نقش مشارکت اجتماعی در مدیریت بحران

نقش مشارکت اجتماعی در مدیریت بحران (مدیریت بحران جامعه محور)

فرمت: Pdf  تعداد صفحات: 16

فهرست:

• مشارکت های مردمی و سازمان های مردم نهاد (NGO)
• پروژه نقشه های گم شده
• طرح مدرسه آماده
• طرح خانواده آماده در مخاطرات
• نقشه رسانه در ارزیابی اقدامات مدیریت سانحه

هدف آموزشی:

در این بخش، یادگیری نحوه مشارکت نهادها و سازمانهای غیر دولتی در مدیریت بحران بر اساس آموخته ها از سوانح داخلی و بین المللی مد نظر است.

مشارکت های مردمی و سازمانهای مردم نهاد (NGO)

در بسیاری از سوانح نقش نیروهای مربوط به سازمانهای امدادی غیردولتی و مردم نهاد (NGO) در امدادرسانی و مدیریت سانحه بسیار مهم است؛ برای مثال پس از زمین لرزه 25 آوریل 2015 نپال، در محل سازمان آب کاتماندو در مرکز شهر کاتماندو، یک تیم آلمانی (معروف به فرشتگان آبی – NAVIS) مسئولیت تصفیه آب برای شهروندان نپالی را بر عهده گرفت (شکل 1) و امکان دسترسی به 10 هزار لیتر در ساعت آب تصفیه شده را برای استفاده مردم فراهم کرده بود. مسئولان آلمانی امکان افزایش ظرفیت این سامانه را تا 120 هزار لیتر در روز داشتند ولی مسئله آن بود که سازمان آب کاتماندو امکان توزیع مناسب همان 10 هزار لیتر در ساعت آب تصفیه شده را هم نداشت.

در داخل کشور نیز، سازمانهای مردم نهاد بسیاری، مانند جمعیت امداد دانشجویی – مردمی امام علی (ع) جمعیت کاهش خطرات زلزله ایران، گروه نجات موج پیشرو، مؤسسه مقاوم سازی و و بهسازی لرزه ای مؤسسه خیریه همراهان بم و بنیاد خیریه سپهر اشاره کرد که در بسیاری از سوانح، از جمله زلزله های مهم مانند زلزله 1382 بم، زلزله 1391 اهر – وزرقان آذربایجان شرقی، زلزله 1392 شنبه بوشهر و زلزله 1393 موموری ایلام، نقش بسیار مهمی در امدادرسانی به سانحه دیدگان و کاهش آسیب های ناشی از آن ایفا کردند.

شکل 1- تصفیه آب برای شهروندان کاتماندو توسط یک تیم آلمانی (معروف به فرشتگان آبی – NAVIS) در زلزله 25 آوریل 2015 نپال

موج پیشرو

مرکز علی بن ابی طالب در روستایی در 25 کیلومتری جاده بم به زاهدان و در روستایی کویری قرار دارد. بنا بر گزارش جمعیت موج پیشرو این مرکز در زمان زلزله بم یک ساختمان قدیمی یک طبقه بود که تأسیسات گرمایشی و سرمایشی و حداقل های امکانات سکونتی را نداشت. از سال 1383 تاکنون با تلاش برای جلب حمایت مالی و معنوی برای این مرکز، شاهد تحول بنیادی در این مرکز بودیم. امروز این مرکز دارای یک ساختمان نوساز دو طبقه دارای تمام امکانات استاندارد برای نگهداری کودکان است. از سوی دیگر گروه موج پیشرو همزمان با تغییر زیر ساختهای مرکز، تأمین مایحتاج و لباس و نوشت افزار کودکان را نیز از همان سال بر عهده گرفته است.

به طور معمول در این مرکز، بین 17 تا 20 کودک در رده سنی 3 تا 13 سال نگهداری می شوند که اغلب این پسران دارای خواهر نیز هستند که متأسفانه، به علت نبود مرکز نگهداری برای دختران اغلب نزد بستگان خود نگهداری می گردند. گروه موج پیشرو از سال سعی کرده است تا همراه با تهیه لباس های سال تحصیلی این افراد، برای خواهرانشان هم نوشت افزار و مانتو و شلوار مدرسه تهیه کند (mojepishro.net).

