرات و در سطح کلیه واقع شده است. در یک زن باردار، مرکز ثقل به سمت جلو جابجا شده و باعث وارد آمدن فشار به ستون فقرات و نيز جابجا شدن مركز تعادل بدن مي گردد (شکل 1). این ممکن است باعث افتادگي شانه ها به سمت پشت، تكيه پشت بر روي پاشنه ها و وارد آمدن اين فشار اضافي بر روي كمر (قسمت پايين كمر) شود. رباط هايي كه حمايت كننده و قدرت بخش هستند ضعيف شده به طوری كه زن براي ايستادن تنها از عضلات ناحيه پشت بهره مي گيرد. عضلات پشت كوچک و خسته می شوند كه در نهايت منجر به كمر درد مي گردد.

در نتيجه از قرار گرفتن در وضعیت هاي بدنی که منجر به ضعيف شدن و کشش عضلات مانند خم شدن كمر به سمت جلو مي شود در طول دوران بارداري بايد اجتناب شود.

زنان باردار شاغل نگرانی بيشتري در مورد عوامل خطرساز ارگونومیک که ممکن است اثر مضر بر روي آنها و همچنین بر سلامتي  جنين داشته باشند دارند. یک عامل خطر ارگونومیک، هر گونه عدم تعادل بین کارگر يا شاغل و محیط کار که منجر به ايجاد نيازمنديهاي بيشتر شغلي بر روی کارگر يا شاغل است. عوامل اصلی خطر ساز ارگونومیک عبارتند از: پوسچر نامطلوب، اعمال نیروی بالا، کارهاي تکراری و بدون استراحت.

همیشه فرد به عوامل خطرساز ارگونومیک به روش های مختلف پاسخ نشان مي دهد به عنوان مثال، یک کارگر ممکن است علائم آسيب ناشي از فشار تکراری را از خود نشان دهد در حالی که کارگر ديگر همان كار را بدون داشتن هيگونه علائمي انجام دهد. براي کاهش خطر آسیب، بايد عوامل خطرساز ارگونومیک شناسایی شده و تا آنجا که ممکن است کاهش یابد.

امروزه بسياري از زنان در دوران بارداري به كار مشغول و تا زمان تولد جنين به كار كردن ادامه مي دهند. اگرچه كار در شرايط نامساعد هم تاثيرات منفي بر روي سلامت زن و هم بر روي سلامت جنين دارد. يكي از پيامدهاي دوران حاملگي كه در رابطه با عوامل ارگونوميك مورد مطالعه قرار گرفته اند سن حاملگی، وزن هنگام تولد و سقط جنين است. سلامت مادران نيز يكي از بحثهاي مهم است كه در اين نوشته تا حدي به آن پرداخته شده است.

عوامل خطرساز ارگونومیک:

• پوسچر نامطلوب
• اعمال نیروی بالا (به عنوان مثال بلند کردن اجسام سنگین)
• نداشتن استراحت
• کار تکراری

عوامل خطر و پیامدهای بارداری:

سن حاملگی سن از لقاح تا تولد است كه از اولین روز از آخرین دوره قاعدگی طبیعی محاسبه مي شود. سن حاملگی طبیعی 37 تا 41 هفته است.

وزن کم زمان تولد

وزن كم زمان تولد، سن حاملگی قبل از 37هفته  و نارس بودن به عنوان عوامل مضر برای نوزاد در نظر گرفته مي شود.

وزن بدو تولد وزن نوزاد در هنگام تولد است. وزن بدو تولد کم: کمتر از 2500 گرم (5.5 پوند)، وزن هنگام تولد طبیعی: 2500-4500 گرم در (5.5-10 پوند) است.

زنانی که مشغول به کار در صنایع فلزی، برق، لباس و تولید، در مواد غذایی و نوشیدنی یا به عنوان خدمتکاران مشغول به فعاليت هستند معمولا نوزاداني با وزن كم را به دنيا مي آورند.

وزن كم مربوط به خستگي، بلند كردن اجسام سنگين و ساعات كار طولاني در زناني كه در دو نوبت يا در چند كارخانه به فعاليت مشغول هستند است. همچنين نوزادان متولد شده در زناني كه در ماه هاي آخر حاملگي بيشتر از 3 ساعت در روز به صورت ايستاده كار مي كنند از فراواني بيشتري در تولد بدو تولد با وزن پايين برخوردارند. همچنين مواجهه با صداي بيش از حد (بيشتر از 85 دسي بل) در محيط كار منجر به تولد نوزادان با وزن كم بدو تولد گرديده است. خستگي، نوبت كاري يا نظام های چرخشي نوبت كاري از عوامل ديگري است كه بر روي نوزاد با وزن كم تاثيرگذار است.

