ایمنی آزمایشگاه شیمی
ایمنی آزمایشگاه شیمی
ایمنی آزمایشگاه شیمی
فرمت: Pdf تعداد صفحات: 309
تهیه و تنظیم: مهندس محمدرضا شصتی
سرفصل ها:
فصل -۱ طراحی و ساخت آزمایشگاه (فضای فیزیکی آزمایشگاه، دیوارها و سقف، سکوبندی ها، اتاق های آزمایشگاه، سیستم های الکتریکی و …)
فصل ۲: الزامات ایمنی مورد نیاز در آزمایشگاه (میز کار، درب های ورود و خروجی، هودهای آزمایشگاه، دوش و چشم شور، انبار مواد شیمیایی و انبار پسماند، سیستم اطفاء حریق، سیستم تهویه، سینک ها، سیستم گرمایش و سرمایش، یخچال نگهداری مواد شیمیایی، سیستم اعلام و اطفاء حریق، کابینت انبار مواد قابل اشتعال و …)
فصل 3- لوازم حفاظت فردی (الزامات لوازم حفاظت فردی، لوازم حفاظت فردی سر و صورت، دست ها، پاها، بدن، سیستم شنوایی، سیستم تنفسی و …)
فصل ۴- اصول ایمنی استفاده و نگهداری مواد شیمیایی و سیلندرهای گاز (برگه های اطلاعات ایمنی مواد یا MSDS، نحوه نگهداری و جابجایی و اصول کار با مواد شیمیایی، مدیریت پسماندها، نگهداری، استفاده و حمل و نقل سیلندرهای گاز تحت فشار، نحوه انبارش مواد شیمیایی، قوانین و مقررات آزمایشگاه در خصوص لوازم شیشه ای و …)
فصل ۵- راهکارهای کنترل خطر و نصب هشدار (راه های جلوگیری از آتشسوزی در آزمایشگاه، سیستم های ایمنی در برابر آتشسوزی، واکنش در شرایط اضطراری و …)
منابع
مقدمه
هر آزمایشگاه بسته به نوع کاربری و حجم فعالیت های جاری در آن می بایست ویژگی ها و امکانات خاصی را داشته باشد
تنوع آزمایشگاه هایی که برای مقاصد متفاوت طراحی می شوند فراوان است ولی همگی در یک اصل مشترکند و آن این که یک آزمایشگاه اعم از پژوهشی آموزشی و خدماتی می بایست شرایط مناسبی برای افرادی که در آن مشغول به کارند، فراهم آورد تا بازدهی کافی و دلخواه و نتیجه مطلوب از انگیزه اصلی ایجاد آن حاصل گردد. توجه به عواملی همچون عوامل زیر، از نخستین پایه های طراحی و ساخت هر آزمایشگاه است:
- نور طبیعی و مصنوعی
- گرما و تهویه طبیعی رطوبت
- سیستم های گرمایش و سرمایش
- نحوه طراحی قفسه بندی ها و محل سایر دستگاه ها
- تامین برق، آب، سیستم های دفع فاضلاب، گاز و …
به کارگیری موارد زیر نه تنها سلامت و آرامش آزمایشگران و کارکنان را به هنگام کار تأمین می سازد، بلکه احتمال خطای ناشی از عدم وجود چنین شرایطی را کاهش داده و ضریب اطمینان به نتایج آزمایش ها را بالا می برد:
- شیوه های حفاظت فردی در برابر عوامل شیمیایی و فیزیکی زیان آور
- طراحی سیستم های مناسب (اتاق های دارای تهویه) برای کار با مواد سمی و خطرناک
- پوشش های حفاظتی (در و دیوار سربی یا سیمانی و …) به هنگام کار با مواد پرتوزا
- وجود دوش و دستشویی و … جهت شستشوی بدن دستها و لباس ها در صورت آلودگی و به طور کلی فراهم نمودن محیطی ایمن و بهداشتی در آزمایشگاه
- علاوه بر اینها هزینه های مربوط به بروز حوادث، اشتباهات و خطاهای کاری که می توانند در اثر عدم آسایش روحی و جسمی در محیط کار روی دهند، کاهش می یابند.