مؤسسه خیریه همراهان بم

سازمان خیریه همراهان بم پس از زلزله سال 1382 شهر بم به همت یکی از شهروندان بمی که خود نیز آسیب دیده زلزله بود و خانواده اش را در حادثه از دست داده بود، بنیان گذاری شد. این مؤسسه از زمان وقوع زلزله پس از حدود یک سال و نیم فعالیت های فردی بنیان گذار آن

با ساخت یک دفتر موقت و پس از آن اهدای یک خانه (خانه دکتر وهاب فروزان سبزواری) برای ایجاد خیریه و دعوت از چند تن از افراد معتمد برای حضور در ترکیب هیئت مدیره و هیئت امنا و ساخت بخش های مختلف خیریه، تأسیس شد و با استخدام کادری متخصص، تاکنون مشغول ارائه خدمات گوناگون به جامعه هدف است.

این سازمان خیریه با هدف «حمایت از کودکان بی سرپرست»، «زنان سرپرست خانوار»، و «پیشگیری از آسیب های اجتماعی» در مهر 1384 به عنوان یک سازمان مردم نهاد، رسماً ثبت شد و پس از حدود یک سال و نیم فعالیت فردی این بار در قالب یک شخصیت حقوقی فعالیت های خود را پی گرفت.

رویکرد این سازمان خیریه توانمندسازی گروه هدف با آموزش های مختلف (آموزش مهارت های شغلی، آموزش مهارتهای زندگی، آموزش مهارتهای اجتماعی، ارتقای سطح آگاهی و فرهنگ عمومی بهداشتی و … مددجویان) و ایجاد شغل و کمک به استقلال اقتصادی افراد بالغ تحت پوشش است و به شدت از شیوه هایی که موجب تقویت روحیه تکدی گری و تخریب کرامت نفس مددجویان می شوند پرهیز می کند در عین حال از حمایت های مالی اضطراری، از جمله کمک های درمانی کمک های تحصیلی تا مقطع دانشگاه یا هر نوع کمک ضروری، دریغ نمی کند.

این سازمان خیریه بر تکیه به ارزش هایی همچون حفظ شأن و منزلت انسانی و اجتماعی مددجویان تحت پوشش بازیابی و تقویت عزت نفس آنها و همچنین ارائه گزارش های شفاف و دقیق مالی تا حد ارائه یک الگوی مناسب به جامعه، بسیار تأکید می کند.

هم اکنون بیش از 800 نفر از زنان سرپرست خانوار و و کودکان بی سرپرست، تحت پوشش این خیریه قرار دارند که حدود یک سوم این تعداد را زنان سرپرست خانوار و دوسوم دیگر را دختران و پسران بی سرپرست یا تک سرپرست هستند.

خیریه همراهان بم با راه اندازی مرکز نگهداری موافق نیست و از ابتدا تلاش کرده است تا این خانواده ها مستقل زندگی کنند آن عده از فرزندان که هم پدر و هم مادر را از دست داده اند، در خانواده های بستگان خویش و فرزندانی که مادر برایشان باقی مانده است با مادر و در خانه خود یا خانه های استیجاری زندگی می کنند. حدود 61 درصد این مددجویان هم زمان تحت پوشش بهزیستی 29 درصد تحت پوشش کمیته امداد 7 درصد جزو مستمری بگیران تأمین اجتماعی و 0/8 درصد از مستمری بگیران سازمان بازنشستگی هستند و 2/2 درصد باقی مانده در هیچ یک از سازمان های دولتی پرونده ندارند.

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ تبیین علل و وضع آسیب پذیری های کشور در برابر سوانح طبیعی مختلف و شناخت ظرفیت های موجود

⇐ آشنایی با مفاهیم، اصول، مبانی و مراحل چهارگانه مدیریت بحران

⇐ اهمیت و نقش برنامه ریزی و مدیریت علمی بحرانهای طبیعی