تولد نوزاد نارس

تولد نوزاد نارس با وزن تولد کمتر از 2500 گرم یا سن حاملگی کمتر از 37 هفته است. تولد زودرس، تولد قبل از هفته 37 می باشد.

تولد زودرس ممکن است با ایستادن های ثابت و طولانی مدت، قرار گرفتن در معرض سر و صداي بيش از حد، بلند کردن اجسام سنگین به طور مکرر (بیش از 50 بار در هفته) و پوسچر نامطلوب حين كار ايجاد شود.

سقط

سقط خودبخودی (سقط جنین) ختم بارداری، بدون علت آشکار است.

عوامل خطر شغلی ارگونومی برای سقط جنین خود به خود  نوبت كاري، كار منقطع، پوسچر نامطلوب ، بلند کردن اجسام سنگین و یا تلاش بالاي فیزیکی است.

حرکات خمشي به خصوص در اوایل حاملگی با افزایش در سقط های خود به خودی همراه بوده است.خطر افزایش سقط خود به خودی مربوط به تغییر کار مي باشد. مشاغلی که ممکن است بیشتر در معرض خطر سقط خود به خود قرار بگيرند شامل: كارگران صنايع فلزي و الكتريكي، مشاغل فروش و مشاغل خدماتي.

مرده زايي

عواملي زيادي در افزايش ريسك مرده زايي در صنايع فلزات و ساير صنايع مي توان پيدا كرد. همچنين در شغل پرستاري و دستيار پرستار، فروشنده هاي خانم، كارگران رستورانها و كافي شاپها نيز عوامل افزايش ريسك مرده زايي زياد است كه در اين مشاغل حمل بار سنگين، پوسچر نامناسب، تلاش فيزيكي بالا و ساعات كاري طولاني موجود مي باشد.

سلامت مادران

كارگران زن باردار در سه ماهه سوم بارداري كه در اين دوره شكمشان بسيار بزرگ مي شود در معرض بيشترين ريسك آسيب هستند.

در زمان حاملگي  زماني كه يک شئ حمل يا برداشته مي شود ميزان استرس در قسمت پايين كمر به اين دليل بزرگ بودن شكم و در نتيجه دور بودن شئ از بدن، بسيار بيشتر است. (شکل 2) زماني كه جسم دورتر از بدن قرار مي گيرد وزن كمتري قابل برداشتن است. همانطور كه در شكل 2 مشخص است زماني كه يک زن در زمان غير حاملگي يك شئ 4.5 كيلوگرمي (10 پوندي) را نزديك به بدن خود حمل مي نمايد حدود 29.5 كيلوگرم (65 پوند) فشار بر روي كمرش وارد مي شود اگر همان زن در زمان حاملگي بار را حمل نمايد با توجه به اندازن بزرگتر شكم شئ دورتر از بدن او قرار گرفته و اين باعث مي شود حدود 68 كيلوگرم (150 پوند) فشار بر روي كمر در زمان بلند كردن همان وزن بار وارد شود.

رابطه فاصله با فشار وارده بر کمر

شکل 2. این شکل نشان می دهد زماني كه شئ دورتر از بدن برداشته مي شود میزان استرس وارد شده به قسمت پايين كمر افزايش مي يابد.

همانطور که قبلا ذکر شد، در مراحل پايان بارداری، منحنی کمر افزایش می يابد. بدليل اين تغييرات عضلات پشت زن به منظور حفظ تعادل بايد سخت تر كار كند عضلاتي كه به سختي براي حفظ تعادل كار مي كنند معمولا احساس ناراحتي بيشتري در زمان اسيتادن طولاني مدت دارند.

کارگر باردار نیز باید از علایم بروز سندرم تونل كارپال آگاه باشند برخی از علائم شامل درد، احساس سوزن سوزن شدن، بی حسی، و كاهش قدرت دست است. سندرم تونل كارپال زمان حاملگي ناشي از متورم شدن دستها و بازوها است.

توصیه ها

به طور کلی، کارگراني در كارهاي سخت فيزيكي مشغول به فعاليت هستند در زمان حاملگي خطرات مضر براي سلامتيشان افزايش مي يابد. کار فيزيكي سخت شامل ایستادن طولانی مدت بیش از 3 ساعت در روز، کار بر روی ماشین آلات صنعتی، بلند کردن تکراری بیش از 10 کیلوگرم (22 پوند)، مشاغل خط مونتاژ (کار تکراری)، كاركردن در محیط های سرد، گرم، و یا پر سر و صدا است.

زنان در سه ماهه سوم حاملگي نباید کارهایی که نیاز به تعادل و یا بلند کردن بارهاي های سنگین دارند انجام دهند. از قرار گرفتن در معرض صداي بالا، نظامهاي چرخشي نوبت كاري و ساعات کار طولانی باید اجتناب شود.