- به این ترتیب آنچه در طراحی و تجهیز یک آزمایشگاه هرچند کوچک در مرحله نخست قرار می گیرد “تأمین شرایط مناسب و اطمینان بخش برای کارکنان” شاغل در آن است.
الزامات
- اتاق ها و محل کار آزمایشگاهی باید حداقل ۳ متر از کف تا سقف ارتفاع داشته و فضای مفید باید برای هر نفر از ۱۲ متر مکعب کمتر نباشد.
- درب راهرو به آزمایشگاه در یک گوشه دنج تعیین میشود به گونه ای که در جهت خروجی باز نشود تا مانعی برای ترافیک در راهرو ایجاد کند.
- درب های آزمایشگاه و انبار باید دارای قفل و کلید مجزا بوده و افراد صلاحیت دار مجاز به ورود باشند.
- هود باید در ناحیه ای از آزمایشگاه قرار گیرد که رفت و آمد کمتری در آن قسمت صورت گیرد که در صورتی بروز سانحه، بتوانند آزمایشگاه را تخلیه کنند.
- تهویه محل کار در هر حالت باید طوری باشد که کارکنان آزمایشگاه همیشه هوای سالم تنفس نمایند و همواره آلاینده های شیمیایی به طور مؤثر به خارج از محیط هدایت شوند.
- هود باید به یک سنسور سرعت مجهز شود که در صورتی که سرعت مکش به زیر سطح قابل قبول رسید به کارکنان هشدار دهد. (۲)
- هودها باید گوشه آزمایشگاه قرار گرفته و با یک لوله به پشت بام وصل شوند.
- محل لوله هود اگر در محل اتصال دو آزمایشگاه باشد امکان کاربرد یک شیار (لوله) برای دو آزمایشگاه را فراهم می کند.
- دوش قوی و ایستگاه چشم شوی نزدیک به مرکز آزمایشگاه باشد به گونه ای که فقط چند گام برای رسیدن به هر دوی آنها مورد نیاز باشد.
- کپسول های آتشنشانی باید در دسترس باشند.
- کف اتاق ها و قسمت هایی که محل عبور یا حمل و نقل مواد است باید صاف و هموار بوده و عاری از حفره و سوراخ برآمدگی ناشی از پوشش بی تناسب مجاری پیچ و مهره و لوله، دریچه یا برجستگی هرگونه مانعی که ممکن است موجب گیر کردن و یا لغزیدن اشخاص شود باشد.
- کف، دیوار و سقف آزمایشگاه و انبار باید قابل شستشو (اپوکسی) بوده و در موارد ریخته شدن مایعات باید کف دارای شیب کافی(حداقل ۱٪) باشد تا مواد به طرف مجاری فاضلاب هدایت گردد.
- انبار آزمایشگاه باید کمترین در و پنجره را داشته و در صورت لزوم از پنجره با شیشه مات و مقاوم در برابر شکستگی استفاده شود.
- در احداث ساختمان آزمایشگاه باید شرایط جوی و اقلیمی مدنظر قرار گیرد و از مصالح نسوز و ضد حریق استفاده شود. (استاندارد ۴۶ انجمن ملی حفاظت از آتشسوزی)
ادامه مطلب را با دانلود فایل پیوستی مشاهده کنید.
ورود یا ثبـــت نــــام + فعال کردن اکانت VIP
مزایای اشتراک ویژه : دسترسی به آرشیو هزاران مقالات تخصصی، درخواست مقالات فارسی و انگلیسی، مشاوره رایگان، تخفیف ویژه محصولات سایت و ...
حتما بخوانید:
⇐ دستورالعمل های ایمنی زیستی در آزمایشگاه
⇐ ایمنی مواد شیمیایی در آزمایشگاه




دیدگاهتان را بنویسید
می خواهید در گفت و گو شرکت کنید؟خیالتان راحت باشد :)