دستگاه تشخیص اتان و نحوه عملکرد آن

دستگاه تشخیص اتان و نحوه عملکرد آن

فرمت: Pdf  تعداد صفحات: 5

هدف کلی

• آشنایی با دستگاه تشخیص اتان و مکانیسم عملکرد آن

هدف اختصاصی

پس از مطالعه مطالب این بخش از فراگیران انتظار می رود:

• کاربرد دستگاه تشخیص اتان را بیان کنند.
• فرق دستگاه تشخیص اتان با نشت یاب و گازسنج را تشریح کنند.
• با طریقه کاربرد و نگهداری دستگاه تشخیص اتان آشنایی داشته باشند.

بیوگاز که بعضا به گاز «مردابی» و همچنین گاز فاضلابی نیز گفته می شود حاصل فعالیت های بیولوژیکی شبیه تخمیر روی مواد آلی در غیاب اکسیژن است. تولید این گاز توسط میکروارگانیسم هایی به نام متانوژن انجام می شود و محصول تجزیه شیمیایی مواد آلی در شرایط بی هوازی است گاز حاصل از این فرایند در باتلاق ها، محل های دفن زباله و رسوبات کم عمق یافت می شود و می توان به وجود آن در کناره مرداب های فعال یا قدیمی، زمین های اطراف محل دپوی زباله ها، محل حفاری چاه های آب در مزارع برنج، چاه های فاضلاب و مکانهای مشابه اشاره کرد.

البته ذکر این موضوع لازم است که خصوصیات بیوگاز از لحاظ خطر آتش و انفجار مشابه خصوصیات گاز طبیعی است با این فرق که بیوگاز دارای حجم و فشار بسیار کمتر از گاز طبیعی بوده و در مواقع نشت و یا فوران در زمان کوتاهی شاهد از بین رفتن اثرات آن خواهیم بود.

بدیهی است با توجه به اینکه در پاره ای از موارد گاز مذکور به داخل اماکنی همچون منازل مسکونی نفوذ می کند و بعضاً پتانسیل آتش و انفجار در چنین اماکنی وجود دارد، شناسایی به موقع و تفکیک آن از گاز طبیعی از اهمیت بسزایی برخوردار است؛ لذا برای تفکیک و تمایز آن از گاز طبیعی از دستگاهی به نام دستگاه تشخیص اتان استفاده می گردد.

ترکیب اصلی گاز طبیعی متان است و کمی اتان و هیدروکربن های دیگر نیز در آن وجود دارد که درصد آنها در میدانها و چاه های مختلف متفاوت است؛ اما در هر حال همیشه کمی اتان در گاز طبیعی وجود دارد. شایان ذکر است در گازهای مردابی اتان وجود ندارد و اساس عملکرد همه دستگاههای اتان سنج یا تشخیص گازهای مردابی همین است.

اساس عملکرد این دستگاه با استفاده از طبقه بندی هیدروکربن ها است. این دستگاه دارای ستون طبقه بندی گازها بوده و هیدروکربن های سبک تا سنگین را به ترتیب تعداد اتم های تشکیل دهنده شناسایی، طبقه بندی و مشخص می نماید.

بنا بر همین اصل چنانچه نمونه ورودی Sample Gas به دستگاه حاوی گاز طبیعی باشد، دستگاه ابتدا وجود متان (CH4) سپس اتان (C2H6) را به صورت واضح و در ادامه پروپان

(C3H8) و بوتان (C4H10) را با توجه به حجم و شدت منبع آنها در زمانهای خاص به ما اعلام می نماید و اگر نمونه ورودی بیوگاز باشد با توجه به اینکه عمده ماده تشکیل دهنده بیوگاز متان است عقربه دستگاه صرفاً یک بار حرکت کرده و وجود صرفاً گاز متان را اعلام می نماید.

دستگاه تشخیص اتان Ethanidentifier

باتری های دستگاه ۴ عدد باتری ۱/۵ ولت بزرگ، جمعاً ۶ ولت.