ایستگاه های کاری به منظور كاهش پوسچرهاي نامطلوب و تطابق يافتن با تغييرات بدن زن در هنگام حاملگي باید قابل تنظیم باشد. زنان حامله اي كه كارشان را به صورت نشسته انجام مي دهند به طور معني داري احساس كمردرد بيشتري دارند که ممکن است با استفاده از یک صندلی با پشتي مناسب كه حمايت بيشتري از كمر به عمل مي آورد اين درد كاهش يابد همچنين  استفاده از زيرپايي بسيار مناسب است. ایستگاه کار باید قابل تنظیم باشد براي اينكه زن تا آنجا كه ممكن است كار نشسته و ايستاده را براي تغيير پوسچر تغيير دهد.

خانم ها بايد به پياده روي در طول بارداري به طور معتدل تشويق شوند. نشستن يا ايستادن طولاني مدت يكي از عوامل خطر ابتلاء به مشكلات دوران بارداري است. پیاده روی باعث پمپاژ خون از پاها به سمت بالا و جلوگيري از متورم شدن مچ پا مي شود. فشار ناشي از سطوح يا لبه هاي سخت نشستنگاه ها، مي تواند به وريدها پا هنگام نشستن آسيب مي زند (به دليل اينكه باعث لخته شدن خون در اين ناحيه مي شود).

ادامه مطالب زیر را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

• نكات مربوط به ايستگاه های كار با كامپيوتر
• تطابقات ارگونومیک در زمان حاملگی در ايستگاه كار با کامپیوتر
• مشكلات ارگونومیک خانم های حامله در ايستگاه كار با كامپيوتر
• امواج الكترومغناطيسي ناشي از پايانه ها VDT
• منابع

حتما بخوانید:

⇐ ارگونومی کار با کامپیوتر

تکنیک لیبرتی و تعیین تعداد نفرات تولیدی جهت بهبود ارگونومی

تکنیک لیبرتی و تعیین تعداد نفرات تولیدی جهت بهبود ارگونومی

فرمت: PPT تعداد صفحات: 26

تهیه و تنظیم: مهرزاد کم گو

مقدمه:

بکارگیری و استفاده از ارگونومی، می تواند تأثیر مهمی در کسب رضایت پرسنل یک سازمان داشته باشد. یکی از این موارد، حمل بار می باشد که در آن می بایست شرایط فیزیکی بدن انسان و مقدار باری که با توجه به شرایط بدنی و شرایط کار می تواند تحمل نماید و در طول یک شیفت کاری به آن بپردازد و دچار بیماری و عارضه های اسکلتی عضلانی نگردد، در نظر گرفته شود. حال در این مورد آشنایی با تکنیک های مرتبط با این امر می تواند در این مورد بشرط اجرا نمودن سودمند باشد.

یکی از این تکنیک ها که در مقاله:

Liberty Mutual Tables Lifting, Carrying, Pushing and Pulling The research for these tables was funded and performed by Liberty Mutual Insurance Company. The tables have been adapted by Thomas E.Bernard with some support from the OSHA Salt Lake Technical Center

عنوان گشته به بررسی میزان بار متناسب با فاکتورهای تواترکار، فاصله بار و میزان جابجایی می پردازد. کاربرد این مبحث در کارسنجی و تخصیص نیروی انسانی مناسب با فاکتورهای ارگونومی بوده و اجرایی نمودن این امر جز با فرهنگ سازی و قبول کاربرد تکنیک های بروز دنیا در فرآیندهای مهندسی میسر نمی باشد.

کارسنجی و زمان سنجی خود مقوله ای پیچیده و نیازمند مهارت خاص خود می باشد. اما اضافه نمودن فاکتور ارگونومی خود نیز نوآوری در این مقوله بوده و باعث درنظر گرفتن فاکتورهای انسانی در مقوله کار می گردد.

در امر کارسنجی تعیین تعداد پرسنل هر ایستگاه بسیار با اهمیت می باشد. تعداد زیاد پرسنل یک ایستگاه علاوه بر تحمیل هزینه اضافی، ریسک افزایش حادثه را بالا می برد و تعداد کم پرسنل علامه بر کاهش راندمان، باعث بروز ناراحتی هایی در مورد فشار کار می گردد. تعیین تعداد نرمال نفرات می تواند علاوه بر افزایش بهره وری، به کاهش حوادث و بهبود شاخص های ارگونومی کمک نماید.

هدف :

برآورد نیروی انسانی موردنیاز در خطوط تولید و یا یک فرایند کاری با استفاده از تکنیک لیبرتی، لازم به ذکر است در این تکنیک فقط پارامتر وزن کنترل می شود و سایر شرایط کاری و مشکلات دیگر نیز می بایست در تخصیص نیرو در نظر گرفته شود.

تکنیک لیبرتی:

تکنیکی است که در آن بررسی میزان بار متناسب با فاکتورهای نوع جابجایی بار، ارتفاع کار، تواتر کار، فاصله بار و میزان جابجایی می پردازد.

این تکنیک سه فرآیند را مورد بررسی قرار می دهد:

1. بلند کردن و پایین آوردن بار
2. حمل بار
3. کشیدن و هل دادن بار

بلند کردن و پایین آوردن بار در سه محدوده:

1. بالاتر از شانه (بالاتر از 138 سانتیمتر)
2. از نوک انگشتان تا شانه (بین 74 تا 138 سانتیمتر)
3. از زمین تا نوک انگشتان (کمتر از 74 سانتیمتر)

پارامتر مهم:

1. تناوب کار
2. مسافت حمل بار
3. فاصله بار تا بدن

خروجی : مقدار بار مجاز

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

• نتایج نهایی جدول دو طرفه لیبرتی برای بلند کردن و پایین آوردن بار
• جدول دو طرفه لیبرتی برای حمل بار
• جدول دو طرفه لیبرتی برای کشیدن و هل دادن بار

حتما بخوانید:

⇐ پکیج آموزشی تکنیک های ارگونومی – Ergonomic techniques

⇐ چک پوینت های ارگونومی در کار مراقبت های بهداشتی

⇐ تکنیک های ارزیابی خطای انسانی و کاهش آن HEART

فیزیک بهداشت و حفاظت در برابر پرتوها

فیزیک بهداشت و حفاظت در برابر پرتوها

فرمت: Pdf تعداد صفحات: 173

موضوعات:

• انواع حفاظ گذاری
  • حفاظ گذاری در برابر پرتوهای آلفا
  • حفاظ گذاری در برابر پرتوهای بتا
  • حفاظ گذاری در برابر پرتوهای ايکس و گاما
  • حفاظ گذاری در برابر پرتوهاي نوترون
• حفاظ گذاری در برابر پرتوگیری داخلی و خارجی
• راه های کنترل پرتوگیری
• متد اندازه گیری رادیو نوکلوئیدها در بدن
• محاسبات دز پرتو در بدن
• فرمول ها، محاسبات و مثال های پرتو
• و …

حفاظ گذاری در برابر پرتوگیری های آلفا

به دلیل برد کوتاه پرتوهای آلفا در صورتی که چشمه مولد در خارج از بدن قرار گیرد، مشکل خاصی به دلیل پرتوگیری خارجی ناشی از این پرتو نخواهیم داشت.

این پرتوها پس از طی مسافت کوتاهی (چند سانتی متر) در هوا یا عبور از یک ورقه کاغذ یا لباس یا لایه خارجی (بافت مرده) پوست انرژی خود را از دست می دهند.

حفاظ گذاری در برابر پرتوهای بتا

به دلیل خصوصیات پرتوهای بتا و نحوه برخورد آن با مواد در طراحی حفاظ در برابر پرتوهای بتا به دو عامل زیر باید توجه نمود:

• ماکزیمم پرتوهای بتا
• تابش ترمزی ناشی از جذب بتا در خود چشمه و جذب در حفاظ

به همین دلیل حفاظ چشمه های بتا از دو لایه زیر تشکیل می شود:

• لایه اول: ماده ای با اتمی پایین (مانند پلاستیک و پلکسی گلاس) به منظور کاهش پرتو ترمزی و توقف پر انرژی ترین پرتوهای بتا
• لایه دوم: ماده ای با عدد اتمی بالا (مانند سرب) به منظور کاهش شدت پرتو ترمزی ناشی از خود چشمه و لایه اول به حدی قابل قبول

دو عامل مؤثر در طراحی حفاظ:

1. برد بيشينه پرتوهای (مسافتی که پرتوهای بتا به طور مستقيم در ماده طی می کنند تا متوقف شوند.)
2. تابش ترمزی

حفاظ بتا

• مهمترین مواد برای جلوگیری از نفوذ اشعه بتای خالص، مواد با عدد اتمی پایین می باشد
• شیشه ارزان است ولی شکننده و کار کردن با آن ساده نیست.
• چنانچه مشاهده طرف دیگر حفاظ ضروری نباشد می توان از آلومینیوم یا چوب نیز استفاده کرد.
• جدول زیر ضحامت لازم را برحسب میلی متر برای انرژی مختلف بتا در موارد گوناگون نشان می دهد:

شیشه معمولی برای مواد بتادهنده با انرژی پایین تر از یک میلیون الکترون ولت کافی بوده و در محلولهای ذرات بتا به طور قابل ملاحظه ای توسط خود محلول حفاظ می شوند.

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ دانلود کتاب آشنایی با فیزیک بهداشت از دیدگاه پرتوشناسی

⇐ فیزیک پرتوها برای دانشجویان بهداشت PPT

⇐ ارزیابی جنبه های بهداشتی عوامل فیزیکی محیط کار