طریقه کاربرد دستگاه

۱ – دستگاه را به وسیله گرداندن کلید تنظیم کننده عقربه (Zero) در جهت عقربه های ساعت روشن کنید.

۲- دکمه قرمز رنگ Batt-Test را که در سمت راست دستگاه قرار گرفته است، فشار دهید و جریان باتری را توسط عقربه دستگاه روی صفحه مدرج کنترل کنید اگر عقربه دستگاه از قسمت مدرج شده سبز رنگ پایین تر باشد می بایست قبل از انجام هر عملی باتریهای دستگاه را تعویض کنید

۳ کلید Valve را روی حالت Sample قرار دهید.

۴- کلید دستگاه ثبات (Recorder) می بایست در حالت Off قرار گرفته باشد.

۵- سیلندر هوای خشک دستگاه را از چمدان بیرون آورید تا شیر و فشار سنج های روی سیلندر قابل دسترسی و رویت باشند. سپس شیر سیلندر هوا را باز و هر دو فشار سنج خروجی و بعد از آن رگولاتور را کنترل کنید.

رگولاتور دستگاه دارای دو گیج است:

الف) گیج اول مربوط به فشار داخل سیلندر

ب) گیج دوم مربوط به فشار بعد از رگولاتور که قابل تنظیم بوده و فشار مورد نیاز دستگاه را تأمین می کند.

۶ با پیچ T شکل بالای رگولاتور فشار مورد نیاز دستگاه را که A psi است تنظیم کنید.

۷- دستگاه را به مدت ۲ دقیقه برای گرم شدن و تعادل سنسورها، بدون استفاده، در حال روشن بگذارید بعد از ۲ دقیقه توسط کلید تنظیم کننده عقربه (Zero)، عقربه دستگاه را روی عدد . قرار دهید.

۸- از پراب و شیلنگ لاستیکی نمونه گیر استفاده کرده و گاز را از پراب به داخل دستگاه مکش کنید.

معمولا سه بار فشار دادن به بالن مکنده برای گرفتن نمونه کافی است.

۹- کلید Valve را به حالت Time برگردانده و زمان را توسط ساعت ثبت کنید.

۱۰- زمان را پس از هر بار بالا رفتن عقربه نشان دهنده ثبت کنید. این زمانها می بایست تقریباً برابر با زمان نوشته شده روی جدول دستگاه باشد.

اگر عقربه بعد از تقریباً ۸ ثانیه به حرکت در آید از منتهی الیه سمت راست نشان دهنده این است که نمونه وارد شده گاز متان دارد که عقربه بعد از این حالت به سمت صفر بر می گردد و اگر در حدود ۳۰ ثانیه مجدداً عقربه به همان سمت به حرکت درآمد نشانگر وجود گاز اتان است. نتیجه اینکه اگر در یک نمونه گیری عقربه دستگاه فقط یکبار و آن هم در ۸ ثانیه اول حرکت نمود گاز حس شده صرفاً متان یا فاضلابی یا همان گاز مردابی است؛ ولی اگر هم در زمان ۸ ثانیه و هم بعد از ۳۰ ثانیه عقربه حرکت کرد گاز نمونه گیری شده حاوی متان و اتان بوده و بنابراین گاز طبیعی است.

۱۱- بعد از انجام کار کلید Valve را به حالت Sample برگردانید.

۱۲ – با گرداندن کلید تنظیم عقربه (Zero) در جهت عکس حرکت عقربه های ساعت دستگاه را خاموش کنید.

همچنین شیر سیلندر هوای خشک را با فشار دادن به بالن مکنده از گاز نمونه پاک کنید (سه مرتبه فشار دادن به بالن مکنده کافی است). سپس شیر را بسته و سیلندر هوا را داخل چمدان قرار دهید.

ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.

حتما بخوانید:

⇐ انواع دستگاه های نشت یاب گاز و عملکرد آنها

⇐ گازسنج ها و کنترل و عملکرد آنها

⇐ انواع دستگاه های نشت یاب گاز و عملکرد آنها